Оны шешу мүмкін болмайынша, қорқыныштарды ойдан шығарудың қажеті жоқ. Тек қолымыздан келетін әрекетті жасау керек. Жай ғана тоқу, отыру, тұру, жүру керек. «Қазіргі сәтті» толығымен сезініп, кешуіміз керек, бізде бар нәрсеге қуанышпен және қазір тірі болғанымызға, біз өмір сүріп жатқанымызға, бізде мұндай мүмкіндік болғанына, біз өмірімізді босқа өткізіп жатпай толығымен сүріп жатқанымызға риза болуымыз керек.
Өзіңізде бар «жалғыз» нәрсені ұрламаңыз. Ал бізде тек «осы сәт» бар, «осы жерде және тап қазір».
Өйткені бізде тек осы ғана бар.
Бізде басқа ештеңе жоқ.
Ал осы сәтте бізде «бәрі» бар, айналаңызға қараңыз.
Және тек осы сәтте бар.
Өткен шақта емес. Болашақта емес.
Егер біз осы сәтпен өмір сүріп жатсақ, тек осы сәт «бар». Біз «осы сәтте және осы жерде» өмір сүріп жатқан кез бұл Мәңгілік.
Өткен мен болашақ жоқ. Біз басқа сәтте тек өз ойымызда ғана бола аламыз. Біз әрқашан осы сәттеміз. Егер біз қазір осы жерде жоқ болсақ, біз еш жерде жоқпыз. Және де проблемалар жоқ, және болған жоқ.
Ойланыңыз, кейін болатын өлімнен неге қорқу керек?
Немесе кейін болатын аурудан ше?
Немесе кейін бір нәрседен айырылудан?
Егер біз «кеше және кейін» елесіндегі бір нәрсе туралы қорқыныш немесе алаңдаушылықпен «кейін» немесе «кеше» туралы ойласақ, біз осы сәтте бәрінен, мүлде барлығынан айырыламыз.
Бір нәрсені гипотетикалық түрде жоғалтудан қорқудың мәні неде?
Егер біз өзімізді дәл осы сәтте өмір сүру мүмкіндігінен айырып жатсақ?
Біз шын мәнінде «толық өмірді» қазіргі уақытта, осы сәттегі барлық нәрселермен сүрмейміз. Біз өзімізден айрыламыз біз өмірдің өзіміз.
«Кейін» өмір жоқ. Ол тек «қазір» бар.
Одан да ертең бір нәрседен айырылудан емес, өмірден айырылудан әрқашан қорқыңыз. Физикалық денені жоғалтудан емес, ол соншалықты қорқынышты емес біз басқа денеде оянғанымызды байқамай да қаламыз. Дәл қазір бар шынайы өмірден айырылудан қорқыңыз.
«Қазір» сәтінен тыс қалған нәрсенің бәрі ақыл-ойдың бұл туралы үкімі, бірақ бұл өмірдің өзі емес.
Осы сәтке оралыңыз және осы сәтті сезініңіз. Тек «қазіргі сәт» шынайы. Қалғанының бәрі нақты емес, бұл қазір жоқ елес.
Біз тек «осы сәтте» ғана болуы мүмкін «болмыс» және «тіршілік иесіміз».
Өзіңізді өзіңіз туралы иллюзиялармен және кейбір түсініктермен теңестірмеңіз.
Өзіңізді осы сәттің бақылаушысына қайтару арқылы осындай ойларды алып тастаңыз.
«Біз», «Мен» қазір ғана бармыз, біз қазіргі сәтте бір нәрсені қалап, оны жасағанымызды бақылап отырған өнерпазбыз.
Осы сәтте «басқа біз» және «басқа уақытта» жоқпыз. «Мен» бар жерде ғана «Біз», «Мен» бармыз. Осы жерде тек осы сәтте ғана болуға болады. Және де «дәл қазір» менде ешқандай проблема жоқ, яғни қорқыныш жоқ.
Қорқыныш ақыл-ойды дүрліктіреді. Осыны әрдайым есіңізге түсіріп, өзіңізге: «Мен оған өзімді бағындыруға жол бермеймін», деп жүріңіз.
