Серж Мінскевіч
Сад Замкнёных Гор
© Мінскевіч С., 2011
© ПВУП «Галіяфы», 2011
© ТАА «Электронная кнігарня», 2016
Сад замкнёных гор
Ісьненьне 3d actіon ад першай асобы
(з элемэнтамі аркады і квэста)
І
Збудаваньне было шэрае, абшарпанае. Усюды валяліся адбітыя кавалкі тынкоўкі, бэтону, плястыку. Я ішоў, і пад падэшвамі сандаляў гучна вішчалі дробныя аскепкі крохкага сьмеціва. Празь некалькі мэтраў змрочны калідор паварочваў направа, і я нібы асьлеп. Тут не было ніводнай цэлай лямпы. Давялося выпрастаць рукі і паўбокам пацопацца ў цямнечу.
Сьцяна пацягнулася мокрая і сьлізкая, нібы па ёй толькі што прапоўз гіганцкі сьлімак.
У глухім тупіку далонь наткнулася на дратлівыя, быццам круглы надшпіль, дужкі лесьвіцы.
Я на момант прыпыніўся: за сьпінай дом, родныя, сябры, абавязковая праца, да якой прызвычаіўся, а там, наверсе, іншыя землі, чужыя народы, для якіх я таксама чужаніца. Прадчуваньне стрэчы зь невядомым бянтэжыла і хвалявала
Трэба ісьці!
Уверх па строме!
Я ледзь не сарваўся, бо дужкі хісталіся, а дзе-нідзе іх зусім не было. Я мусіў ускідваць ногі да самага падбародзьдзя, рэзка падцягвацца, выпроствацца на ўсю даўжыню рук.
Запэцканымі ржою далоньмі зрушыў цяжкое вечка і асьлеп другі раз ад сьвятла. Мяне адразу схапілі за каўнер, паставілі на ногі.
Што так доўга? Пайшлі.
Паступова белае поле праявілася. Гурт хлопцаў і дзяўчат порстка крочыў па гулкім зьвілістым калідоры. Ростам яны ледзь дацягвалі мне да пляча і з зайздрасьцю пазіралі на мае мускулы.
Цяпер мухаглоты нам вернуць усё!
Мае спадарожнікі былі ўсе з рэдкімі валасамі, сухарлявыя. Твары цёмныя; замест вачэй дзьве шызыя яміны. Худыя лемуры, толькі без хвастоў.
Мы падышлі да чорных абшарпаных дзьвярэй.
Іх трэба ўзламаць. Апраханцы жывуць там, прамовіў самы вялікі лемур. Давай.
Націснулі плячыма. За дзьвярыма пачала рухацца важкая пліта. Праз вузкую шчыліну мы прашмыгнулі ў застаўлены жалезкамі калідор, потым спусьціліся па лесьвіцы ў цемру.
Пасьля павароту паказалася цьмянае сьвятло.
Мы трапілі ў прастакутны пакой. Ля супрацьлеглай сьценкі ляжалі, сядзелі з паўзакрытымі вачыма замызганыя, у рызьзі, прывіды, а ў брудных кутах такія самыя істоты з задуменным выглядам, агідна прыцмокваючы, нешта жавалі альбо займаліся каханьнем, калі той занятак можна было гэтак назваць: яны ціха, неяк па-нежывому валтузілі адно аднаго.
Апраханцы! Аддавайце нашую долю!
Нібы ніхто нічога не казаў. Тыя ж закрытыя вочы. Тыя ж запаволеныя рухі.
Вялікі лемур падбег да бліжэйшай пары і пхнуў нагой.
Пара марудна расклеілася і адпаўзла.
Эй!.. Хутка!
Лемур выштурхнуў мяне на сярэдзіну пакоя і шапнуў: «Пакажы ім свае кулакі».
Я да белі сьціснуў пальцы.
Прывіды заварушыліся, зь іх гурмы выпаўз вузкавокі карлік:
А Звонгі, гэта вы Мы вам ужо ўсё аддалі.
