- Унучак!
- Што?
- А цi не вып'ем мы з табой чаю?
Мiколка думае з хвiлiну. Як-нiяк чай вялiкая спакуса. А дзед iзноў:
- Абаранкi ў мяне ёсць... Свежыя... А пахнуць жа, пахнуць.
- Ну! - здзiўляецца ў сваю чаргу Мiколка. - Няўжо з макам?
- З макам, унучак, з макам! Ну i абаранкi! Дык вып'ем, кажаш?
- А што ты думаеш, дзеду! Давай сабе вып'ем...
I Мiколка пераступае парог вагона, ужо ў думках ласуючыся абаранкамi, ды яшчэ з макам. Гэта ўжо, калi на тое пайшло, смачней за "зайцаў хлеб", смачней за ўсякiя прысмакi.
I тут пачынаюцца гэтыя абаранкi, ды яшчэ з якiм макам.
- Хадзi, хадзi, каток мой, паласуйся!
I дзедавы рукi нечакана спрытна ловяць Мiколку за вiхор. Тут толькi схамянецца Мiколка, даведаецца, што папаўся. Але позна. Кастлявыя дзедавы рукi моцныя, з iх вiхор не вызвалiш. А дзед круцiць вiхор ды прыгаворвае:
- Гэта табе за лягушкi! А гэта за пушкi! А гэта з макам! А не вычварай над дзедам! А не рабi над старым надругi! А не здзекуйся над старым мiкалаеўскiм артылерыстам!
Ужо Мiколка крычыць на ўвесь вагон, ужо заступаецца за яго мацi:
- Кiнь ты, чалавеча, над дзiцем здзекавацца!
Але гэта толькi падлiвае масла ў агонь. Дзед наступае на абодвух:
- Я вам пакажу, як зневажаць старога героя! Я вам пакажу, як турак б'юць... Я вам пакажу, як пушкi зараджаюць... Распатрашу пад карцеч!
Так асвойваў Мiколка артылерыйскую справу. I бачачы, што не паласа, пачынаў iсцi на мiравую:
- Даруй, дзеду, здаюся!
- А, здаешся, даўней бы так! Гавары, хто такi я ёсць?
- Герой турэцкай вайны...
- Ну?
- I iмператарскiх ордэнаў...
- Ну?
- Смешна, дзеду!
- Што ты смешнага тут знайшоў, супастат?
- Ну, кавалер... ордэнаў кавалер. Вунь у стрэлачнiкавай Зоськi ёсць кавалер, дык той малады. А тут дзед - ды кавалер. Смешна!
- Усё табе смешна... - ужо мякка крыўдуе дзед i кiдаецца ў сумныя развагi: - Малы ты, не разумееш нiчога, якi кавалер i да чаго. Як бачыш, з'яўляюся я ўласнiкам двух ордэнаў, а гэта, значыцца, i ёсць па-iмператарску кавалер... А медалi гэтыя дадзены мне за праяўленую ў баях выключную храбрасць.
- А хто кажа, што не? - угаворвае i Мiколка. - Вядома, за храбрасць... Храбрэй цябе, дзеду, няма, мусiць, на ўсiм свеце? - падлабуньваецца Мiколка да дзеда.
А гэта дзеду, што лыжка мёду. Аж сядзе на зэдлiк i важна сiвую бараду разгладжвае. Трохi яна няроўная ў яго - адна палавiна густая, другая рэдкая. I медалi выне са скрынкi, унуку пакажа:
- Бачыш, гэта цар Мiкалай... А тут вось i напiсана: "За храбрасць!"
- А чаму ў цара барада смешная, на шчацэ канчаецца?
- Гэта не барада, дурань, а бакi.
- А чаму бакi?
- "Чаму, чаму"... Таму... У мужыка барада, а ў пана бакi. Усе генералы i афiцэры такiя бакi насiлi. Некаторыя i салдаты, каторыя спрытнейшыя, таксама бакi насiлi. Ну, а каторы не спрытны, таму з такiмi бакамi нязручна: самае выгоднае месца, каб за яго афiцэру ўчапiцца, да апошняга валаска выскубалi... Вось i мая барада калiсь пацярпела, аж напалавiну выскублi.
- За храбрасць хiба? - пытаў не да ладу Мiколка.
- Ат, гавары з табой...