Егер біз өз жолымыздан тайып, өмір сүруімізді тоқтатпасақ, «Мен осында» мәңгілік сәтінде ешқандай проблема кездеспейді.
Мәселе дегеніміз біз қазір нақты сәтте бар өмірді өзіміз шектеген кездегі тоқтаулар екенін есіңізге түсіріп отырыңыз.
Мынаны үнемі есіңізге салып жүріңіз: «Егер мен қазіргі сәттен шығып кетсем, онда мен өмірімді жоғалтып, өзімді өлтіріп жатырмын. Өмірімді жоғалтқан сайын, мен проблемаға кезіге беремін, ал денем қорқынышты көрсетеді».
Өзіңізге «Өзіңізді» қайтарыңыз, сонда сіз ешқашан проблемаға тап болмайсыз. Сіз қорқынышты ешқашан білмейтін боласыз. Сіздің ақыл-ойыңыз cізді басқарудың орнына көмектесетін болады.
Мен тіпті сізге кішкене тапсырма бергім келді:
Өзіңізді бақылап талдау жүргізіңіз өмірді толығымен кешіп, сіз «қазір» сәтіне өзіңізді қаншалықты жиі қайтара аласыз?
Сіз қаншалықты жиі толығымен «бар» бола аласыз?
Сіз нақты өмірден ақыл-ой елесіне қаншалықты жиі көшесіз?
Егер сіз өзіңізді бақылап, қазіргі уақытта өмір сүре бастасаңыз, сіздің барлық мәселелеріңіз мәңгілікке шешіледі және барлық тілектеріңіз орындалып, молшылығыңыз мәңгілік болады. Біреу мұны «ағару», біреу «көтерілу» ал біреулер «саналылық»деп атайды.
Бұл ояну деп аталады шынайы өмірде болу және оны иллюзиялық ойда емес, барлық қызықтарымен сезіну. Әрине, осыны бәрі армандайды, бұны мәңгілік өмір және шексіз энергия деп айтуға болады ғой.
Дәл қазір мен сіздің қарсылығыңызды қосатын тақырыпқа келгенімді сезінемін. Мен сізге кітаптың басында тізіп берген барлық ойлау шаблондарды ақыл-ой алып тастауға тырысады. «Мен не оқып жатырмын? Бұл мүмкін емес». Мен келісемін, егер сіз осылай шешсеңіз, онда сізді ойыңыздан тайдыра алмаймын. Иә бұл мүмкін емес.
Әрине, ақылымыз бізді басқа жаққа алып кетпес үшін мен тек теориялық тұрғыдан ғана біздің барлық мәселелерімізді шешуге не көмектесе алатынын сипаттадым.
Мен сізді әрдайым, бүкіл өмір бойы «осында және қазір» өмір сүре алатындығыңызға сендірмеймін, мен өзім де оны үнемі жасай алмаймын. Менің ойым кейде мені басқарады. Бірақ маған осындай сәттерде болу күннен күнге оңайырақ болып келеді. Әсіресе, бұл сәт мен жаңа әрекеттерді жасаған сайын пайда болады.
Есіңізге түсіріңізші, балалық шағымызда, осыншама шаблондарды қалыптастырмай тұрғанымызда, біз үнемі тек «осы сәтте» өмір сүрдік.
Қайтадан «Осында және қазір» сәтінде өмір сүре алатыныңызға күмәнім жоқ.
Енді бізге осы сәтте өмір сүруге не кедергі екенін түсіну ғана қалды. Бізге өз өмірімізде болуымызға қандай ойлау шаблондары кедергі келтіретінін тауып, оларды өзгерту керек.
Осы ретте өзгерісті сипаттайтын келесі тарауға көшуді ұсынамын.
Тағы бір тапсырма беремін: үзіліс жасап, осы сәтте мүмкіндігінше «осында және қазір» осы өмірден ләззат алып көріңіз, дәл қазір қалай өмір сүріп жатқаныңызды, айналаңызда болып жатқанның бәрін сезініңіз, сол кезде өзіңізді қалай сезінетініңізді байқаңыз және, әрине, осы керемет өмір үшін сүйікті өзіңізге алғыс айтыңыз.