Мала!
У нас няма.
Вялікі лемур схапіў карліка за шыю, трохі здушыў, прыўзьняў над падлогай:
П-плюгань
Шчокі, нос, рот малога апраханца ненатуральна выцягнуліся. Карлік сутаргава задрыгаў тонкімі ножкамі і раптам увінціў доўгія чорныя кіпці ў шчаку лемура.
Той войкнуў, хацеў адкінуць прыкрага недаростка.
Кіпці былі карабатыя, кручкаватыя, таму адразу вылезьці са шчакі, абцягнутай жоўтай сухой скурай, не маглі.
Лемур і карлік упалі, пакаціліся па запляванай падлозе.
Бі курдупляў, завішчала выродлівая кабета-звонгі, кінулася да пекнай на твар дзяўчыны і ўчапілася ёй у валасы.
Купка прывідаў страпянулася, усе напупышыліся, нібы адзіны спалоханы дзікабраз, і зьнянацку, як выбух, усхапіліся, закруцілася, застагнала, закрахтала чэрствым калабком з разьвярэджаным нутром паўсьляпая бойка.
Я стаяў у разгубленасьці. Насельнікі аднаго зь ніжэйшых узроўняў тузалі адзін аднаго з-за невядомай мне прычыны.
Вір бойкі ахінуў мяне.
Увалі таму, прароў знаёмы голас.
Я павінен быў выконваць сваё абяцаньне.
Убачыў тумановую пляму з двума невыразнымі аваламі і ткнуў туды кулаком. Глухі касьцяны стук, імгненны боль працяў запясьце. Твар апраханца праваліўся ў небыцьцё, але ў той момант ужо маё левае вока накрыла штосьці вялікае, чорнае, скрышальнае
Падалося, што скляпеньне колькі разоў перакулілася і раскрышылася на дробныя аскепкі. На хвілю я страціў прытомнасьць, а пасьля ў сьвядомасьці запульсавала: «Трэба ісьці»
Хоць я і абяцаў народу звонгі дапамагчы сваёй фізычнай сілай за тое, што яны пакажуць патаемны лёх, я ня мог калечыцца за чужакоў. Тым больш яны жылі толькі на ўзровень вышэй і ведалі пра Шлях не нашмат болей за нас.
У дальнім куце залі за слупам бурага туману абрысоўваўся пралом.
Я рашуча пакрочыў наперад працерабіў рукамі, нібы млыном, сумятню сухіх целаў.
Між абломкамі сьцяны віднеўся забруджаны вузкі праход. Асьцярожна пераступаючы смуродныя лужыны, я ўвайшоў у цёмны тунэль. Тут я быццам скінуў плашч сьвятла, ва ўнутранай кішэні якога засталася маё абяцаньне дапамагчы звонгам. Я вольна пакрочыў у цямнечу.
Праз паўгадзіны ў шэрай аблачыне, сьціснутай квадратам калідору, абрысаваліся прыступкі, што вялі на наступны паверх.
ІІ
Зноў калідор.
А далей краты. Яны былі ржавыя, пагнутыя. Я лёгка пралез празь дзірку і трапіў у вялікую залю.
Заля, можа, і была б прасторнай, калі б не высокі, да столі, плот, што перакрываў яе.
Я доўга ішоў уздоўж востраканечнага плота. Ён закругляўся, і раўналежна яму закруглялася заля.
А потым я сьцяміў кола.
Ісьці назад? Але пачуцьцё падказвала трэба ў сярэдзіну, за плот!
Дошкі выглядалі ўнушальна. Шчыльна, ніводнага прасьвету. Цяжка было спадзявацца, што я здольны іх праламіць
Я адчуў стому, здрадніцкую стому, назапашаную мінулым. Яна заўсёды ўзмацняецца перад новымі выпрабаваньнямі. Каб адпачыць, падышоў пад плот, прысеў, прыхінуўся сьпінай да дошак.
