Экран часта перакрываўся хвалямi перашкод, гэта спрычынялi "павуцiны", аднаго ж разу праляцеў "цiкаўнiк", якi цягнуў за сабой хвост радыеактыўнага газу i пылу, у вынiку чаго прыём стаўся наогул немагчымы, i давялося пераязджаць на iншае месца, далей ад Горада i "павуцiн". Пасля таго як яны паведамiлi на Станцыю ўсю iнфармацыю, якой валодалi, там пэўны час радзiлiся, i нарэшце Кротас, больш нервовы, як звычайна, - у яго перасмыкалася шчака, якую ён увесь час расцiраў, саромеючыся, - сказаў глухаватым голасам:
- Вам, напэўна, давядзецца сутак на двое затрымацца на паверхнi. Прыкладна а дванаццатай начы мы пастараемся ў ваш квадрат пасадзiць глыбокi зонд-аўтамат... - Кротас выслухаў падказку i працягваў: - У яго вы пакладзяце аналiзатар поля, фiзiкi надаюць яму вялiкае значэнне, дадасце машынны iнфармблок i крышталi запiсаў. Ну а праз суткi-двое мы паспрабуем выцягнуць вас, калi нiчога не зменiцца... Хвiлiну... З вамi хоча пагаварыць намеснiк старшынi Камiтэта выключэннем тых выпадкаў, калi "павуцiны" выкiдвалi ў космас закапсулiраваныя ядзерныя выбухi. Але i без непасрэднай камунiкацыi людзей з паверхняй планеты было адкрыта гэтулькi здзiўляючых з'яў, што на доследы iх не хапала спецыялiстаў...
- Масконы, - кiўнуў Сташэўскi, - поклады трансуранаў.
- Чорныя вывяржэннi, - дадаў Дыега.
- Усё не пералiчыш, - працягваў Малчанаў, парыў якога затухаў. - Шмат прынадных знаходак, з-за якiх кантакт з абарыгенамi больш як пажаданы, але... вы бачыце сiтуацыю. Самы магутны з караблёў разведфлоту закапсулiраваны кiмсьцi i чымсьцi, i мы не ведаем нi першага, нi другога. I, баюся, не даведаемся. Што?
- Даведаемся, - прамармытаў Сташэўскi i ўключыў канал сувязi. Ноч ужо ўладарыла. Горад i "павуцiны" расквецiлiся сваёй прывiднай iлюмiнацыяй, нагадваючай зямныя паўночныя ззяннi, i адно гранёны цылiндр карабля, на трацiну пагружаны ў белае воблака туману, бачны ў вельмi зручным ракурсе, здаваўся абсалютна чорны. Грэхава падмывала спытацца Малчанава, цi ведае ён, дзе зараз Грант, той камандзiр зоркалёта, што яго ўратаваў? Як ён да яго ставiцца? Чаму вярнуўся да Тартара, планеты, што забрала ў яго шмат сяброў? Як атрымалася, што з экiпажаў двух зоркалётаў, што сустрэлiся на планеце, жывымi засталiся толькi чацвёра? Але спытацца так i не адважыўся. У гэты час арыентаст намацаў Станцыю, i вiдэом сувязi адкрыў iм уваход на камандны пункт спадарожнiка.
Трэба было бачыць, якой радасцю асвяцiлiся ўстурбаваныя твары людзей у зале. Тут былi Кротас, i Лявада, i Палiна, i яшчэ багата невядомых Грэхаву маладых лю-Камунiкацый, - сумны Кротас адплыў з вiдэома, i на яго месцы праявiўся рыжы Лявада.
- Ну як вы там? - спытаўся ён стрымана. - "Павуцiны" даймаюць? Мы пачалi мантаж гравiпад'ёмнiка, лiфтавая сiстэма бяспечнейшая. Але вяртаць вас на Станцыю зараз - большая рызыка, чым рызыка пакiнуць на планеце да заканчэння мантажу. Як толькi закончыцца - гэта максiмум двое сутак, - мы пашлём вам спецыялiстаў, дапаможаце iм разабрацца з караблём. I, калi ласка... - ён неяк з асаблiвай увагай абмацаў iх позiркам, - пастарайцеся больш не ўмешвацца ў чужы... рух, абдумвайце кожны крок i будзьце далей ад усяго гэтага - Гарадоў, "павуцiн" ды iншага. Вы мяне зразумелi?
