- Заўтра я дам табе шчэ працу, калi ты яе зробiш, то будзе добра, калi-ж не, то сьмерць цябе чакае.
Той пайшоў, лёг i спаў аж да самага сьвету. Назаўтра рана збудзiў яго чараўнiк, загадаў даць пiць, есьцi, павёў да лесу, даў яму шкляную сякеру i кажа:
- Ну, калi ты за дзень зрубiш гэты лес, ацярэбiш яго i ў сажнi паскладаеш, то будзе добра, а калi не, то сьмерць цябе чакае.
Чараўнiк завярнуўся ды пайшоў дадому, а гэты хлапец секануў у дрэва, сякера высыпалася i няма чым рубаць. Сеў ён i плача. Аж у палудзень прыносiць тая самая есьцi i кажа:
- Чаго ты зноў плачаш?
- А як-жа мне ня плакаць, калi мяне твой татуля так нацiрае, што я цябе мо больш i не пабачу.
А яна яму кажа:
- Э, глупства, не бядуй, еш i ляж адпачыць, я табе дапамагу, але глядзi, каб ты аба мне не забыўся.
Тут-жа ён прырок ёй, што нiколi не забудзе. А пад'еўшы, палажыўся спаць. Яна тымчасам клiкнула сваiх памоцнiкаў, i ўвачавiдкi сажнi стаяць. Тады яна кажа:
- Уставай ужо, а калi прыдзе чараўнiк i запытае, цi добра зрабiў, то скажы: усё добра, толькi адна хвоя зламалася напалову. А не кажы, што я табе дапамагаю, бо ён цябе будзе пытаць.
Прыходзiць чараўнiк i пытае:
- А што, добра зрабiў?
- Добра, толькi адна хвоя зламалася напалову.
- О, - кажа - то ты, мусiць, лепшы майстар за мяне. Але цi не дапамагае табе дачка мая?
- Ы-ы, яшчэ, то не дапамагала, толькi прынясе палудзень, я зьем, i зараз яна iдзе назад.
- Ну, то йдзi дадому.
Завёў, напаiў, накармiў дасыта i кажа:
- Iдзi-ж спаць, бо заўтра зноў чакае цябе праца.
Назаўтра даў яму напарстак, завёў яго да возера ды й кажа:
- Вылi з возера за дзень усю ваду, а дно пясочкам жоўценькiм высып. Апрача таго, палiчы рыбаў, колькi будзе вялiкiх, i колькi малых.
Той вылiваў, вылiваў напарсткам ваду, але й знаку няма. Аж прыносiць тая есьцi, а ён плача.
- Чаго ты ўсё плачаш.
- А як-жа мне ня плакаць, то-ж казаў мне бацька твой напарсткам ваду вылiць, а я вылiваю i знаку няма.
- Э, глупства, я табе дапамагу, але памятай, каб ты мяне не забыўся.
Ён пад'еў i палажыўся спаць. Як бачыш, так вада вылiта, i дно жоўценькiм пясочкам пасыпана.
- Ну, устань, але памятай, калi прыдзе татуля i запытае, цi зрабiў, кажы зрабiў. - А рыбу палiчыў? - Палiчыў: большай трыста шэсьцьдзесят, а меншай ня зьлiчыў. Тады ён табе скажа, што гэта не твая праца, а мая, то ты не кажы, што гэта я зрабiла, бо было-б з табою кепска. Ну, а пасьля ён табе скажа, каб ты пазнаў, каторая табе абед насiла, а нас ёсьць сем, то над маёй галавою будзе муха лятаць; а другi раз - ззаду будзе кветачка ў мяне, а трэйцi раз - будзе на пазурку зялёная нiтачка. - Сказаўшы гэта, пайшла да хаты.
Неўзабаве прыходзiць чараўнiк i пытае:
- А што, зрабiў?
- Зрабiў.
- Рыбу аблiчыў?
- Аблiчыў: большай трыста шэсьцьдзесят, а меншай не аблiчыў.
- О, мусiць, то мая дачка зрабiла, а ня ты? - А ён:
- Не, - кажа, - далi-Бог не: яна толькi прынесла есьцi i зараз-жа пайшла.
- Ну, iдзi дадому, калi ты пазнаеш, каторая прыносiла табе палудзень, то я цябе ажаню зь ёю, а калi не - то галаву адарву.
