Infans Martinus etc.
Dominus infans mandavit mihi R(aimundo) Ballistarii.
20.
1378, setembre 15. València.
Linfant Martí, davant la queixa de Joan de Pertusa, alcaid de la Vall dUixó, que lalcaid del castell dUixó, Pere Arnau dEsparça, prenia anualment dels sarraïns de Benigafull, alqueria de la dita vall, certes sàrries de palla per un suposat dret dalcaidia i encara que aquest ho nega, ho corroboren els testimonis dalguns sarraïns recollits per Martí Boïl, notari de València, com aquest dret és contrari a lacord establert amb la comunitat sarraïna, ordena que de cap manera sha de mantenir el dret de la palla, sota pena de 100 morabatins.
ACA, Reial Cancelleria, Registres, núm. 2067, ff. 68v-69r.
Nos infans Martinus etc., visa supplicacione per vos dilectum nostrum Iohannem de Pertusa, militem, nobis oblata per quam conquestus fuistis de Petro Arnaldi dEsparça, alcaydo castri nostri de Uxone, allegando (sic) quod dictus alcaydus astringebat serracenos vestros alcaree de Benigaffull, infra vallem nostram de Uxone constructe, ad dandum ei annuatim pro iure alcaydi certas sarriatas palearum, dicto alcaydo contrarium affirmante et tenente dictos vestros sarracenos ad premissa teneri, auditaque relacione nobis facta per regentem vicicancellariam (sic) nostram Bernardum de Alpicato, consiliarium nostrum dilectum, de testibus iussu ipsius receptis super predictis per Martinum Boyl, notarium Valencie, quia (sic) habito consilio super hiis, constat nobis serracenos vestros predictos de Benigafull ad premissa minime teneri neque temporibus preteritis alcaydum nostrum dicti castri fuisse in possessionem capiendi seu recipiendi dictas sarriatas palearum. Idcirco, declaramus seu etiam sentenciando pronunciamus serracenos vestros predictos alcaree de Benigafull ad dandum seu tradendum nobis seu alcaydo predicto ius palearum predictum nullatenus teneri de iusticia et per consequens ipsos in personis et bonis per dictum alcaydum ad presentandum seu dandum ius ipsum compelli non debere, immo ipsi a predictorum exaccione scilencium imponimus sempiternum. Mandantes serie huius dicto alcaydo sub pena centum morabatinorum auri aliisque officialibus nostris presentibus et futuris et eorum locatenentibus, quatenus declaracionem et pronunciacionem nostras huiusmodi teneant firmiter et observent et non contraveniant seu aliquem contravenire permitant aliqua racione. In cuius rei testimonium presententem (sic) cartam nostram fieri et sigillo nostro pendenti iussimus comuniri.
Data Valencie, quintadecima die septembris anno a Nativitate Domini millesimo .CCCº.·septuagesimo octavo.
Vidit Bernardus de Alpicato.
Iacobus de Castellione ex provisione facta in consilio per Bernardum de Alpicato, consiliarium et regis vicecancellarium. Probata.
21.
1378, setembre 25. València.
Linfant Martí, a precs de Joan de Pertusa, alcaid de la Vall dUixó, concedeix a un botiguer sarraí de lalqueria de Benigafull tenir parada tant en el mercat setmanal com en la festa sarraïna de la Font, que té lloc una vegada a lany, per a comprar i vendre com fins ara han fet els sarraïns de la dita alqueria en aquell mercat, cosa que se li havia prohibit. 49
ACA, Reial Cancelleria, Registres, núm. 2067, f. 77r.
Ioannis de Pertusa, militis. 50
Nos infans Martinus, illustrissimi domini Petri regis Aragonum filius et Dey (sic) gracia comes de Exerica et de Luna ac dominus civitatis Sugurbii, quia per alcaydiem nostrum Vallis de Uxone inibicio fiebat quoque serraceno tenderio alcaree de Benigafull, vestri dilecti nostri Iohannis de Pertusa, militis, ne dictus tenderius esset ausus estare in foro51 sive mercato quod tenetur semel in septimana qualibet in dicta valle de Uxone neque in die sive festo Fontis, quot (sic) seraceni consueverunt celebrare semel in anno, tamen fuerit per vos dictum Iohannem nobis humiliter suplicatum ut concessionem de predictis et subscriptis serraceno tenderiam (sic) vestro predicto facere dignaremur. Igitur, suplicacioni vestre predicte benignius inclinati necnon ob servicia per vos nobis prestita et que prestare speramus in futurum, Domino concedenti, tenore presentis concedimus vobis graciose ut52 tenderius alcaree vestre de Benigafull iam dictus posit et valeat esse in foro quod tenetur qualibet septimana in dicta valle, etiam die seu festo seracenorum nuncupato de la Font, quod tenetur semel in anno in dicta valle ut est dictum,53 et inibi suas merces et mercimonia negociare et vendere seu alia emere et negociare prout sibi videbitur faciendum et prout alii54 ad dictum forum seu diem Fontis venientes faciunt et facere consueverunt usquequaque. Mandantes serie huius alcaydo et procuratori nostro dicte Vallis de Uxone aliisque officialibus nostris presentibus et futuris et eorum locatenentibus quatenus concessionem et graciam nostram huiusmodi teneant et observent perpetuo55 et non contraveniant seu aliquem contravenire permitant aliqua racione. In huius rei testimonium presentem cartam nostram fieri et sigillo nostro pendenti iussimus comuniri.