- Добра, - сказаў Сташэўскi. - Тут узнiкла такая думка: па нейкiх прычынах людзi пакiнулi карабель, а назiральнiкi на Станцыi гэтага проста не заўважылi.
Лявада павярнуўся ад вiдэома, зноў даляцелi галасы, але тыя, што сядзелi ў танку, бачылi толькi, як варушыцца спiна намеснiка старшынi Камiтэта Камунiкацый. Нарэшце ён павярнуўся i знайшоў Сташэўскага вачыма.
- Вы вольныя дзейнiчаць так, як патрабуюць абставiны, але ў межах разумнага. Я сумняваюся, каб вопытныя спецыялiсты маглi выйсцi без ахоўных сродкаў, а любы апарат назiральнiкi заўважылi б. Вашу машыну, дарэчы, мы таксама бачым, хоць i не надта добра. Так што, калi сувязi доўга не будзе памiргайце пражэктарам, мы будзем ведаць, што вы... э-э, што ў вас усё ў парадку.
Вiдэом ачысцiўся i са словамi "канец перадачы" скруцiўся ў белую аблачынку i пагаснуў.
- А цяпер спаць! - коратка загадаў Сташэўскi, выключыў апаратуру i цяжка паглядзеў на кожнага. - Дзяжурыць будзем па чарзе. Першы я, потым вы, Эвальд, потым Дыега...
Танк адвялi ад карабля i ад Горада з такiм разлiкам, каб быў бачны i той i другi, уключылi максiмальную абарону i ўпершыню за двое сутак пайшлi ў адсек адпачынку, да ўтульных аэраложкаў. Сташэўскi застаўся ў кабiне рыхтаваць матэрыялы i апаратуру да прыёму аўтаматычнага зонда.
Ноч прайшла спакойна. Малчанаў пабудзiў iх ужо ўраннi, каля васьмi гадзiн, калi цьмяная Цiна даўно ўварвалася ў мутную атмасферу планеты над iмi i аперазалася жамчужнымi галасамi. Вось як, час свайго дзяжурства Грэхаў бессаромна праспаў! Але i Дыега добры, не пабудзiў. Вельмi высакародна з яго боку...
Сташэўскi хутка сабраўся i выйшаў, а з кабiны прыйшоў Дыега i, не заўважаючы незадавальнення Грэхава, запрасiў яго на размiнку. Хвiлiн дваццаць яны практыкавалiся ў дапрацоўцы некаторых каскадаў прыёмаў дзю-до. У вынiку iх практыкаванняў была перабiта адна з кансолей падвескi адсека i ўвагнуты дзверцы шафы. Дыега, кiваючы ў бакi паголеным чэрапам, паказаў на ўвагнутасць:
- Гэта твая галава...
- А гэта твой нос, - знайшоўся Грэхаў, паказваючы на кансоль.
- Та-ак, не шанцуе...
- Яшчэ так пашанцуе, што не заскачам, а заплачам! Яны трохi пасмяялiся, потым успомнiлi, дзе знаходзяцца, i паспяшалiся ў душ.
Пасля снедання Сташэўскi расказаў, як ён уначы прыняў ракету-зонд па пеленгу i накiраваў матэрыялы на Станцыю. "Павуцiны" не перашкаджалi, хоць некалькi цiкаўных экземпляраў наблiжалася на небяспечную адлегласць. I камандзiр раптам прызнаўся, што пад час з'яўлення "павуцiн" ён кожны раз чуе неразборлiвую чалавечую гаворку.
- Што б гэта азначала?
- I я чую, - вырвалася ў Грэхава.
- Нiчога асаблiвага, - раўнадушна вымавiў Малчанаў. - Мы завём гэта "псiхалагiраваным уплывам". Вiноўнiк яго, несумненна, невядомае выпраменьванне. - Вось так, - сказаў Сташэўскi з пэўнай палёгкай. - Што ж, бадай...
- Я думаў, вы ведаеце. Але вось тое, што зонд вы сустракаеце адзiн...
- Нiчога, - усмiхнуўся аднымi губамi Святаслаў. - Я сябе на гэты выпадак засцярог ад небяспекi.
- Зонд не зносiла? - пацiкавiўся Дыега Вiрт.