Пайшлi. Прыходзiць, аж ён паставiў сем паненак, як адна, нiякае адмены нiдзе няма.
- Ну, - кажа - выбiрай.
Прыгледзеўся ён над катораю муха лятала i кажа:
- Вось гэта.
- Ну, добра, iдзi спаць.
На другi дзень вывяў зноў сем, як адну, i кажа:
- Выбiрай цяпер.
Так абыйшоў ён кругом, угледзiў белую кветачку i кажа:
- Гэта мая.
Чараўнiк толькi галавою пакруцiў i думае сабе: ну й хiтры-ж ты.
Назаўтра выводзiць зноў сем галубiц, як адна, анiякае адмены, i кажа:
- Ну, хлопча, выбiрай, каторая табе палудзень насiла.
Хадзiў ён кругом, хадзiў i ўгледзеў на пазурку зялёную нiтачку, ды й кажа:
- Калi ня мыляюся, то гэта мая. А чараўнiк:
- Ну, - кажа, - ты лепшы штукар за мяне.
Назаўтра iх ажанiў i загадаў, каб матка пiльнавала, каб часам яны не паўцякалi. А нявеста цiха кажа каралевiчу:
- Мы ўцячом, але паставiм дванаццаць зэдлiкаў, то гэтыя зэдлiкi будуць за мяне адказваць.
Так i зрабiлi, а самi наўцекача. Матка пытае:
- Галена, ты ёсьць?
- Ёсьць.
Так яна пытала дванаццаць разоў, а зэдлiкi адказвалi; запытала трынаццаты раз - цiха, дык яна як крыкне:
- Мужу, уставай - няма!
Тады чараўнiк кажа:
- Бяжы хутчэй, мацi, калi ўпусьцiла, ганi iх.
Мацi зрабiлася цёмнаю хмараю i гонiцца, а дачка тое пачула й кажа:
- Гонiць нас мацi, я стану вялiкiм лесам, а ты маленькаю птушачкаю, толькi ня дайся ёй ухапiць.
Вырас адразу вялiкi лес, а маленькая птушачка лятае ў iм. Пачала баба за птушкаю ганяцца: лятала, лятала, ды не ўхапiла. Вярнулася назад, чараўнiк пытае:
- А што ты бачыла?
- Так i так.
- А чаму ты ня брала, то-ж гэта яны, - ганi баба iзноў.
Баба зноў зрабiлася цёмнаю хмараю i гонiць, а дачка тое пачула й кажа:
- Ну, гонiцца зноў мацi, я зраблюся вялiкаю гарою, зарослаю церняю, а ты будзеш салавейчыкам, толькi ня дайся ёй ухапiць.
I стала адразу вялiкая гара, зарослая церняю, а салавейчык песьню сьпявае. Хмара надыйшла, стала баба за салавейчыкам хадзiць: хадзiла, хадзiла - ня дала рады прадзiраць гэтага церня калючага, завярнулася i паляцела, а яны далей уцякаюць. Прылятае да хаты, а ён:
- А што, бачыла?
- Так i так.
- Чаму ты, дурная баба, ня брала, то-ж гэта яны й былi. Ганi трэйцi раз, як знойдзеш, забiрай.
Узяла баба iз сабою тры гарэхi i зноў гонiць iх, а дачка пачула й кажа:
- Я буду возерам, а ты качуром - ня дайся-ж ты ёй ухапiць.
Прыляцела баба, хадзiла кругом возера i не ўхапiла.
- Ну, ты, - кажа, - мяне не шкадуеш, а я цябе шкадую: на табе, дачка, тры гарэхi, яны табе ў няшчасьцi дапамогуць.
А потым паляцела назад, а яны з гарэхамi - уцякаюць далей. Калi-ж падыйшлi блiзка да дому таго хлапца, яна й кажа:
- Я затрымаюся ў карчме, а ты iдзi дадому, толькi глядзi, каб цябе бацькi не цалавалi, бо ты аба мне зусiм забудзеш.
