Пасля я выняў з падлогі тры маснічыны й паклаў парэшткі паміж брусоў. А тады ўставіў дошкі назад так разумна й вынаходліва, што ніякае чалавечае вока, нават ягонае вока, не выявіла б нечага падазронага. Не трэ было нічога вымываць – нідзе ніводнае плямкі, ніводнае кропелькі крыві. Я быў вельмі акуратны. Усё засталося ў місе!
Калі я скончыў работу, была чацвертая – цямнота стаяла, як апоўначы. Адразу па тым, як звон прабіў чацвертую, пачуўся стук у парадныя дзверы. Я спусціўся адчыніць з спакоем у душы – чаго мне цяпер было баяцца? Увайшлі тры мужчыны і з бездакорнай ветлівасцю адрэкамендаваліся афіцэрамі паліцыі. Крык уначы пачуў сусед; вынікла запасочанне, што здарылася злачынства; інфармацыю перадалі ў пастарунак, і іх (афіцэраў) паслалі абшукаць дом.
Я ўсміхнуўся – чаго мне было баяцца? Я павітаў іх. Сказаў, што сам выгукнуў у сне. Стары, дадаў я між іншым, паехаў на вёску. Я паказаў ім увесь дом. Я прасіў іх агледзець – агледзець як след. Я прывёў іх нарэшце ў ягоны пакой. Я паказаў ім усе ягоныя каштоўнасці, цэлыя й нечапаныя. У захапленні ад свае ўпэўненасці я прынёс у пакой крэслы й папрасіў афіцэраў адпачыць, а сам з шалёнай смеласцю ад поўнага трыюмфу паставіў сваё крэсла якраз там, дзе спачываў труп ахвяры.
Афіцэры былі задаволеныя. Мае дзеянні пераканалі іх. Я паводзіў сябе зусім нязмушана. Яны сядзелі й гаманілі пра нешта звычайнае, і я таксама штосьці бадзёра казаў ім. Але неўзабаве я адчуў, што бляднею, і захацеў, каб яны як мага хутчэй пайшлі. У мяне балела галава і, здаецца, стаяў звон увушшу; а яны ўсё сядзелі й гаманілі. Звон зрабіўся выразнейшы; ён не знікаў, не, ён большаў. Я пачаў гаварыць развязней, каб пазбыцца хвалявання, але ён не сціх, а праявіўся яшчэ болей – і нарэшце я зразумеў, што шум быў не ў маіх вушох.
Примечания
1
Тут і далей эсэ «Паэтычны прынцып» і «Філасофія кампазіцыі» цытуюцца ў перакладзе Ганны Янкута.
2
Пераклад Ганны Янкута.
3
Жывучы, я быў тваёй чумой, паміраючы, зраблюся тваёй смерцю (лац.).
4
…выцякае з таго, што мы не ўмеем быць адны* (фр.).
5
…толькі аднойчы ўсяляецца ў жывое цела – каня, сабакі, нават чалавека, бо розніца паміж імі не такая ўжо вялікая (фр.).
6
Перасяленне душы* (грэцк.).
7
Індывідуальны пачатак (лац.).
8
Як лютня, сэрца у яго:
Крані – і адзавецца гукам. Беранжэ* (фр.).
9
Ўотсан*, доктар Персіваль*, Спаланцані* і асабліва біскуп Ландаф – гл. «Нарысы па хіміі», том V (заўв. Эдгара По).
10
«Настаўленні ў інквізіцыі» (лац.).
11
Парадак службаў па памерлых для хору магунцкай царквы (лац.).
12
Роды (лац.).
13
Пераклад Ганны Янкута.
14
Вычварны, вышуканы (фр.).
15
Прыўкрасны час, жалезнае стагоддзе!* (фр.).
16
Акругленыя (фр.).
17
Пры смерці, у агоніі (лац.).
18
Судовай бібліятэкі (лац.).
19
Псеўданімам (фр.).
20
Яснабачання (фр.).
21
Уваходзяць у мора цемры*, каб даследаваць, што ў ім (лац.).