Вароны крычаць бесперапынна будзе снегапад.
На Сільвестра дзень прыбывае, а мароз мацнее.
17
Бясхмарна пры моцным марозе ен захаваецца.
Яркi месяц вісіць на небе перад сцюжай.
На дрэвах шмат снегу год будзе добрым для пчол.
Раніцай падняўся туман ўрадзяць яравыя хлеба.
Гук звана выразна чуецца перад пацяпленнем.
Калі ўцёкі снежных «раслін» на шкле нахіляюцца, то адліга недалёка.
18
Шмат яркіх зорак блішчыць на небе чакаецца мароз.
Калі дзень прастаяў пагодлівым, а да вечара неба завалакло аблокамі мароз пратрымаецца доўга.
Мяцеліца ў гэты дзень зіма будзе стаяць яшчэ 3 месяца.
Калі на небе шмат зорак, то год будзе ўраджайным на хлеб.
Зайцы падыходзяць блізка да сяла да сцюжы. У полі шмат зайцоў да віхуры і мяцеліцы.
Певень спявае несвоечасова да адлігі.
Калі лісіца ў цёплыя дні ляжыць на снезе, то хутка будзе холадна.
Калі ў Вадохрышчанскую ноч зоркі блішчаць, хлеб будзе добры.
Поўны месяц на Вадохрышчанскую куццю да вялікага разліва.
Неба чыстае ў вадохрышчанскую ноч будзе шмат гароху.
19
Зацішнае надвор'е і яснае неба абяцаюць спакойны год без прыродных катаклізмаў.
Зорная ноч будзе вялікі ўраджай гароху ды ягад.
Зоркі моцна блішчаць на небе мароз ўзмацніцца.
Калі ідзе снег, то будучы год будзе ўраджайны, а ад пчол будзе шмат рояў.
Калі неба паўсюль будзе пахмурнае кожнаму хлебу род; а калі толькі на адным ўсходнім баку добра ўрадзіцца жыта; на заходзе -авёс; на паўдне проса; на паўночы-грэчка.
20
Калі ў гэты дзень надвор'е: ясная і халодная летам будзе засуха; пахмурнае і снежнае добры ўраджай.
Мала зорак на небе ў гэты дзень абяцаюць непагадзь.
Раніцай густы туман хлеба ў гэты год будзе шмат.
Бачны яркi месяц вясной будзе моцнае разводдзе.
Свінні вішчаць і цягнуць салому ў хлеў да халоднага надвор'я без ападкаў.
Заяц не сыходзіць далёка ад месца лежні перад снегападам.
Масавае з'яўленне сініц каля дамоў да набліжэння халадоў.
Туман над вадой да добрага ўраджаю хлеба.
21
Дзьмуць моцныя вятры лета будзе галоднае, грознае.
Мяце мяцеліца надвор'е пагоршыцца!
Калі вокны ў доме запацелi, то чакаецца адліга.
На стагах сена шмат iнею лета будзе дажджлівае.
Рана раніцай крумкач крычыць бесперапынна больш двух разоў да пацяплення.
Вераб'і цвыркаюць, збіўшыся зграйкамі, да цяпла.
Якое надвор'е на Емяльяна, такім і будзе ўвесь жнівень. Калі ідзе снег-жнівень будзе дажджлівым (зрэшты, як і вясна). Калі дзень выдаўся сонечным-канец лета будзе гарачым.
22
Завіруха разгулялася быць лета непагодлівым.
Шамаціць лес будзе адліга.
Вароны і галкі расселіся на верхавінах дрэў чакай маразоў, а калі ходзяць па снезе, то абавязкова пацяплее.
Яснае надвор'е ў гэты дзень такое будзе ў канцы студзеня і верасні.
Калі быдла, выпушчанае ў двор, будзе iсцi назад у стойла, значыць будзе холад або снег.
Калі на Яустрацiя ясна у гэтым годзе будзе добры ўраджай.
23
Іней на дрэвах і стагах абяцае мокрае і халоднае лета.
Вецер дзьмуе з поўдня у чэрвені будуць навальніцы і дажджы.
Сухі снег у гэты дзень кажа, што лета будзе сухім.
Бясхмарна і неба яснае да ранняй вясны.
Якое надвор'е на Рыгора такім будзе і лета.
Паўднёвы вецер дзьме будуць навальніцы, асабліва ў пачатку лета.
24
Цяпло ў гэты дзень прадказвае прыход ранняй вясны.
Сутра ідзе снег вясна прыйдзе не хутка.
Па небе плывуць рэдкія аблокі чакайце дужыя маразы.
Рэха ў лесе разносіцца далёка настануць марозныя дні.
Аблокі ідуць супраць ветра да снегападу.
Якое надвор'е на Федасея, такім і будзе ўвесь лістапад.
Маразы на Федасея неспрыяльныя для будучых яравых.
Адліга да зацяжной вясны, сцюжа да позняга, цяжкага сяўбы яравых хлябоў.
25
Па гэтаму дню судзяць аб надвор'і наступнага снежня.
Яснае і марознае надвор'е лета будзе цеплым.
Сонечны узыход сонца да ранняй вясны.
Моцны мароз да шчодраму ўраджаю.