- Зносiла, але ён запеленгаваў маяк танка i выйшаў па гiпербале амаль над машынай. "Павуцiны" спрабавалi ў гэты момант падысцi блiжэй, я iх адагнаў.
Памаўчалi трохi, нанова прывыкаючы да панурага пейзажу з дымнай падушкай, скрозь якую тырчаў шэры палец зямнога зоркалёта. Тут усё было па-ранейшаму. Стаяла над караблём лесвiчка з дзесятка калыхлiвых "павуцiн", яшчэ каля дзесятка iх сплялi ўвагнутую крацiстую сцяну памiж Горадам i караблём. Астатнiя вiселi або плавалi без справы на невялiкай вышынi, быццам назiральнiкi. Зрэшты, адна дэталь мясцовасцi змянiлася: павялiчылася колькасць грыбападобных чорных нарасцей, што ланцужком атачалi карабель. Вiдавочна, не на дабро.
- Дык вось, - пстрыкнуў пальцамi Сташэўскi, - паедзем вакол Горада. Не вельмi хутка, пад сорак...
Грэхаў кiўнуў. На раўнiннай мясцовасцi "Мастыф" мог бегаць у пяць-шэсць разоў хутчэй, але трэба было глядзець па баках, а iх было ўсяго чацвёра, мiнус сам Грэхаў як вадзiцель.
Малчанаў сеў справа ад яго i адчынiў футарал дзiўнага павукападобнага апарата з яшчэ больш дзiўнай i доўгай назвай: каардынатар лiнiй чакання раптоўна ўзнiкаючай iнфармацыi. Уяўляў ён сабой цуд нейрысторнай тэхнiкi са спецыяльнага рыштунку камунiкатараў, i ўсё, што Грэхаў ведаў пра яго, дык тое, быццам ён штосьцi прагназiруе.
"Сумняваюся, каб дапамог нам хоць чым-кольвек", - падумаў ён з усмешкай.
- Цiкава, - прамармытаў Дыега, вiдаць, больш знаёмы з апаратурай, i ўладкаваўся за спiнай камунiкатара.
Каб не адцягваць увагу, Грэхаў уключыў вонкавыя акустычныя прыёмнiкi, i кабiну запоўнiлi гукi руху: рокат матораў, хруст гусенiц, шолах i шалест пароды пад гусенiцамi. Разам з гэтымi гукамi часам даносiлiся ўсклiкi Дыега i невыразнае мармытанне Малчанава. Сташэўскi ўсю ўвагу звярнуў на дзейнасць "павуцiн", рука яго выстуквала на падлакотнiку крэсла кадзiраваную адзнаку сiгналу.
Да абеду яны аб'ехалi Горад двойчы па спiралi, якая разгортвалася, не звяртаючы ўвагi на дужа настырнага "цiкаўнiка", што рухаўся ўслед за iмi. Грэхава не пакiдала адчуванне пабочнага позiрку, i яму з цяжкасцю ўдавалася выдаваць сябе спакойным.
Паабедалi ў пахмурным маўчаннi. Нават Дыега Вiрт, якi звычайна скула разлiчваў свае рухi, насуплiваўся i паглядваў на гадзiннiк. Прыгнечаны стан групы трымаўся да вечара. Аж перад самым заходам Грэхаў раптам заўважыў далёка ўбаку незразумелы аб'ект. Бачны ён быў цьмяна, оптыка дапамагала мала, давялося павярнуць з арбiты руху на поўдзень. I тут Грэхаў заўважыў, што рухаюцца яны неяк дзiўна: ён кiраваўся дакладна на аб'ект, падобны здалёку на чорную коску, аб'ект жа раптам апынуўся трохi злева; Грэхаў павярнуў крыху ўлева, але праз некалькi секунд "коска" зноў апынулася злева, хоць ён не дакранаўся да кiравання. Ён павялiчыў хуткасць, зноў трохi павярнуў улева "коска" проста на вачах зрушылася ўлева, i на гэты раз значна хутчэй. Стваралася ўражанне, што каменны шчыт пад танкам паварочваецца вакол восi i чым хутчэй яны едуць, тым хутчэй ён паварочваецца.
Грэхаў спынiў танк. Нiчога, усё стаiць на месцах. Як толькi паехалi ланцуг скалаў на краi адкрытай прасторы закруцiўся ўлева.