«У кожнага народа адзін раз у жыцьцёвы цыкл нараджаецца пакліканец. Яго цікаўнасьць мацнейшая за ягоны лёс», згадаліся словы старэйшага вешчуна. Лоб старога прарэзалі глыбокія чорныя зморшчыны, карыя вочы, здавалася, адлівалі чырвоным; ледзь не да самай падлогі зьвісалі белыя вусы, што паволі хваляваліся пры кожным слове.
Патаемную кельлю, куды мяне прывялі ўзброеныя дроцікамі нашыя ваяры-памежнікі, ахутвалі бэзавыя прыцемкі, і толькі ў сярэдзіне сінім агнём мігцела сьпіральная павута сьвятоўнага падземнага павука.
Ты выведзеш вемасутаў з долу
Відзежа раптоўна зьнікла, бо дошкі, на якія я абапёрся, затрашчалі і, як гнілыя зубы ў чорнай сківіцы, пахіліліся. Я праваліўся ва ўнутранае памяшканьне.
Зноў краты. Справа жалезна-плеценае кола, зьлева гнілякі драўляных іклаў.
Але ў малым коле была брамка, закручаная на алюміневы дрот. Побач трэба было пашукаць жалезны прут, якім можна было б падчапіць мэталічны вузел.
Наступны «круг пекла» быў мураваны. Дзякуй лёсу, там знаходзіліся плястыкавыя дзьверы, якія я лёгка выціснуў плячом.
Прастакутны жалезны пакой.
У канцы пад рупарам сьвятла сядзела і глядзела на мяне жаба. Жабалюдзіна. Скарузлыя бародаўкі ляпіліся адна на адну ў яе на твары. Бародаўкі былі незвычайна вялікія і выглядалі, як асобныя бульдожыя абліччы, што таксама глядзелі на мяне і пагардна ўсьміхаліся.
Я страпянуўся ад порцыі адрэналіну, напоўненая ім міні-бомбачка разарвалася ў сэрцы.
Я чуў бомшчак свайго сэрца, але стаяў, глядзеў, дзівіўся.
(Ён, яна, яно) спазірала на мяне і трымала, як сякеру, доўгую стрэльбу з шырокай руляй
Сьцены калідора былі акаваныя стальлю. Там-сям на іх выступалі вялікія заклёпкі, і самае жахлівае, чаго я спачатку не зразумеў, на ўзроўні майго калена проста са сьценаў з круглых дзірак тырчалі ссохлыя рукі з карычневымі сьціснутымі ў кулак ці распрастанымі пальцамі, пазногці якіх даўно ніхто не абразаў. Некаторыя пазногці былі настолькі доўгія што, здавалася, тонкімі клінкамі праколвалі паветра, а іншыя завіваліся ў сьпіралі, падобныя да навечна заведзеных гадзіньнікавых спружын.
Перада мной была жудасная прасада нерухомых, зморшчаных, гострых галінаў. Мёртвыя рукі быццам прасілі ці імкнуліся зачапіць, затрымаць, спыніць таго, хто наважыўся ісьці паўзь іх. Яны тырчэлі з вузкіх камораў, спэцыяльна зробленых такім чынам, каб людзі, што ў іх знаходзіліся, не маглі ўстаць, а толькі паўляжалі. Адмысловае прыніжэньне вязьняў каб ежу, як вышэйшую ласку, прымалі з рук наглядчыкаў, поўзаючы, караскаючыся, гледзячы ў вышыню з падлогі.
Але, відаць, ежы ім даўно ніхто ўжо не даваў
Трэба ісьці!
Мае лыткі пачырванелі ад драпінаў і ўколаў было немагчыма не дакрануцца да кіпцяў мёртвых рук: калідор быў занадта вузкі, нават, падалося, звужаўся.
З кожным дотыкам ссохлых пальцаў жабалюдзіна падскоквала і выгіквала:
Мурло! Што, мурло?! Ну і мурло! Набубнявіў мурло!