Ён зайшоў у хату, а бацькi з радасьцi давай яго цалаваць, дык ён i чыста забыўся. Пабыўшы крыху, гавораць яму, каб жанiўся. Дык ён i жэнiцца. Сабралася шмат народу, а чараўнiковая дачка раскусiла азiн гарэх i вынула зь яго сукню, як месяц, убралася й iдзе. А матка каралевiча, як пабачыла яе, пачала бедаваць, што тую пакiне. Клiкнула яна яе да пакою, дала ёй такога вiна, што яна выпiла i заснула. Зьнялi яны тады зь яе тую сукню i схавалi. Прачнулася яна - няма сукнi. Заплакала з гора i пайшла.
Аж на другi вечар зноў зьяжджаюцца госьцi, яна раскусiла другi гарэх, дастала зь яго сукню, як зоркi на небе, убралася i пайшла. Матка яго яе пабачыла, зноў таксама зрабiла. Тая назаўтра прачнулася, але што-ж зробiш? Заплакала зноў i пайшла. Iдзе, аж спатыкае нейкую старую бабу. Тая падыйшла да яе i пытае:
- Чаго ты, доньку, плачаш?
- Так i так; парадзь мне, бабка, што мне рабiць, я яго ад сьмерцi ратавала, а ён мяне забыў, хоць мы ўжо пажанiўшыся былi.
Тады бабка кажа:
- Убярыся ты ў кепскае адзеньне, напiшы лiст, занясi i палажы пад люстэрка, дзе ён чэшацца, а ўвечары ўбярыся i iдзi. - Яна так i зрабiла.
У вечары раскусiла яна гарэх, дастала сукню, як сонца, апранула на сябе i iдзе. А ён, прачытаўшы лiст, успомнiў яе, засмуцiўся моцна, выйшаў на вулiцу i стаў пiльнаваць. Пастаяў крыху, аж бачыць - iдзе. Пацалаваў яе, перапрасiў i йдуць разам да хаты, а людзi дзiвяцца, што гэта за яснасьць такая, аж вiдна, як удзень. Увайшлi, яна пакланiлася бацьком, расказалi, што было i, замест вясельля, зрабiлi толькi вялiкi баль.
На гэты баль i мяне клiкалi, казалi, каб я iм паказаў камэдыю, а я iм сказаў, каб мне далi шкляныя боты, з масла капялюш i папяровы сурдут. Музыка то зайграла, я хацеў пайсьцi танцаваць, але шкадаваў, каб не пабiлiся боты, ськiнуў iх i ўцёк, бо хацеў паказаць дома, што гэта за штука. Iшоў, iшоў, аж ноч занялася, лёг каля каменя начаваць. Дождж як пайшоў, чыста сурдут размок, я схапiўся i далей, а тут сонца як прыгрэла, капялюш растапiўся на галаве. Абуў боты шкляныя i iду, аж спаткнуўся на камень, а яны - дзын-дзын i пабiлiся. Тады я давай ужо йсьцi босы: iшоў, iшоў, прыйшоў на свой пасеў i тутка сеў. Байку вам сказаў, усё роўна як зьвязаў, а тыя ўсё жывуць, мёд вiно п'юць, мне затое, што стуль уцёк - не даюць.
БРАТЫ-ПАЛЯЎНIЧЫЯ
Жылi-былi ў вадной вёсцы стары iз старою. Было ў iх тры сыны.
Слаўныя гэта былi хлопцы й добрыя работнiкi. Але найбольш за ўсё любiлi яны на паляваньне хадзiць.
Ды вось бяда: не шанцавала iм на паляваньнi. Бывала, што цэлы дзень па лесе ходзяць, а на вячэру нiчога i ня прынясуць.
"Вiдаць, зьвялiся зьвяры ў нашых лясох, - думаюць браты, - трэба было-б хiба нам куды-небудзь глыбей у пушчу падацца".
Вось аднаго разу пайшлi яны ўсе трое ў лес. Хадзiлi, з купiны на купiну пераскаквалi, па балотах i мхох адзiн за адным прабiралiся i не заўважылi, як ад дому далёка адыйшлi i з дарогi зьбiлiся.
Глядзяць браты - глухi лес кругом, нi дарожкi нiдзе, нi сьцяжынкi.
- Пойдзем, браты, куды вочы глядзяць, - кажа старэйшы брат.
I падалiся браты-паляўнiчыя проста цераз пушчу...
Доўга яны шлi, i вось прыходзяць, нарэшце, да вялiкага каменя. Iдзе ад таго каменя далей у лес сьцяжынка, а на каменi напiсана:
"Гэта сьцежка вядзе ў Вахрамеева царства. Шмат у тым царстве i зьвяроў i птушак, ды толькi паляўнiчыя туды па адным хадзiць павiнны".