- У чым справа? - пацiкавiўся Сташэўскi. Грэхаў прадэманстраваў яму дзiўную з'яву i паспрабаваў з ходу мiнуць плошчу, на якой яны завязлi. Але за некалькi секунд танк разгарнула на сто восемдзесят градусаў, i ён iмчаўся да цэнтра плошчы! I зноў... i зноў... Чым блiжэй да краю, тым хутчэй iх зносiла i паварочвала да цэнтра пусткi. Урэшце Грэхаў выдыхнуўся i спынiў танк.
Маўчанне ў кабiне было красамоўнае. Яны апынулiся ўнутры зачараванага кратэра, сцены якога на тры чвэрцi складалiся з фiялетавых скал, а замыкалiся чорнай сцяной Горада i вежай карабля.
- Паспрабуй яшчэ раз, - парушыў маўчанне Сташэўскi.
Грэхаў паспрабаваў, але з тым жа поспехам.
- Гэта вы не праходзiлi? - паспрабаваў пажартаваць Дыега Вiрт, звяртаючыся да Малчанава, якi задуменна церабiў падбародак.
- Не, - адказаў той сур'ёзна. - З такой з'явай сутыкаюся ўпершыню, i, наколькi я ведаю, пра гэта не згадваў нiводны даследчык.
- Усё гэта добра, - уздыхнуў Сташэўскi, - якасна iншая з'ява i гэтак далей... Аднак трэба ж адсюль i выбiрацца.
Аддалены гул прымусiў усiх насцярожыцца. Гул нарастаў, задрыжала глеба. Яшчэ праз паўхвiлiны гул ператварыўся ў магутны грукат, трэснула сцяна скал, i ў пралом, якi ўтварыўся, слiзганула... велiзарная чорная скала i рушыла праз плошчу да Горада. Яна перасекла пустую прастору, пакiнуўшы пасля сябе дымiцца глыбокую баразну, i бясследна растварылася ў цяснiнах Горада.
Нядоўга думаючы, Грэхаў запусцiў рухавiк i кiнуў танк уздоўж баразны да пралому. Праз хвiлiну яны былi ўжо за межамi дзiўнай плошчы, якая не выпускала iх са сваiх абдымкаў больш за гадзiну.
Дыега паспрабаваў растлумачыць феномен "гравiтацыйным полем, якое плыве", але Сташэўскi папрасiў Грэхава "як былога спецыялiста" знiштожыць гэтае "тонкае разважанне", i той папулярна вытлумачыў Дыега, што ён кампетэнтны ў фiзiцы гравiтацыi гэтак жа, як ён сам у чорнай, а разам з ёй i белай магii. Праўда, Грэхаў таксама нiчым не мог вытлумачыць iх прыгоды, нягледзячы на тое, што сапраўды тры гады назад скончыў iнстытут фiзiкi прасторы. Для высноў патрэбны былi эксперыментальныя вымярэннi, паўтораныя не адзiн раз.
На ноч танк пакiнулi ў тым жа месцы, што i ў першы раз. Фарбы заходу хутка збляклi, затое зайгралi пералiвамi халоднага святла "павуцiны" i Горад. Магчыма, Грэхаў быў занадта эмацыянальны для работнiка КАВС, але ў сузiраннi маляўнiчай феерыi святла ён знаходзiў сапраўднае задавальненне. Толькi часам свядомасць як бы ўспамiнала свае абавязкi, i тады чутны быў шэпт - не вельмi прыемнае нагадванне аб прысутнасцi iншага загадкавага жыцця. Яны ўжо звыклiся з iм, як прывыкаюць i не заўважаюць скуголення ветру ў непагадзь.
Правялi чарговы сеанс сувязi. Што-нiшто змянiлася на зямным фарпосце. Да Тартара прыбылi энергазабеспячэнцы i эксперыментальны карабель, бiтком набiты рознага роду генератарамi.
- Намячаецца эксперымент, - паведамiў Кротас. - Фiзiкi хочуць "выразаць" кавалак прасторы разам з караблём i перакiнуць яго з планеты за межы атмасферы.
- А мы? - вельмi своечасова спытаўся Дыега Вiрт.
- А вас захопiць iглакол. Мантажнiкi заканчваюць зборку пад'ёмнiка, заўтра паспрабуем высвiдраваць канал у атмасферы. А пакуль вы будзеце карэкцiраваць наводку генератараў для эксперыменту.
