— Як ты можаш спакойна грызці цукеркі, калі дзядзьку дрэнна? — абурыўся я. — Я бачыў, што ты падсыпала парашок.
— Ты яму не скажаш? — яна схапіла мяне за руку. — Петэр, калі ласка, не выдавай мяне!
— Ужо позна яму паведамляць, ці не так? — сказаў я злавесным ледзяным тонам. Чараўнікі не чуллівыя да атрутаў, але, здаецца мне, Іза пра гэта не здагадваецца...
— Калі б ты ведаў... — прагаварыла яна горка.
— Вось я і збіраюся даведацца. Ты ўсё мне раскажаш. Тут. Цяпер. Альбо я іду да дзядзькі.
— Не! — дзяўчына затрэсла галавой і схілілася блізка да мяне. Яе дыханне пахла цытронам, яблыкам і мятай. I як яна ўмудрылася засунуць у рот гэтулькі ледзянцоў адразу?
— Я раскажу. Што ты хочаш пачуць?
— Усё! — не разменьваючыся на дробязі, запатрабаваў я. — Як ты трапіла сюды, дзе пазнаёмілася з маім дзядзькам, і хто такі Іосіф.
— Адкуль ты ведаеш пра Іосіфа?!
— Адтуль. I гэта апошняе пытанне, на якое я сёння адказаў.
Іза ўздыхнула.
— Мяне зачаравалі, і таму вяселле з Іосіфам было адкладзена. Бацькам прыйшлося наняць магутнага чарадзея, каб ён зняў заклён.
— Дзядзьку Лунеша?
Яна кіўнула.
— Лунеш абвясціў: чары саслабнуць, калі я з'еду з горада. Калі родныя абурыліся, ён выкраў мяне i прывёз сюды.
— А хто цябе зачараваў?
— Хіба ты не зразумеў? — здзівілася Іза. — Лунеш.
Надышла мая чарга дзівіцца.
— Але навошта?
— Хіба можна растлумачыць яго ўчынкі? — схітрыла яна.
— Добра, а што дзядзька задумаў? Для чаго выклікаў мяне?
— Гэтага я не смею табе адкрыць, — вельмі сур'ёзна сказала Іза. — Я паклялася маўчаць. Калі парушу зарок — памру.
Спрачацца я не стаў. Зарок — паняцце сур'ёзнае, на першым курсе ўніверсітэта нават ёсць такі прадмет — клятвазнаўства, i мала хто здае экзамен з першага разу. Зарок парушыць нельга, i справа зусім не ў гонары. Зарок злучае людзей тонкімі магічнымі ніткамі. Пацягнуўшы за іх, рызыкуеш разарваць лёс і пашкодзіць жыццё чалавека. Я ўздыхнуў і ўзяў з вазачкі гронку вінаграду.
— Раскажы хоць бы пра Іосіфа.
— Ён адважны, добры, моцны... — Іза старанна пералічвала стандартны набор якасцяў, якімі дзяўчаты, часта без важкай падставы, надзяляюць каханага чалавека.
— Ён абяцаў выратаваць цябе? — я спадзяваўся на адмоўны адказ.
— Так, — кіўнула Іза, адшчыпваючы вінаградзінкі. — Ён абагаўляе мяне. Абяцаў абысці зямлю ў жалезных чаравіках і з жалезным посахам. Я веру, ён знойдзе мяне.
Я ўспомніў яе няскончаны ліст і ўсміхнуўся: таямнічай Адэліне Іза не хлусіла, як мне цяпер, і прызнавалася, што Іосіф, хутчэй за ўсё, забыўся пра свае абяцанне.
— Ты кахаеш яго?
Яна зірнула на мяне дзіўным поглядам — як на кацяня, якое разбіла кубак ці нашкодзіла неяк яшчэ.
— Хачу спаць, — невыразна прамовіла яна і пацягнулася. — Пойдзем.