"Гэта сьцежка вядзе ў Вахрамеева царства. Шмат у тым царстве i зьвяроў i птушак, ды толькi паляўнiчыя туды па адным хадзiць павiнны".
- Ну, браты, здаецца, нам пашанцавала, - кажа старэйшы брат. - Пайду я першы ў Вахрамеева царства, паспрабую шчасьця. А вы мяне тут чакайце. Калi праз тры днi не вярнуся, - iдзеце мне на дапамогу.
Малодшыя браты згадзiлiся. Селi яны пад елкай, агонь расклалi, а старэйшы брат падаўся па вузкай сьцежцы ў лес.
Iдзе ён, а лес кругом гусьцейшым робiцца, усё цямнейшьм. I раптам выбягае на сьцежку вялiзны леў.
Схапiў старэйшы брат свой самастрэл, прыцэлiўся, а леў i кажа яму:
- Не забiвай мяне, паляўнiчы! Я дам табе за гэта сваё маладое дзiцянё. Прыйдзе час - яно табе ў бядзе дапаможа.
I выходзiць на сьцежку маленькае львянё. Зьдзiвiўся паляўнiчы.
- Добра, - кажа - ня буду цябе бiць.
I пайшоў далей, а львянё ўсьлед за iм пабегла. Прайшоў старэйшы брат крыху i бачыць - выходзiць на сьцежку вялiкi мядзьведзь.
Прыцэлiўся паляўнiчы, а мядзьведзь i кажа яму чалавечым голасам:
- Не забiвай мяне, чалавеча! Вазьмi лепш з сабою маё дзiцянё. Прыйдзе час - яно табе ў бядзе дапаможа.
I выходзiць з хмызьняку маленькi калматы мядзьведзiк.
Згадзiўся паляўнiчы й далей пайшоў, а мядзьведзiк зь львянём сьледам за iм бягуць.
Прайшоў крыху, а перад iм на сьцежцы вялiзны воўк стаiць. Зубы шчэрыць, вочы агеньчыкамi гараць.
"Ну, гэтага то ўжо застрэлю", - думае паляўнiчы.
А воўк просiцца ў яго:
- Пашкадуй мяне, паляўнiчы! Вазьмi лепш з сабою маё дзiцянё. Яно табе будзе час - у бядзе дапаможа.
I дае ён паляўнiчаму маленькага ваўка.
Iдзе паляўнiчы далей, а за iм трое зьверанят бягуць.
Настраляў паляўнiчы рознай дзiчыны, увечары адпачыць пад хвойкаю сеў. Расклаў агонь, пачаў дзiчыну смажыць.
"Павячэраю, - думае, - тады да братоў вярнуся i рэшту дзiчыны iм занясу".
Раптам зашумелi дрэвы, захiсталi вяршынямi. Сьвiст i грукат па лесе пайшоў.
Глядзiць паляўнiчы - ляцiць празь лес мiж дрэў Баба-Яга. Валасы матляюцца, спаднiца надзiмаецца, сама ў ступе сядзiць, памялом паганяе. Прыляцела й апусьцiлася недалёка каля агню.
- Фу! фу! - кажа. - Нешта вельмi-ж тут смажаным мясам пахне.
А паляўнiчы адрэзаў кавалак мяса ды й падае ёй.
- На, - кажа, - бабка, зьеш.
- Не, хлопча, - адказвае Баба-Яга. - Я да цябе падыйсьцi баюся. Бачыш ты, якiя каля цябе страшныя зьвяры сядзяць. Дай ты мне па пяць валаскоў iз сваей галавы ды з галоў тваiх зьвяроў, - тады я да цябе блiжэй падыйду.
Засьмяяўся паляўнiчы, даў ей пучок валаскоў, а Баба-Яга ўзяла валаскi i дзьмухнула на iх. I ператварыўся раптам старэйшы брат у вялiкi асмалены пень, а зьвяры - у пянькi крыху меншыя.
Баба-Яга тымчасам зарагатала, села ў ступу i назад паляцела.
Вось сядзяць малодшыя браты каля агню, чакаюць старэйшага. Тры днi мiнаюць - не варочаецца старэйшы брат.