I дзед кiдаўся ў доўгую гутарку аб тым, што такое ёсць храбрасць. I не звычайная, а храбрасць мiкалаеўскага артылерыста, якi войны прайшоў i турэцкiя крэпасцi браў. Мiколка ўважлiва слухаў, каб займець з гэтай храбрасцi сякiя-такiя здабыткi i для сябе. Дзед любiць, калi яго хто доўга слухае. I за гэта заўсёды пачастуе чым-небудзь. Вось i цяпер, калi дзед скончыў свае расказы аб турэцкiх крэпасцях, ён зрабiўся зусiм лагодным i запрапанаваў Мiколку:
- Хадзем хаця на станцыю, абаранак куплю!
На гэта Мiколка згодны. Яны iдуць на станцыю. Дзед доўга таргуецца з буфетчыцай, усё выбiрае, каб абаранак быў большым i мякчэйшым, ды паболей маку на iм. Так мiрылiся дзед з унукам, i Мiколка не пярэчыў тады дзеду i прызнаваў яго храбрым, хоць сам употайкi крыху сумняваўся ў гэтым. А тут яшчэ здарыўся выпадак адзiн, праз якi страцiлася ў Мiколкi ўсякая вера ў дзедаву храбрасць. Аднае ночы ўсе прахапiлiся са сну ад вялiкага крыку.
Крычаў дзед:
- Ратуйце хутчэй!
Мацi кiнулася да лямпы, усё не магла нiяк патрапiць на яе, каб запалiць хутчэй. А дзед усё крычаў:
- Хутчэй, хутчэй! Ой, дапамажыце!
- Што з табой, дзеду? - кiнуўся да яго Мiколка.
- Ой, гiну! Звяруга нейкая ў бараду ўбiлася, стрыжэ яе, як нажнiцамi...
Мiколка сцямiў тут, у чым справа, ды хуценька да дзеда, цап яго за бараду. Дзед яшчэ большы крык узняў:
- Уцякай, уцякай, звер i табе пальцы адгрызе!
Але Мiколка ўжо трымаў звера ў руках, толькi нiяк не мог вызвалiць яго з барады. Тут мацi лямпу паднесла, i ўсе ўбачылi ў дзедавай барадзе звычайнага рака, якi запоўз туды i заблытаўся ў валасах. Ледзь-ледзь супакоiўся дзед, пакуль Мiколка выблытаў рака.
- Гэта ж трэба! Сплю я i чую: нешта ў барадзе шамацiць. Я цап рукой, а ён, гэты звер, як шчыкане за палец, а потым за горла, думаў - галаву адгрызе.
Тут мацi ўжо на Мiколку ўскiнулася:
- Вечна ты з бацькам з гэтымi ракамi носiшся. А каб прыбраць iх як след, дык гэтага нямашака... Вось мог праз гэтага рака дзеда ў магiлу загнаць.
I смех тут быў, як кажуць, i грэх.
А дзед з таго часу не мог спакойна глядзець на ракаў, i калi толькi даведваўся, што днём лавiлi ракаў, дык перад ноччу абвяшчаў забастоўку, не хацеў класцiся спаць на падлозе. I мусiў тады Мiколка мяняцца з дзедам месцамi, даваў яму прытулак на сваiм тапчане, а сам iшоў на дзедава месца. Iшоў i папракаў дзеда:
- А яшчэ стары ваяка! Яшчэ з гармат страляў!
- Гарматы i ракi - розныя, браце, штукi... - уздыхаў, апраўдваючыся, дзед.
- А яшчэ храбры! Вось я i то за цябе храбрэй, не баюся ракаў!
- Ну што ж, на ракаў ты храбрэц... - згаджаўся дзед з Мiколкам i доўга крактаў, прыладжваючыся на тапчане.
Выйшла з дзедам i другая штука, калi аднаго разу рыбу лавiлi. Праўда, i Мiколка з бацькам набралiся тады здаровага перапуду, але больш за ўсё дасталося дзеду. Неяк у вольны дзень пайшлi рыбу лавiць на раку. Хоць дзед i не меў асаблiвай прыхiльнасцi да гэтага занятку, але паколькi ён быў вольны i хацелася яму крыху прайсцiся, дык i далучыўся да рыбаловаў. Тыя ў вадзе плёскаюцца, а дзед на беразе сядзiць ды парады дае.
- Адтуль, адтуль заходзь - там самая рыба ходзiць! - радзiць дзед ды пiпку смыголiць.