6 ТАРАУ. ТРАНСФОРМАЦИЯ
Енді біз басымызда не барын және бұл үлгілер неге пайда болғанын, олар бізге осы сәтте өмір сүруімізіді, әрекет етуімізді қалай тежейтінін, иллюзияға алып кететінін және олармен не үшін жұмыс істеу керектігін түсінеміз.
Біз іс жүзінде мәре сызығына жеттік, енді трансформацияның мәнін және оның алгоритмін түсінуіміз керек. Бірінші ретте түсініксіз және өте қиын болуы мүмкін.
Мен сізді өте жақсы түсінемін, біз бұл процесті сабақтарда ұжымдық түрде жасаймыз немесе мен консультацияларда шаблондарды өзгертуге көмектесемін, және тіпті елуінші трансформацияланған шаблоннан кейін де әрдайым кеңес беруім керек болады. Бұл процесс оңай емес, уақытты және тәжірибе мен ептілікті қажет етеді.
Бірақ тәжірибе бұл тек қайталау процесі, егер сіз тоқтамасаңыз, бәрі ойдағыдай болады, тек жаттығу жасаңыз және қазір қалай болып жатқанын ойламаңыз. Шаблондарды өзгеруде де нақты көрсеткіш жоқ. Біз мұны жай ғана жасаймыз және ол уақыт өте жақсара береді. Әр ойлау әрекеті арқылы біз өз ойымызды кеңейтеміз.
Ал біреу: «Менде қиял жоқ, көмектесіңіз», дейді.
Мен мүндай аңызды бірден сейілтемін қиял бәрімізде бар. Қараңызшы, біз күн сайын қаншалықты жағымсыз болашақты қиялдаймыз немесе басқалардың орнына олар біз туралы не ойлайтынын ойлаймыз немесе басқаларға: «Иә, мен не болатынын өзім де білемін, бәрібір жетістікке жете алмайтынымды нақты білемін», деп айқайлаймыз.
Бізде қиялымыздың қаншалықты қатты ойнайтынын елестетіп көріңізші (күлімсіреп отырмын). Тек біз оны өз орнымен қолданбаймыз. Сондықтан мен дәл қазір «қиял жоқ» деген шаблонды сіз үшін өзгерттім. Қиял жоқ деген аңызды сейілттім.
Қараңызшы, біздің ақыл-ойымыз әрекеттенбеу үшін бізді сылтауларға қалай әкететінін. Қиялым жоқ деген қиялды пайдалана отырып қиялдап отыр. Сөйтіп отырып болашақтың қорқыныштары мен иллюзияларын қиялдайды.
Ал өзін тоқтату керек болғанда, қиял жоқ деп қиялдайды. Бұл жай ғана қулық.
Есіңізде болсын сіз өзіңізде бірдеңе жоқ деп айтқан сайын, бұл қулық.
Әлемде жоқтан басқаның бәрі бар. Біз тек дене ғана емес, сонымен бірге бүкіл әлембіз. Әлем бұл біздің ойлауымыздың проекциясы, және бізде бәрі бар болғандықтан, әлемде бәрі де бар.
Біз мұны өзімізді иллюзияға апару тиімді болған кезде байқамауға шешім қабылдаймыз немесе әрекетсіздік тиімді болған кезде байқамауды жөн көреміз. Біз мұның бәрін автоматты түрде жасаймыз, өйткені бұл тек ақылға ғана пайдалы біз ұстанатын тереңге сіңген бағдарламалар.
Енді сіз біздің көзқарастарымызды, ойлауымызды, біз бәрін автоматты түрде ойлайтынымызды және жасайтынымызды қайта қараудың және ойлауымызды қайта құрудың, ақыр соңында бақытты өмір сүру үшін, ақыл-ойды ақтамай өзгертудің қаншалықты маңызды екенін түсінген боларсыз.
***
Трансформация бұл сіздің ойлау үлгіңізді қарастыру және оның «мәнін» көру тәсілі, яғни оны «түсіну».
Біз шаблондардан, ойлау үлгімізден құтыла алмаймыз, бұл ойларды басымыздан шығара алмаймыз, өйткені әрбір ой біз үшін белгілі бір мағынаға ие және бұл күшті қалыптасқан нейрондық байланыс. Мидың бір бөлігін лақтырып тастау мүмкін емес екенін түсініңіз.
