Yetti yot begona
Yrak dogi
Адина Дали
© Адина Дали, 2022
BU HAYOT, BU DUNYO,
KIM KI KELIB BU DUNYOGA YETSAYU MANOSIGA.
KIMKI TUSHUNSA, KIM KI MAGZINI CHAQIB BERSA.
KIM KI MAGZINI CHAQILGAN BIR GISHT BOLSA.
KIM KI MAGZINI ASAL BILAN ESA.
Yetti yot begonani nolasini kim eshitarkin ey olam?
Yetti yot begonani koz yoshini kim tohtata olarkin ey inson?
Yetti yot begonani yurag otini bagir sirini kim bilarkin ey dunyo?
Yetti yot begonani hayot yolini kim yollarkin ey parvardygor?
Yetti yot begonani tohmat behaq nalattan kim asrarkin ey hayot?
Yetti yot begonani sozini kim haqiqat deya qollarkin ey odamzod?
Yetti yot begonani ohiri yuq va oramijon yeri qaida ekin ey hydo?
Muqaddima
Bu yetti savol bilan, bu etti tilag bilan, yasharkan yetti yot begona inson. «Yetti yot begona» bergan sozni bilar har bir inson dunyoda, ha, bu achchik hakqiqat va hayot, har zamonda eshitarsan har kimdan.
Bir odam, ming marta shukur qilib «yetti yot begona qol berib qolladi meni» «jigarim boldi» desa, boshqasi oz jigariga atab «уetti yot begona qilmagan gapni va ishni sendan kordim» derkan, va oz qon jigarina itarar ekan nariga. Bu faqat sozlar lekin, men bugun bu voqiyani sizlarga yozib deyman yana bir bu faqat sozlar, ular kechirimli. Lekin bu sozlarni manosi, qandayki odamning hayotini sindirib, parcha-parchaga bolib sachratib ustidan yana achchiq qalampirni sepib «qandayki shirin taom boldi deb, bir kindiktan tushgan qondi jigarini dunyoni otiga tashlab qogirib katta hayot tavogiga solib oz jigarini, bagrini yetti yot begonalarga «hudoim berdi bizga bu shirinlikni» deya, hammaga tarqatib, yedirib «quruq suyak kimga kerag endi» deya yuz ogirib, shu hayotta hozirgacha boshini tik kotarib yurgan insonlar bor deb sozlayman. Bu sozlarni va hikоyani hayotni haqiqati deyman va shu vaqtlar bolgan voqiyalardan sizlarga aytib beraman. Bu hikoyani ichida faqat meni boshimdan otkan va ichimda saqlangan achchik kunlar bolsa, sizlar uchun faqat kichkinagina hayotdan parchadir. Lekin va balki chuqur va manolig voqiy bolsin deyman, negaki bu soz bolsin, lekin hech qаchоn, hеch kiм uchun hayotini yoli bolmasin deyman va tilamiman.
I QISIM. YURAK DOGI
1 bod. SEVGI
Bu voqiyada, bir sevgi emas, yеtti hayotni boshlanish birinchi qadami dir. Ontort yasharlik yetim qizni sevib kolgan yigit, aldab ishontirar bahtli hayotga. Lekin hech kim bilmas edi ki, na yosh kiz, na bu yigit, hayotdа nima degani haqiqiy sevgi. Yetim qiz, bolaligidan mehir kormagan hech kimdan, ishonar bu yigitga va mehir bagishlanar umir yoliga. Yigit qiz chirogiga uchib, yengil uchar hayot уoliga, lekin oylamarki, hayot faqat sevgi emas, hayot qiyintchilik va sevgini uуi. Uyni saqlash sevgini kelajagi. Sevgi uуi bu hayot, tashvish va dunyoga kelgan shirin farzandlardir, bu sevgini kelajagi vа ikki yoshnig bahtidir va ohiridir demas ekan, hech kim va hech qachоn.
Laylo deb isim berishar birinchi farzantga yosh oyla, yarashar birinchi farzandga, negaki sevgi bor bu ikki yoshda, va gul kabi ochilganday bu hayot yoli deb berar hudoim nozik qizni qoliga.
Hosiyat degan isim berar ikkinchi farzantiga ammasi qariya insondan nasihat bolsin deb hayot manosi bor bolsin deb bu oilada.
Azamjon deb qoyar uchinchi tilab va uzoq kutgan palvon ogil farzandiga yosh yigit ota fahirlanar deya ozini.
Binavsha bolsin deb berar isim tortinchi farzandiga yosh ona ota, bu chiroyli qizga, ohshatar har zamonda oz onasiga ota.
Hayot, vaqt otar oila tashvish, tirikchilik boshlanar sevgi uchun haqiqat yoli. Tort farzandi otasi tushinarki hayot faqat sevgi emas, sevgini isbotlash uchun bor yana hayotni yoli va u oson emas. Ota oylanarki qani bu sevgi, qani bu yengillik, qani bu parvona farishtalik. Oila, farzand mehir berar, lekin sevgi yengillik chekkada qolar. Bilmas edi u vaqti buni no yosh ona.
Odiljon deb ism qoyar ogil farzandiga ona, yosh qizbola yetim oskan, kormagan mehir oqibatni, na otadan, na onadan. Farzand bolar desa uchar yuragi osmonga «meni yana opam va akam bolar» deya ozini farzandiga. Yosh ota achchiqlanar, hayot, oila tashvishi olib kelar bu oilaga yoshlarni ertak kabi sevgisi.
Kosimjon deb ism berar farzandga amakisi, bu oila qarimasin deya hech zamon kulgi va shodlik deya yosh otani akasi.
Bahtli ona, bahtli ota, lekin hayot tashvishi olib ketar oradan yosh sevgilik hissini ikki yoshdan. Qolar qollarida olti farzand, ikki yosh sevgini gullari va mevasi. Lekin ota tushina tashvish ogirligini, istar oson yolini. Yetim ona topar mehir bollaridan, kormarki qayoqa ketdi sevgi mehir ikki yoshni ortasidan.
Vaqt otar, mehir ketar otani oiladan, istar oz sevgisini yoshligini kochada. Ona sezar, lekin ishonmas, negaki bollaridan mehir toparman deb kelajakda. Ona harakat yolida, oilani tashvishini ola boshlar boyniga, yengillatay deya ota ishini. Qiyintchilik, tashvish, bir bir ketin farzand vazifasi, otani ohiri chartatar. Topa kochada yosh sevgini, oynar yol yolakay har zamon. Ona sezar, lekin chidar, niyati bitta, farzand osar yengillar oila tashvishi deya. Tish tishiga koya sabrini, istar ish yolini yordam beray deya otaga.
«Farzand bolar, yettinchisi» deyar ekan bir kun ona otaga. «Men ham bilmadim vaktini» deya ona yerga qarab kechirim sorar ekan otadan, «na yuragim bilmadi, na ozim qoldim bosh qotira, na hudoyim bizga berdi bu farzandni, bilmadim» derkan ona. Ota achchiqlanar, sabri tugar. Boshlanar janjalu nalat. Ona noiloj yiglar, kozlari otani istar mehrini, lekin ota topa yosh boshqa sevgini, qaramar onaga. Kechalari yigla ozini yupatar doyim ona