Спачатку Мiколка з бацькам з таптухай цялёпкалiся, а потым узялiся рукамi плотак лавiць памiж карчоў. I намацаў тут бацька няйначай як ментуза. Вядома, мянтуз слiзкi, цяжка яго рукамi ўзяць. Бацька Мiколку на дапамогу клiкнуў. Ловяць рукамi, мiж карчоў шаруюць.
- Ну i вялiкi ж, няйначай хунтаў на шэсць! - кажа Мiколка, стараючыся спрытней падчапiць неўваротную рыбiну.
Але як ты яе нi бяры, выслiзгваецца, ды годзе. Выслiзгваецца ад Мiколкi, падаецца пад карчом да бацькi. Ад таго зноў назад.
- За зябры яго, за зябры, гада! - падае дзед параду.
- Ну, вядома, не за хвост... - адказвае бацька i яшчэ спрытней бярэцца за ментуза. Але нiчога не выходзiць. А дзеда тут ужо i нясцерп бярэ, дужа ж тым ментузом зацiкавiўся. Трэба-такi сказаць, што дзед падабаў рыбу, ды яшчэ такую, як смажаны мянтуз.
- Рыба, яна, браце, заўсёды рыбiна! Гэта табе не ракi, з якiх нi смаку, нi наедку, а адна толькi прыкрасць ды барадзе маёй непакой...
I вось аж усхадзiўся на беразе дзед, забегаў. I пiпка ў яго даўно патухла, знае толькi - рукамi махае ды нашых рыбаловаў ушчувае:
- Яшчэ рыбаловы! Iм рыбу! Вам толькi прусоў ганяць!
- Сам злавi, - усердаваў тут не на жарты бацька.
- I злаўлю!
- А паспрабуй жа.
- I што ты думаеш? I паспрабую. Ён у мяне не выслiзнецца, як у вас, у няўмекаў...
I дзед самым рашучым чынам скiнуў адзежу i, павесiўшы яе на плечы баяўся пакiдаць на беразе, каб не скралi пастушкi, - смела рушыў у ваду.
- Дзе ён тут? Падавайце яго мне, я з iм разам распраўлюся, з супастатам!
Аж Мiколка падзiвiўся з дзеда, з яго незвычайнай спрытнасцi - дзед так захадзiўся каля карча, аж вада кiпела наўкола. I вось урэшце дзед урачыста крыкнуў:
- Ага! Папаўся-такi, не мiнуў маiх рук! А вы - няўмекi!
Мiколку з бацькам засталося толькi пераглянуцца мiж сабой. Ну i дзед, не чакалi такога спрыту! Магчыма, што дзеду з яго кастлявымi пальцамi было зручней упраўляцца з ментузом, таму хутчэй i падчапiў яго. Дзед цягнуў ментуза надзвычай марудна. Мо проста з-за асцярожнасцi, каб не ўпусцiць часам рыбiну, а мо знарок хацеў надалей расцягнуць такую ўрачыстую хвiлiну.
Вось пад вадой паказалася ўжо нешта жывое. Мiколка хацеў ужо крыкнуць, што няйначай гэты мянтуз будзе фунтаў з пятнаццаць, бо такi ж вялiкi. Але тут падзеi прынялi зусiм нечаканы зварот. Толькi гэта дзед, урачыста гледзячы на Мiколку, вывалак свайго ментуза з вады, як глянулi на яго Мiколкаў бацька ды i сам Мiколка i, як бачыш, сiганулi на бераг. Толькi пырскi паляцелi па вадзе. Аж збялеў Мiколка, засопся. Выскачыў на бераг, азiрнуўся. Стаiць дзед i на iх глядзiць, дзiвуецца, не разумеючы, чаго яны драпака далi. Тут як закрычыць Мiколка не сваiм голасам:
- Ратуйцеся, дзеду, пакуль не позна!
Зiрнуў тады дзед на свайго ментуза - i ледзь не самлеў. Аж прысеў у вадзе, умачыўшы сарочку. А тады як кiне ментуза падалей у рэчку ды як дасць драпака на бераг, аж адзенне згубiў, спатыкнуўшыся аб корч. Паплыло яно ўрачыста па рацэ. Ледзь злавiў яго потым Мiколка, ад'ехаўшы на чаўне ад берага.