- Трэба да яго на дапамогу йсьцi. Вiдаць, нешта нядобрае зь iм здарылася, - кажуць браты.
I пайшоў сярэднi брат старэйшага шукаць.
I здарылася зь iм усё тое-ж, што i iз старэйшым.
Застаўся ля каменя адзiн малодшы брат. Тры днi чакаў ён старэйшых. Потым ня вытрымаў - пайшоў iх шукаць.
Iдзе ён па сьцежцы, а дрэвы перад iм гольле апускаюць, дарогу загароджваюць. Шэпча яму лiсьце:
- Ня йдзi далей, бяда будзе!
- Не баюся нiчога, - адказвае малодшы брат, - вiдаць, з братамi маiмi й запраўды тут бяда здарылася. Хто-ж выратуе iх, калi ня я?
Iдзе малодшы брат па сьцежцы. Адзiн за адным яму па дарозе зьвяры трапляюцца, дзяцей сваiх яму аддаюць. А дрэвы шумяць жаласна, галiнкi скрыпяць журботна:
- Вярнiся, паляўнiчы, чакае цябе сьмерць лютая!
Сьмяецца паляўнiчы й далей iдзе.
Прыходзiць ён на палянку. Сеў, агонь расклаў. Глядзiць - побач два вогнiшчы патушаных, а вакол пнi асмаленыя стаяць.
"Цi ня тут толькi мае браты сядзелi?" - думае паляўнiчы.
I раптам чуе - шум, сьвiст, дрэвы гнуцца, кусты да зямлi сьхiляюцца, ляцiць Баба-Яга ў ступе, валасы матляюцца, спаднiца надзiмаецца, сама памялом сьлед замятае.
Прыляцела Баба-Яга, апусьцiлася на палянку.
- Добры дзень, хлапчына!
- Добры дзень, бабка, - адказвае паляўнiчы.
- Што гэта ў цябе так смачна смажаным пахне?
- Вазьмi, бабка, паеш, - кажа паляўнiчы i падае ёй кавалак мяса.
А Баба-Яга адказвае:
- Не, сынок, баюся я тваiх зьвяроў. Дай ты мне пяць валаскоў iз сваей галавы ды па пяць валаскоў iзь зьверанят, - тады падыйду.
- О, не, бабка, не на таго натрапiла, - адказвае паляўнiчы. - А ну, зьвераняткi мае, дапамажыце мне з бабкай паквiтавацца.
Кiнулiся зьвераняты на Бабу-Ягу.
Львянё яе за горла хапае, ваўчанё - за ногi, мядзьведзянё лапамi камечыць.
Напужалася Баба-Яга, запiшчэла, закрычала, загаласiла. А паляўнiчы й кажа:
- Цяпер я ведаю, што з маiмi братамi здарылася. Гэта твая работа. Кажы, што ты зь iмi зрабiла, а не, дык мае вартаўнiкi цябе жывую зьядуць.
Бачыць Баба-Яга, што няма рады ёй. Дзьмухнула яна на пнi - ажылi старэйшыя браты, ажылi й iхныя зьвяры.
Накiнулiся трое львянят, трое ваўчанят i трое мядзьведзянят на Бабу-Ягу i разарвалi яе на кавалкi.
Пачалi з таго часу браты сьмела ў пушчу на паляваньне хадзiць. Шмат дзiчыны ў ёй стралялi, шмат зьвяроў лавiлi, i добра жыць сталi.
СТРАЛЕЦ I РЫБАК
Былi ў бацькi два сыны. Вырасьлi яны, як дубы, а бацьку ўсё няма палёгкi.
Большы, праўда старанны быў хлопец, ды вось бяда: змалку ўсё розныя пасткi майстраваў, а як падрос, дык дастаў сабе стрэльбу i не разлучаўся зь ёю. Людзi на работу iдуць, а ён стрэльбу на плячо ды шмыг у лес цi на балота. Цягаецца там увесь дзень, дахаты-ж з пустымi рукамi iдзе, галодны, як воўк. Топча лапцi, а прыбытку нiякага. Калi-ж часам i ўпалюе якое зайчанё, дык хутчэй нясе пану, каб той даў пораху.
Перш сварыўся на яго бацька, потым бачыць - нiчога не парадзiш, калi ў сына такая ахвота.
