18
Temistokles (ok. 524459 p.n.e.) polityk i wódz ateński, twórca potęgi morskiej Aten, główny autor zwycięstwa Greków nad Persami pod Salaminą; skazany na banicję przez wrogów politycznych, zmarł na wygnaniu na dworze króla perskiego. [przypis edytorski]
19
synekura z łac. sine cura (bez troski) dobrze płatne stanowisko, nie wymagające przesadnego wysiłku. [przypis edytorski]
20
Jetzt rächte sich die engherzige Politik Teraz mści się ograniczona polityka ateńskiej demokracji wobec Związkowych: jak wiele można by osiągnąć, gdyby rzeczpospolita rzeczywiście uzyskała siłę polityczną, a rząd ateński mógł się uwolnić od działań militarnych. Pomysł, aby znieść bariery między władzą a poddanymi, tworząc z Aten i Związku jedno państwo i naród, został jednak wygłoszony zgodnie z potrzebą czasu (Aristofanes, Lysistrata 571 i nast.) Ale wtedy było już za późno [przypis edytorski]
21
niepożyty (daw.) niedający się pokonać. [przypis edytorski]
22
minderwärthige Nationen (niem.) właśc. minderwertige Nationen, gorsze narody. [przypis edytorski]
23
Boerowie a. Burowie potomkowie holenderskich osadników w Afryce, stoczyli dwie wojny z Brytyjczykami w latach 18801881 i 18991902. [przypis edytorski]
24
i tych, co się bronili i tych, co się wdarli por. Adam Mickiewicz, Reduta Ordona. [przypis edytorski]
25
Platon, Alkib. I 123. [przypis tłumacza]
26
Akropola dziś popr. w r.m.: Akropol. [przypis edytorski]
27
jak powiadał () Imci Pan Jan Kiliński Pamiętniki Niemcewicza i Kilińskiego. [przypis tłumacza]
28
ublanszowany (daw.) upudrowany. [przypis edytorski]
29
Rabelaise, François (ok. 14841553) francuski pisarz, lekarz, były zakonnik; jego satyryczno-fantastyczna epopeja Gargantua i Pantagruel pisana w latach 15321564 krytykowała instytucje kościelno-feudalne, dogmaty, średniowieczną metafizykę, budując tym samym podwaliny pod nowoczesną myśl odrodzenia. [przypis edytorski]
30
suchoty (daw.) gruźlica. [przypis edytorski]
31
Marcjalis Marcus Valerius Martialis, poeta rzymski z I w. n.e, specjalizujący się w epigramatach. [przypis edytorski]
32
nie dostawać (daw.) brakować. [przypis edytorski]
33
Charyty (mit. gr.) boginie wdzięku i piękna. [przypis edytorski]
34
Po niej rad krzesa Kozionóżka zwyrtny, Tanecznym skokiem wieńczący jej brzeg Ajchylos, Persowie 448449. [przypis edytorski]
35
polyphloisboio thalattēs πολυφλοίσβοιο θαλάσσης, głośno szumiące, huczące morze; epitet używany przez Homera (zob. np. Iliada I 34). [przypis edytorski]
36
Propyleje brama z kolumnami prowadząca na ateński Akropol. [przypis edytorski]
37
Bakchos (mit. gr.) bóg wina, znany też jako Dionizos; w mit. rzym.: Bachus (Bacchus). [przypis edytorski]
38
Afrodyta (mit. gr.) bogini miłości, kwiatów, pożądania i płodności. Afrodyta nie miała rodziców, narodziła się z piany morskiej u wybrzeży Cypru. [przypis edytorski]
39
Pan (mit. gr.) bóg pasterzy, przedstawiany z koźlimi nogami i rogami; jego rzymski odpowiednik to Faun. [przypis edytorski]
40
Koliada (mit. gr.) przydomek Afrodyty, bogini miłości, od jej miejsca kultu (Kolias w Attyce). [przypis edytorski]
41
z bębny dziś popr. forma N.lm: z bębnami. [przypis edytorski]
42
płochy (daw.) zmienny w uczuciach. [przypis edytorski]
43
bez pochyby (daw.) niechybnie, na pewno. [przypis edytorski]
44
doma (daw.) w domu. [przypis edytorski]
45
gnuśny (daw.) leniwy, pozbawiony energii. [przypis edytorski]
46
czeladź (daw.) służba. [przypis edytorski]
47
faramuszka (daw.) rzecz błaha. [przypis edytorski]
48
filuternie (daw.) figlarnie, w sposób lekko prowokujący. [przypis edytorski]
49
Pallada (mit. gr.) przydomek Ateny, bogini mądrości i sprawiedliwej wojny. [przypis edytorski]
50
zawisnąć (daw.) zależeć. [przypis edytorski]
51
niech go dunder świśnie niech go piorun strzeli. [przypis edytorski]
52
zginie cała Beocja () niech tylko zostaną węgorze! Beocja słynna była z ryb i węgorzy, które poławiano w jeziorze Kopais. [przypis tłumacza]
53
społem (daw.) razem. [przypis edytorski]
54
szafranny barwiony drogim żółtym barwnikiem. [przypis edytorski]
55
meszty rodzaj lekkich pantofli. [przypis edytorski]
56
giezło luźna koszula płócienna. [przypis edytorski]
57
pawęż (daw.) tarcza. [przypis edytorski]
58
szkut (gw.) chłopak, urwis; szkuta to duża łódź. [przypis tłumacza]
58
szkut (gw.) chłopak, urwis; szkuta to duża łódź. [przypis tłumacza]
59
Hekate (mit. gr.) bogini ciemności, strzegąca bram Hadesu. [przypis edytorski]
60
Lampito w oryginale mówi dialektem spartańskim, w tłumaczeniu zaś góralskim. [przypis edytorski]
61
na dwa bożyca zaklęcie spartańskie ulubione: na dwa bożyca (dual), tj. na Kastora i Polydeukesa; zaklęcie kobiet na dwie boginie: Demeter i Korę. [przypis tłumacza]
62
dyć (reg.) przecież. [przypis edytorski]
63
goła hipkam i piętą w rzyć biję mowa o ćwiczeniach gimnastycznych, jakim oddawały się spartańskie kobiety na równi z mężczyznami. [przypis edytorski]
64
nikiej (reg.) jak. [przypis edytorski]
65
hruba tu: ważna, bogata. [przypis edytorski]
66
tamstela (reg.) stamtąd. [przypis edytorski]
67
wici (daw.) wezwanie na wojnę w formie gałązek (witek). [przypis edytorski]