Зiрнуў тады дзед на свайго ментуза - i ледзь не самлеў. Аж прысеў у вадзе, умачыўшы сарочку. А тады як кiне ментуза падалей у рэчку ды як дасць драпака на бераг, аж адзенне згубiў, спатыкнуўшыся аб корч. Паплыло яно ўрачыста па рацэ. Ледзь злавiў яго потым Мiколка, ад'ехаўшы на чаўне ад берага.
I калi аддыхалiся потым усе ад перапуду, дзед пачаў грозны наступ на Мiколку i на яго бацьку:
- I якое лiха панесла вас вужаку лавiць?
- А цябе якое?
Змоўчаў дзед на якую хвiлiну. Гэтакi ж канфуз выйшаў - усё iшло так добра i гладка, i на табе, заместа ментуза гада злавiлi. А яшчэ парады даваў, а яшчэ выхваляўся. Пасля гэтага здарэння дзед канчаткова рашыў нiколi болей у ваду не лазiць. I калi траплялася часамi Мiколку з бацькам лавiць якую рыбiну ў рацэ, дзед асцерагаўся нават падыходзiць блiзка да iх, калi яны выцягвалi на бераг таптуху альбо брэдзень. I толькi здалёк пытаў:
- Ну што, шчупак цi акунь?
- А ты падыдзi, сам паглядзi!
- Хопiць ужо, нагледзеўся...
Прызнацца, i Мiколка з бацькам не адважвалiся болей мацаць ментузоў i, да вялiкай радасцi дзеда, баялiся лазiць i па ракавых пячорах.
- Яшчэ, чаго добрага, i адтуль выцягнеш трасцу якую паласатую...
А дзед толькi гаварыў:
- Цяпер-то я магу спаць спакойна!
Пасля ўсiх гэтых прыгод з дзедавым ракам i ментузом кончылiся i ранейшыя дыскусii дзеда з Мiколкам, хто з iх храбрэйшы. Абодва прыйшлi да таго вываду, што храбрасцi хапае ў iх абодвух... Нават сталi яны блiзкiмi дружбакамi i зiмнiмi вечарамi вялi доўгiя размовы аб тым, як бы гэта агульнымi сiламi адпомсцiць "буржую" за Мiколкаву карцiнную галерэю. I аб тым, што яны будуць вясной рабiць, калi жаўранкi запяюць, калi зазвiняць ручаiны i ўкрыюцца лясы зелянiнай.
I парашылi ў адзiн голас - будуць яны ў вольныя ад работы днi заўзятымi паляўнiчымi, будуць качак бiць i ўсякую другую жыўнасць. Тым больш што была ў дзеда слаўная стрэльба, якая вiсела без усякай карысцi пакуль што на сцяне. Стрэльба, праўда, была дужа старая, старэй самога дзеда, i парадкам заржавелая, страцiўшая ўсякi колер i вiд. Але як-нiяк яна магла страляць, а гэта ўжо вялiкая штука. Прызнацца, i цяпер яна вiсела набiтая, бо колькi нi намагаўся дзед, каб разрадзiць яе, яму нiяк гэта не ўдавалася. I каб не нарабiць са сваёй стрэльбай якой шкоды, дзед абкруцiў анучай куркi ды зверху ўмацаваў яшчэ наглуха дротам, каб такiя падшывальцы, як Мiколка, не нарабiлi б часам бяды са стрэльбай.
Такая слаўная стрэльба была ў дзеда. I не дзiва, што Мiколка, седзячы зiмой у халодным вагоне, так нецярплiва чакаў вясны. I цёпла тады. I качкi тады лятаюць. I ўсякая жыўнасць у балоце варушыцца.
Вось слаўная пара настане!
Гiсторыя з дзедавай "арудзiяй"
Прыйшла ўрэшце вясна. Пачарнелi чыгуначныя пуцi i курылiся парнасцю пад сонцам. А вечарамi храбусцелi льдзiнкi ў лужынах i востра пахла зямлёй, мазутам i каменным вугалем. Гучна гудзелi паравозы, i лiхтары гарэлi ў iх па-новаму, па-веснавому. I самi паравозы рабiлiся куды прыгажэйшымi. Не было тых iржавых лядовых сасулек, што вiселi зiмой пад дышламi, пад цылiндрамi, не было намёрзлага бруду, копацi. Паравозныя бакi льснiлiся на сонцы i дрыжалi, гатовыя ўздыхнуць на ўсю моц сталёвых цылiндраў i панесцiся ўдалячынь хутчэй ветру i птушкi.