Біздің миымыздағы бұл нейрондық байланыстан біз одан құтылуға тырыссақ, әрқашан қарсыласып тұрады, өйткені мидың бұл бөлігі де өмір сүргісі келеді.
Біз бұл бағдарламаға, шаблонға неғұрлым көп қарсылық көрсетсек, соғұрлым бұл ой біздің басымызға еніп, белгілі бір әрекеттерге әкелетін шешімдерді қалыптастырады, осылайша біз бұл ой формасынан бас тарта алмаймыз. Біз одан әрі проблемаларға кіре береміз.
Ештеңеден құтылудың қажеті жоқ, сіз барлық нәрседен өзіңіздің және өзіңіздің жалғасыңыз ретіндегі бүкіл әлемге пайда келтіре аласыз.
Мен қазір мұны сізге емес, сіздің ойыңызға, оны тыныштандыру үшін жазып отырмын. Ақыл үшін ең қорқыныштысы бұл бір нәрсені жоғалту.
Мысалы біз қолымыздан айрылудан қорқамыз ғой, өйткені бұл біздің денеміздің бір бөлігі. Сондай-ақ, біз бұл дүниеде бір нәрседен айырылып қалудан қорқамыз, өйткені әлем ол да біздің денеміз, біздің жалғасымыз. Әсіресе, егер біз оған үйреніп қалсақ.
Сондықтан, ақыл-ой үшін «айырылу» бұл бізді неврозға жеткізетін дүрбелең мен қарсылық.
Егер темекі шегушіге, нашақорға немесе маскүнемге немесе қомағайға немесе тағы басқа біреуге тәуелділіктен арылуды ұсынсақ, тіпті олар өздеріне қандай зиян келтіретінін түсініп, жасырын түрде олай жасамауды армандаса да, олар құмарлығынан арылудан гөрі бізді ұрып-соғуды қалауы мүмкін.
Тіпті бұл нәрсе өмірді қысқартып жатса да, ақыл бәрібір «мен ерекше адаммын және одан құтыла алмаймын, өйткені мен анау, сонау», деген сылтау ойлап табады. Бізге тіпті удан айрылып қалудың өзі қорқынышты. Себебі бұл у да біздің бір бөлігіміз, өзіміздің жасырын пайдамыз үшін оған үйреніп қалдық.
Естеріңізге сала кетейін, әлем де және барлық адамдар да бізден бөлек нәрсе емес, бұл біздің жалғасымыз, біздің әлемдегі көрінісіміз, біздің ойлуаымыздың проекциямыз ретіндегі әлеміміз. Біз денеміз таусылған жерден тауысылмаймыз. Оның сыртында да өзімізбіз. Біз өзіміз туралы ойлағаннан әлдеқайда кеңбіз.
Бірақ ақыл бізді шектеулерге, өзімізді тек денемен шектелуіміз керек деген идеяның «эго шеңберіне» қоюға шешім қабылдады және бізді қалған бүкіл әлемнен кесіп тастады.
Ақыл бізді басқара алмай қалмауы үшін бізге тек көзге көрінетін, катты денемізді ғана сезінуге мүмкіндік беріп қойды. Барлығы күрделі және сонымен бірге өте оңай. Бір күні көптеген адамдар осыны түсінеді деп үміттенемін.
Енді бірдеңеден айырылып қалуға келсек.
Ойлап қараңызшы, біз өз проблемаларымыздан да арылуға қорқып, оларды соңына дейін жібергіміз келмейді. Әрбір мәселенің өз себебі, яғни жасырын пайдасы бар. Егер ол пайдалар болмаса, біз жасаушы ретінде ол проблемаларды дүниеге әкелмес едік, олар бізге бірдеңе үшін керек, бізге бұл мәселелерден түсетін пайда керек. Бәіз өзіміз оларды жасап, жібермей отырмыз.
Мысалы:
Біз барлық бай адамдардың тәкаппар, бұзылған және ұрылар екеніне сенімдіміз, ал біз ондай емеспіз, осындай шындықты қолдау бізге тиімді, сондықтан да бізде байлық жоқ. Дәл осылай ойлап отыра бергенімізше солай болып қала бермек.