А меншы сын такi гультай удаўся, хоць ты яго з хаты ганi. Дзень i ноч сядзiць з вудаю на рэчцы, за гаспадарку-ж анi не бярэцца. Наловiць жменю пяшкуроў цi яршоў, - якая ад iх карысьць? Хiба што кату паласавацца.
Пачаў i на яго бацька сварыцца, што толькi час марна трацiць. Але меншы сын ня слухае бацькi, бо вядома, ахвота горш няволi.
А каб апраўдацца перад бацькам, што з пустымi рукамi прыходзяць, выдумляюць сыны розныя прычыны.
Стралец расказвае:
- Сяньня з самага ранку натрапiў я на чараду коз. Была там каза з казьлянятамi ды стары казёл барадаты. Але толькi я злажыўся, каб выстралiць, ажно ў казла, лiха на яго, у ноздрах восы заказыталi. Ён як чмыхнуў, дык цэлы рой восаў выляцеў з ноздраў. Давай тыя восы казу з казьлянятамi кусаць... Ну, яны i пасмалiлi, як шалёныя, у гушчар. Я за iмi. Выскачыў на палянку, а там стаiць на заднiх лапах вялiзны, як вол, мядзьведзь. Бурчыць сярдзiта ды абараняецца пярэднiмi лапамi ад чмялёў. Ну, думаю, гэта, вiдаць, толькi што выйшаў зь яго чмялiны рой. У такi час мядзьведзь вельмi злосны. Пабаяўся я страляць у яго, а хутчэй скокнуў на елку. Дык вось i сядзеў там, на елцы, увесь дзень, пакуль мядзьведзь ня сышоў...
Рыбак расказвае:
- Сяджу гэта я на беразе, цiкую за паплаўком. Раптам нейкi шчупачышча цоп за кручок - i на дно! Я за вудзiльна цягну, ажно жылы ў мяне трашчаць. Давалок да берагу, а шчупак вiль хвастом i будзь здароў... Бадай цябе! Закiнуў другi раз вуду. Зноў той шчупачышча папаўся. Падцягнуў яго да берагу, хацеў рукамi ўхапiць, ды ня ўстрымаўся i - шабулдых у ваду!.. Насiлу жывы выкарабкаўся.
Слухае бацька сыноў ды толькi галавою круцiць:
- Праўду бо людзi кажуць, што ў стральца дым густы, ды абед пусты, а рыбак як намочыцца, дык i рыбы яму не захочыцца.
Думаў, думаў бацька, як яму сыноў адвучыць ад благой прывычкi, але нiчога ня можа прыдумаць. Аднойчы зайшоў да яго стары жабрак i папрасiўся нанач.
Разгаварыўся бацька з жабраком, на сыноў паскардзiўся.
- Выгадаваў, - кажа, - дзяцей, а падмогi на старасьць нiякай. Бо, вядома, стралец страляе, а гаспадарка гуляе...
Выслухаў жабрак бацькаву скаргу i параiў, што яму зрабiць, каб прывучыць сыноў да гаспадаркi.
Назаўтра бацька кажа сыном:
- Вось што, сынкi, ёсьць у мяне адна далёкая радня. Пайду я да яе. А вы сабе жывiце, як хочаце.
Сабраўся i пайшоў.
Засталiся сыны гаспадарамi.
Доўга яны гаспадарылi цi нядоўга, але хутка дажылiся так, што няма чаго, як кажуць, i ў рот палажыць. Пачалi браты спрачацца, хто вiнаваты. Спрачалiся, а праўды так i не знайшлi.
Толькi вось празь некаторы час зноў зайшоў да iх той стары жабрак.
Ну, вядома, трэба пакармiць падарожнага чалавека. А ў братоў анi кавалка хлеба.
Стралец дакарае брата:
- Няхай-бы ты хоць якую людзкую рыбiну злавiў, каб было чым чужога чалавека прыняць.
Рыбак адказвае стральцу:
- Няхай-бы ты хоць якое казьлянё падстрэлiў...
Паслухаў iх жабрак i кажа:
- Дзякую вам, хлопчыкi, за клопат. Ёсьць у мяне хлеб, што добрыя людзi далi.
Дастаў ён з торбы хлеб, сала i пачаў частаваць стральца i рыбака. Сорамна iм прымаць пачостку ад жабрака, ды голад ня цётка.
Накiнулiся браты на жабракову торбу i як бачыш усю апрасталi.