А ў небе курлыкалi журавы i паблiсквалi на сонцы, нiбы нехта сарваў з тэлеграфнага слупа нiзку фарфоравых iзалятараў i кiнуў iх высока-высока ў блакiтныя безданi неба.
Хораша вясной! I дыхаць лягчэй, i на нагах неяк цвярдзей становiшся. I цяплей куды робiцца. I не трэба дзень пры днi сядзець у цесным вагоне i дыхаць цяжкiм смуродам ад каменнага вугалю ў жалезнай пячурцы. I дзеду вальней. Выйдзе з вагона, усядзецца на штабель шпал, размiнае пад сонцам старыя косцi i турэцкую вайну ўспамiнае. А калi дзед прымецца за турак, то звычайна каля яго i Мiколка ацiраецца.
- Ну дык што ж, дзед, час ужо нам з табою на паляванне рушыць!
- А што ты думаеш! Вось абсохне зямля, тады i пойдзем...
Прыйшоў i доўгачаканы дзень. Дзед урачыста зняў са сцяны стрэльбу, узброiўся абцугамi i доўга раскручваў дрот, не падпускаючы нi на крок Мiколку.
- Яшчэ, чаго добрага, пекане, дык лепш адыдзiся!
Але стрэльба трымала сябе спакойна. Развязаўшы дрот i дастаўшы капшук з порахам i пiстонамi, дзед з Мiколкам рушылi ў паход. Гукнулi з сабой i невялiчкага сабачку Жэўжыка. Жэўжык быў рад такому выпадку i, наставiўшы хвост пiсталетам, важнецка бег перад паляўнiчымi, старанна абнюхваючы кожны слупок, кожны пянчук. Дзед не хвалiў такiх паводзiн i штохвiлiны падганяў "ганчака":
- Пайшоў, пайшоў! Зайцаў ганяй, шкнарадзь!
Але вiдаць было, што асаблiвага спрыту ў паляўнiчых справах Жэўжык не меў i толькi кiдаўся ў розныя бакi, ганяючыся за першай папаўшайся птушкай. Хутка i зусiм знiк, сiгаючы па балоце за нейкай птахай. Доўга хадзiлi нашы паляўнiчыя, ногi намачылi, але нiякай здабычы не траплялася. Нi заяц не набягаў, нi дробная птушка не пралятала паблiзу. Толькi i заўважылi каршука, якi лятаў кругамi над ляском, апускаючыся нiжэй i нiжэй. I ён хутка сеў на высокую алешыну ў балоце.
- Знаеш што, дзед? Давай каршука падстрэлiм!
- А што ты думаеш? Пеканём!
Дзед зняў стрэльбу з пляча, доўга прыладжваў пiстон, той усё саскокваў, пакуль дзед не прымацаваў яго кавалачкам хлеба. I ўжо дзед стрэльбу да пляча прыставiў i жмурыцца пачаў левым вокам, як Мiколка, падштурхнуўшы яго пад локаць, дыскусiю распачаў:
- Не павiнен ты, дзед, першы страляць!
- Як гэта так?
- А так... Ты вунь колькi настраляўся за сваё жыццё: i з стрэльбы страляў, i з гармат смалiў... Сам жа казаў, колькi ты дывiзiй турэцкiх палажыў... Давай-ка стрэльбу сюды, я першы стрэлю...
Дзед падумаў з хвiлiну, патылiцу пачухаў:
- Наконт турак ты гэта правiльна... Ну што ж, страляй... Толькi глядзi, станавiся моцна, а то павалiцца можаш ад аддачы.
- Нiчога, вытрымаю...
Мiколка ўпёрся нагой у купiну, стрэльбу падняў. Цяжкая яна тым часам. Доўга цэлiўся ў каршука, аж руля захадзiла ходырам, да таго рукi дрыжалi.
- А ты не хвалюйся! Вытрымку дай! - раiў дзед, стоячы збоку.
Прыжмурыў вока Мiколка, на курок нацiснуў. I што адбылося тут, дык i сам дзед спачатку нiчога не зразумеў, бо стрэльба бахнула, як батарэя гармат. Воблака шызага дыму паплыло па алешнiку, мякка ахiнаючы кусты i дрэвы. У двух кроках ад сябе нiчога нельга было ўбачыць.