- Зразумела, - адгукнуўся Сташэўскi, адказваючы ўсмешкай на ўсмешку Палiны, i сеанс скончыўся.
На гэты раз першы на вахту стаў Грэхаў. Чатыры гадзiны праляцелi незаўважна, ён нават спаць не захацеў, паглынуты назiраннямi за дзеяннямi цiкаўнiкаў i "павуцiн". Так, яны яўна штосьцi рыхтавалi, прыцягнулi аднекуль яшчэ некалькi "грыбоў", i цяпер вакол калоны карабля ўтварылася суцэльная чорная сценка. Аж перад самой здачай дзяжурства - Грэхаў якраз глядзеў на нерухомае воблака белага дыму, з якога вырастаў карабель, - воблака гэтае раптам з моцным трэскам апала, i над караблём усплыла слiпучая да болю ў вачах "павуцiна". Яна як бы падхалiла карабель знiзу, краi яе палезлi ўгору, i ўрэшце карабель быў загорнуты ў "авоську". Усё замерла на пэўны час. Потым "павуцiна" з доўгiм шыпеннем распаўзлася ранейшым белым дымам, i Грэхаў, расцiснуўшы ўспацелыя ад напружання кулакi, прамармытаў зларадна:
- Што, не выйшла, галубкi?
Некалькi "павуцiн"-назiральнiкаў тут жа ўцяклi да Горада, i, пакуль Грэхаў правяраў функцыянаванне галоўных сiстэм танка, адна з iх прывалакла чорны "грыб" i ўторкнула яго вышэй па схiле варонкi. Яны пачыналi будаваць другi ланцужок "грыбоў". Усё гэта адбывалася так мэтанакiравана, што Грэхаў раптам зразумеў тых, што баранiлi прысутнасць на планеце розуму. I калi ён сапраўды быў, то па ўсiх чалавечых мерках выходзiў за межы спасцiжэння. Нi ён, нi людзi не разумелi адзiн аднаго, i невядома было, што ж патрабуецца для таго, каб зрабiць першы крок да гэтага ўзаемаразумення. Адзiнае, што вынес Грэхаў са свайго назiрання, было тое, што валтузня "павуцiн" каля зямнога зоркалёта паказвала на iх зацiкаўленасць у iм, гэта значыцца з'явiлася надзея на паспяховае завяршэнне экспедыцыi як у самiм караблi, так i выратавальнай.
Пабудзiўшы Сташэўскага, Грэхаў спехам пераказаў яму ўсё, што бачыў сам, i папрасiўся размясцiцца на адпачынак у кабiне. Але камандзiр застаўся няўмольны, i яму, хоць i з неахвотай, давялося пайсцi. Сташэўскi ж сеў за перадатчык i выклiкаў Станцыю.
* * *
За бортам разгараўся дзень, быццам штампаваны па заказе, так ён быў падобны на астатнiя цьмяныя днi Тартара.
За ноч "павуцiны" пабудавалi яшчэ адзiн ланцуг загадкавых грыбападобных цел i тэрыконаў, падвоiўшы iх колькасць. Над танкам кружылi цэлыя тры "сеткi", таму ў адчуваннях людзей пераважала пачуццё цкаванага аленя. Пра перадачы на Станцыю не было чаго i думаць. Сташэўскi сказаў толькi, што роўна а шаснаццатай паводле ўнiверсальнага часу адтуль паспрабуюць праткнуць атмасферу планеты накiраваным полем i, калi ўсё адбудзецца добра, да вечара яны будуць дома.
Грэхаў машынальна агледзеў купал неба, валакнiстая зялёная смуга якога з цеснымi разводамi навiсла гэтак нiзка над галавой, што здавалася, над iмi вiсiць цэлая планета, закрытая слоем аблокаў, i яны звернуты да гэтай планеты нагамi ўгору. Вяршыня даволi блiзкага карабля хiсталася, размытая, быццам пагружаная ў струменiстую ваду, i там, на кiламетровай вышынi, Грэхаў убачыў, як перасоўваецца цёмная пляма. Яна павольна плавала на адной i той жа вышынi, часам ненадоўга замiрала на месцы, потым зноў апiсвала кругi i петлi, нетаропка i бязмэтна.