Месяц кпліва глядзеў, як я асцярожна прытрымліваў тонкую цёплую руку Ізы і ўдыхаў ванільны водар яе расплеценых кос. Падол цяжкай сукенкі цягнуўся па траве, я сачыў, як бы не наступіць на яго незнарок, і думаў, што дзядзька Лунеш не спіць, а сочыць за намі праз акно. Можа, нават у падзорную трубу. Іза напявала штосьці і ўвесь час спатыкалася, задзіраючы галаву да зорнага неба. Яна паводзіла сябе так, нібы i не спрабавала гадзіну назад атруціць свайго мужа. Хоць па яе разліках ён ужо мёртвы. I Іза зусім не перажывала з гэтай нагоды.
***
Начныя разважанні, спробы супаставіць і разгадаць атрыманыя звесткі, не прайшлі дарма. Прачнуўся я позна, разбіты i нявыспаны, без плана дзеянняў i з кашай у галаве. Зрэшты, астатні свет існаваў па заведзеным у сядзібе парадку. Мая ўчарашняя адзежа знікла, мабыць, адправілася ў мыццё, а на спінцы крэсла віселі чыстая кашуля i адпрасаваныя штаны. Дом працягваў клапаціцца аба мне, нягледзячы на мой кепскі настрой.
Успомніўшы, што дзядзька Лунеш дрэнна сябе адчуваў увечары, я ўскочыў, раптам спалохаўшыся. Ці ўваходзіла да яго Іза? Ці выкрыў ён яе намеры? Яна ж не ўмее хлусіць! I паперку ад атруты, напэўна, не схавала... Я спехам прыняў душ, апрануўся і рынуўся ў калідор. У дзвярах сутыкнуўся з дзядзькам і ледзь не закрычаў ад нечаканасці.
— Ты якраз да абеду, — усміхнуўся дзядзька. — Таксама спаў як забіты?
Я прамармытаў нешта няўцямнае.
— Штосьці ты бледны, — Лунеш заклапочана пачапаў мой лоб. — ЦІ не захварэў? Можа, атруціўся чым? — у мяне ад гэтых слоў падкасіліся ногі. Дзядзька ўсё ведаў! I падазраваў мяне ў саўдзеле!
— Ты кепска выглядаеш, — дзядзька клапатліва ўзяў мяне пад руку. — Пойдзем, вып'ем кавы ў маім кабінеце. Заадно і пагутарым.
Я падбадзёрыўся. Дзядзька запрашае ў свой загадкавы кабінет! 3 дзяцінства я марыў пракрасціся туды, а мне строга забаранялі, — маўляў, на дзвярах страшныя закляцці, а ў кабінеце — вядзьмарскія кнігі і зеллі, якія нават на адлегласці шкодзяць непадрыхтаванаму чалавеку. I вось зараз я, стаіўшы дыханне, уступіў у святую святых, у прыстанак неверагодных цудаў. I быў неймаверна расчараваны. Ні закутыху ланцугі фаліянтаў, абгорнутых чалавечай скурай, ні злавесных бутэлечак з атрутнымі эліксірамі, ні пентаграм і кудменяў на сценах. Не было нават звычайных магічных атрыбутаў накшталт попельніцы з чэрапа, антыкварнага кубка ці глобуса.
Палову пакоя займала зручная скураная канапа. Замест традыцыйнага пісьмовага стала каля акна стаяла арэхавае бюро-кабінет, упрыгожанае вытанчанай разьбой, а побач — не меней вытанчанае крэсла з крывымі ножкамі. Скрыні бюро замыкаліся на ключ, але гэта падабенства таямнічасці не суцешыла мяне. Я засмучана глядзеў на ўсходні столік з кальянам, пасуднік з бутэлькамі і куфлямі рознай велічыні, тоўсты дыван, які робіць крокі бязгучнымі. Гэты ўтульны салон нічым не нагадваў кабінет вялікага чараўніка.
— ІІІто, чакаўубачыць кацёл на трыножку і звязкі сушаных мышэй? — іранічна спытаў дзядзька, жэстам запрашаючы мяне сесці.Я ўсміхнуўся.
— Добрая чорная кава цябе ўзбадзёрыць, — дзядзька прысунуў да мяне невядома адкуль узяты парцэлянавы кубачак. Ад горкага водару адразу падняўся настрой і нават захацелася есці.
— Ну, распавядай, штоты надумаў пра вучобу. Працягнеш ці кінеш?