Сініца хвалюецца, кружыцца, дзяўбе кару дрэў да непагадзі.
Сініца хвалюецца, кружыцца, дзяўбе кару дрэў да непагадзі.
На Таццяну сонейка прагляне рана да ранняга прылёту птушак.
Калі ў гэты дзень ідзе снег, то лета будзе дажджлівае.
На Таццяну цёплая мяцеліца да засухі і неўраджаю.
На Таццянін дзень марозна і неба яснае да ўраджаю.
Вялікія гурбы будзе шмат хлеба.
26
Прамяні ад сонца ідуць ўніз пучкамі на заўтра будзе яснае і марознае надвор'е.
Туманны круг каля месяца абяцае мяцеліцу.
Котка кладзецца ўверх брухам і пацягваецца да цяпла.
Котка сцяну скрабе-непагадзь каля брамы.
Котка катаецца па масніцах цяпло ў дом стукаецца.
Котка згарнулася клубком да марозу.
Котка скрабе кіпцюрамі падлогу чуе мяцеліца.
Лес трашчыць мароз будзе стаяць доўга.
Лес шуміць да снегу, да адлігі.
27
Зоркі на небе: частыя хутка пацяплее і пойдзе снег; рэдкія будзе завіруха і непагадзь.
Белыя аблокі на небе прадказваюць маразы.
З раніцы раскаркаліся вароны хутчэй за ўсё будзе завіруха.
Варона раніцай кружыць да завеі.
Вакол месяца бачна лёгкая смуга туману пачнецца завіруха.
Самавар моцна гудзе да марозу.
Раннiя спевы пеўняў ў мароз на цяпло.
28
Дзьме ўстойлівы вецер да сырога і дажджлівага года.
Сініцы раніцай ціўкаюць пад акном і шукаюць сховішча удараць моцныя маразы і пачнецца завіруха.
На небе бачны зарапад магчыма пахаладанне.
Гучна каркаюць вароны пацяплее.
Вераб'і схаваліся да маразоў.
Куры, седзячы на курасадні, ціснуцца да яснага дня.
Дровы ў печы шыпяць, дымяць, дрэнна загараюцца да цяпла.
Ваверка ў мароз пакідае сваё гняздо, спускаецца з дрэва і бегае па зямлі да пацяплення.
Вароны крычаць бесперапынна будзе снегапад.
На Сільвестра дзень прыбывае, а мароз мацнее.
Пеўні заспявалі рана да адлігі.
29
Курыца стаіць на адной назе да марозу.
Калі марозна ў гэты дзень, лета будзе гарачым.
Паўночны вецер да маразоў і пахаладання.
Самавар гудзе да халадоў.
Калі на Пятра ідзе снег, значыць, на лугах будзе шмат травы. Акрамя таго, можна чакаць ўдалай рыбалкі ў цёплы час года.
Куры пачынаюць лазіць па даху куратніка да яснага дня.
30
Сініца з раніцы «пішчыць» адчуваючы прыход моцнага марозу.
Вароны садзяцца на вяршыні дрэў, чакаючы прыходу халадоў.
Стаіць цёплае надвор'е чакай пахаладання.
Неба воблачнае будзе добры ўраджай хлеба.
Багаты іней на дрэвах да ўстойлівага малавоблачнага надвор'я.
У мароз вокны пацеюць да хуткага пацяплення.
Вароны лётаюць і кружаць зграямі да марозу.
Увесь дзень прастаяла адліга да ранняй вясны і добрага рыбалоўнага сезону.
Сонца выглянула толькі апоўдні да ранняй вясны.
Увесь дзень ідзе снег-вясна будзе позняй.
31
Вароны кружаць не сядаючы на зямлю пахаладае.
Апоўдні выглянула сонца да пацяплення.
На Апанаса адліга год будзе ўраджайным на бульбу.
Моцная мяцеліца шматкамі да добрага прыплоду ў гусей.
Калі на Афанасія адліга лета будзе непагодным, і ўраджай бульбы будзе вельмі дрэнным.
Вялікія белыя кругі вакол сонца павялічваюцца да моцнага пахаладання.
ЛЮТЫ
Прыказкі і прымаўкі пра люты
Зiма гэта цуд
Люты багаты снегам, красавік вадою.
Люты ваду падпусціць, сакавік падбярэ.
Люты-месяц люты, пытаецца: як абуты?
У лютым сонца на лета, зіма на мароз.
Завірухі ды завеі пад люты паляцелі.
Як люты ні злуй, а вясною пахне.
У лютым зіма з вясной сустракаецца ўпершыню.
Тое, што студзень выпусціў, люты падбярэ.
У лютага два сябра завея і завіруха.
Люты-бацюшка збівае рогi з зімы.
Люты вясну будуе.
1
Вецер мяняецца з усходняга на паўночназаходні будзе дождж з моцным ветрам.
У гэты дзень на вуліцы мяцеліца чакалася яна і на Масленіцу.
Зорнае неба да зацяжной зімы.
Якое надвор'е на Макарыя, такі і ўвесь люты. Ясны сонечны дзень ранняя вясна, а калі мяцеліца разгуляецца або пахмурна будзе доўга будзе і мяцежнае надвор'е.
З дахаў капае вясна будзе ранняй.