- Што гэта над караблём? - спытаўся Грэхаў у Сташэўскага ўпаўголаса.
- Дзе?
- "Шэры прывiд", - паглядзеўшы, басам сказаў Малчанаў. - Няўлоўнае i надзвычай цiкавае стварэнне. Галкiн неяк натыкнуўся на гравiстралка, i, калi б не "шэры прывiд", якi падплыў у гэты момант, жывы б ён не пайшоў.
- Я чуў пра гэта, - задумлiва вымавiў Сташэўскi. - Але думаў, што гэта легенда.
- Не, - суха сказаў Малчанаў. - Я быў разам з iм...
- Дык як жа... - пачаў Грэхаў, злавiў рух Сташэўскага i змоўкнуў.
Малчанаў усмiхнуўся.
- Не свiдруйце яго позiркам, Святаслаў, цiкаўнасць яго законная. На мяне гравiстралок не напаў таму, што я ў той момант знаходзiўся ў кабiнеце нульхода.
Штосьцi ён не дагаворваў, Малчанаў. Грэхаў зразумеў гэта па яго секундным замяшаннi, але працягваць камунiкатар не стаў, а распытваць далей было няёмка.
Грэхаў паспрабаваў уявiць умяшанне "шэрага прывiду" пад час нападу гравiстралка (якая тады яго сапраўдная магутнасць?!), але настаў адзiн з перыядаў "сну на хаду", калi яму пачыналi трызнiцца дзiўныя змазаныя карцiны, хутчэй за ўсё ўплыў "павуцiны", яе выпраменьваннi на мозг, i пэўны час давялося правесцi ў змаганнi з забыццём. На кожнага з iх выпраменьванне вiдаць, дзейнiчала па-рознаму. "Добра было б параўнаць адчуваннi..." мiмалётам падумаў ён.
У зоне карабля спрацавалi нейкiя таямнiчыя механiзмы, па перыметры вакол яго вежы замiльгалi надзвычай зыркiя сiне-зялёныя факелы полымя, скрыўляючыя кожны раз контуры зоркалёта. Праз некалькi хвiлiн успышкi спынiлiся. Прыборы бясстрасна адзначылi з'яўленне i змяншэнне iанiзацыi, танец электрамагнiтных палёў.
Грэхаў звыкла адзначыў час i, разважаючы, цiха сказаў:
- Не магу зразумець адно - чаму на планету, жыццё якой не разгадана, прысутнасць розуму на якой яшчэ нiкiм не даказана, паслалi атрад камунiкатараў. З кiм яны збiралiся наладжваць кантакт? З "павуцiнамi"? З "цiкаўнiкамi"?
- З пластунамi, - прамармытаў Дыега Вiрт. - Або з "шэрымi прывiдамi". Цi не ўсё адно...
- Так, тут вы маеце рацыю, - уздыхнуў Малчанаў, i вузкi маршчынiсты твар яго спахмурнеў. - З пасылкай камунiкатараў паспяшалiся. Але ў дадзены момант гэта ўжо не вiна, а хутчэй наша бяда. На Станцыi ў той час было занадта шмат гарачых галоў...
- Гарачыя галовы... - па-старэчы прамармытаў Сташэўскi, гледзячы на роўную калону карабля. - Гарачыя галовы... Раней казалi: колькi галоў - гэтулькi розумаў, але першых заўсёды больш. Поўнае супадзенне з рэчаiснасцю...
У кабiне запанавала адносная цiшыня. Але хiба параўнаеш гэтую жывую пульсуючую цiшыню з невыказна халоднай i глыбокай цiшынёй цэлай планеты? Незвычайнай цiшынёй, цiшынёй, здавалася б, абсалютна мёртвага свету. Як зразумець яе, з чым параўнаць яе? Як звязаць яе з тым, што свет гэты не мёртвы, што ён жывы, i жывы актыўна? Спусцiўшыся са Станцыi, яны з волатаў, што аглядалi ўсю планету адзiным позiркам, ператварылiся ў мурашоў, якiя поўзаюць па велiзарным механiзме невядомага прызначэння, мурашоў, няздольных зразумець асобныя рухi шасцерняў, спружынаў i колаў i аб'яднаць iх у цэлым у паняцце механiзма. Як можна было гаварыць пра кантакт, не зразумеўшы, як i з кiм яго наладжваць?