- Дзе ты, Мiколка? - запытаўся, ачухаўшыся, дзед.
Нiхто не адказаў, i дзед яшчэ раз запытаўся. Iзноў маўчанне. Тады дзед спалохаўся не на жарты i пачаў на ўвесь голас клiкаць унука. Урэшце, як з-пад зямлi, раздаўся цiхi, прыглушаны голас:
- Я тут, дзеду, а што з каршуком?
- А лiха з iм, з каршуком. Скажы лепей, што з табой?
Тут разышоўся дым, i дзед убачыў Мiколку. Той ляжаў на зямлi, перакiнуўшы праз купiну ногi, i цёр то плячо, то шчаку. На шчацэ была кроў. Дзед зусiм перапалохаўся.
- Цi жыў ты хаця?
- Жыў! А ты, дзеду?
- Як бачыш, варушуся...
З дзедавай дапамогай Мiколка ўстаў на ногi. I тут толькi яны заўважылi, што ад слаўнай дзедавай стрэльбы засталiся адны толькi ўспамiны. I каб сказаць прыемныя - дык не: адна толькi пашчапаная ложа ды перагнуты курок. Нi рулi, нi шомпала нiдзе паблiзу не аказалася, колькi нi шукаў iх збянтэжаны дзед, адразу застаўшыся без такой слаўнай "арудзii", як часам называў ён сваю стрэльбу.
- Лоўка ж пекануў! - здзiвiўся дзед. - Каб з кожнага стрэлу ды стрэльбу ў паветра, што б тады зайцы выраблялi: засмяялi б яны тут нас...
I як нi шкадаваў дзед стрэльбы, але, каб падтрымаць бадзёры дух у свайго таварыша, ён кiнуўся ў рогат. Мiколку, аднак, было не да смеху, бо ныла балюча плячо i вельмi саднiла параненая шчака. Аднак, каб трымаць сябе дастойна перад дзедам i не паказаць вiду, што яму дужа балiць, што ён вельмi напалохаўся, Мiколка важна распытваў дзеда, з якой прычыны "арудзiя" разляцелася на кавалкi.
- Вiдаць, што заржавела стрэльба... Ды i набой быў моцны, праз меру... бадай з паўхунта пораху заправiў я калiсьцi ў рулю. Яшчэ добра, што так пашанцавала нам... Магло б быць, унучак, трохi горай...
I яны абодва прынялiся ўважлiва шукаць забiтага каршука. Не магло быць, каб ад такога стрэлу ды застаўся каршук цэлы. Але ён, нiбыта нiчога i не было, сядзеў сабе на той алешыне, на якой сядзеў i да стрэлу.
- Справы! - пачухаў дзед патылiцу. - З такiх паляўнiчых, як мы, i птушкi смяюцца.
А тут яшчэ некалькi пастушкоў падбегла i ўсё дапытвалiся, дзе гэта такi вялiкi выбух адбыўся, што аж зямля страсянулася i нешта ў паветры праляцела з вялiкiм грукатам i вурчаннем.
Паслухалi Мiколка з дзедам гэтыя размовы i, панурыўшы плечы, паклыпалi моўчкi дахаты. I каб не Жэўжык, дык зусiм упалi б духам нашы слаўныя паляўнiчыя. Аж адкуль нi вазьмiся з'явiўся сабачка, якi ўрачыста нёс у зубах нейкую птушку. Бегаючы па балоце, ён налаўчыўся недзе злавiць дзiчыну i не паспеў яшчэ расправiцца з ёй, як напаткаў Мiколку з дзедам.
- Ну вось, мы цяпер i не з пустымi рукамi дахаты варочаемся, ёсць i здабытак!
I Мiколка адабраў у Жэўжыка яго здабычу. Той адразу ж кiнуўся зноў у балота. I не прайшло некалькi хвiлiн, як ён выбег з другой птушкай у зубах.
Так дапамог Жэўжык нашым паляўнiчым паправiць крыху iх паляўнiчыя справы. I да таго ўнадзiўся Жэўжык птушак лавiць, што Мiколка i дзед кожнага вольнага дня iшлi з iм на луг да ракi альбо на балота i займалiся паляваннем. Iм i стрэльба цяпер непатрэбна была, малы сабачка быў вельмi спрытны на птушыную лоўлю. А слаўныя паляўнiчыя прывучылi яго не псаваць здабычу, а цэлай прыносiць у рукi.