Datum Valencie, vicessima quinta die sebtembris (sic) anno a Nativitate Domini .Mº.CCCº.LXXº.· octavo
Infans Martinus.
Dominus infans mandavit mihi Iacobo de Castellione.
22.
1378, novembre 4. València.
Linfant Martí lliura lheretat de Famet Lopo, sarraí difunt dUixó, al seu fill, Famet Lopo per 1.000 sous, els quals han estat entregats a Jordi Joan, dispenser de linfant, pel seu padrastre, anomenat Famet Alfaquí, que els havia obtingut dels béns del seu pare i de la seua mare. Lheretat estava en possessió de linfant per certes raons que no especifica i comprenia unes cases, un hort, terres de pa i regadiu.
ACA, Reial Cancelleria, Registres, núm. 2068, ff. 11v-12r.
Infant en Martí etc. Com la heretat qui fo de Famet Lopo, serray de la vall nostra de Uxó, defunt, pare de tu, Famet Lopo, ara vivent, fos a nós adquisida per certes rahons e per ço ara, tu dit Famet Loppo, te sies avengut ab nós per mil sous e que·t jaquescam la dita heretat. Per tal, ab tenor de la present donam e relexam a tu, dit Famet Loppo, la heretat desús dita que fo del dit Famet Loppo, pare teu, situada en la dita Vall de Uxó, com són cases, ort et terres de pa, e aygua acostumada per regar aquelles dites terres; axí emperò, que tu e los teus hajes, tingues, posseexques e espletes la dita heretat ab les peytes e càrrechs acostumats, per dar, vendre, canviar e fer tes pròpries volentats de aquella com de cosa tua pròpria, per la forma e manera que·l dit Famet Loppo, ton pare, aquella te[ni]a e possehia, no contrastant qualsevol sentències per alcadís donades en contrari ne altres provisions ne manaments qualssevol. Manants per la present al procurador nostre general del Regne de València, alcayt e batle de Uxó, e altres officials nostres, presents e esdevenidors, e sos lochstinents, que la present donació e concessió nostra tenguen e serven e contra aquella no vinguen per alguna rahó. En testimoni de la qual cosa la present fer manam ab lo nostre segell pendent segellada. És cert, emperò, que Famet Alfaquí, serrahí de la dita Vall de Uxó, ton padraste, per nom seu ha donat e pagat al amat conseller e dispenser nostre en Jordi Johan, per nom de la nostra cort, los dits mil sous los quals dix que dels béns del dit pare teu e de ta mare los havia trets e haüts.
Dada en València, a quatre dies de noembre del any de la Nativitat de nostre Senyor .M.CCC.LXX.VIII.
Vidit Berengarius de Alpicat.
Iacobus de Castellione, mandato domini infantis facto per Georgium Iohannis, consiliarium et expensorem, mediante56 littera sua. Probata.
23.
1379, abril 5. València.
Linfant Martí atenent favorablement la súplica de Mafomet Abulpanig i Abdulaziz Muça, síndics i procuradors de laljama dels sarraïns dUixó suspèn el sindicat o document de venda signat amb Martí Llop dEsparça, escuder, pel pagament dels 1.000 florins dor dAragó censals i anuals i lliures de fadiga i lluïsme, però mantenint tot el dret emfitèutic, segons fur de València, deguts per aquella aljama al Martí Llop dEsparça i pagadors en forma de 500 sous de Barcelona a partir de loctubre del present any i altres 500 a partir de labril propvinent.
ACA, Reial Cancelleria, Registres, núm. 2068, f. 30r-v.
Nos infans Martinus etc., attendentes vos Mafometum Abulpanig et Abdulaziz Muça, ut sindicos et procuratores aliame sarracenorum Vallis de Uxone pro solvendis illis mille florenis auri de Aragonia in quibus nobis dicta aliama tenetur et ascritta existit, vendidisse vobis Martino Luppi dEsparça, escutifero, quingentos solidos barchinonenses censuales, rendales et annuales sine laudimio et faticha sed cum omni alio pleno iure emphiteotico, recipienti57 eos secundum forum Valencie, solvendos vobis annuatim medietatem prima die mensis octubris proxime instantis anni subscripti et residuam medietatem prima die aprilis anni primoventuri et sic deinde annis singulis per soluciones et terminos supradictos, precio \videlicet/ sex milium solidorum monete prefate sub certis tamen penis, condicionibus talis et cautelis prout in instrumento publico dicte vendicionis, acto Valencie prima die mensis et anni subscriptorum per Bernardum Pelliceri, notarium publicum, hec et alia continentur. Prospicientes etiam per dictos sindicos et procuratores nobis humiliter supplicatum fuisse ut vendicionem suppradictam firmare et \etiam/ approbare de nostri benignitate assueta dignaremur. Igitur supplicationi eorum in hac parte benignius inclinati, tenore presentis nos dictus infans ut dominus58 vallis predicte vendicionem dictorum quingentorum solidorum cen[sua]lium et omnia et singula in dicto vendicionis instrumento contenta et etiam expressata vobis dicto emptori laudamus, approbamus et etiam confirmamus et eidem nostram impendimus auctoritatem pariter et decretum. Mandantes procuratori nostro generali in regno Valencie, alcaydo de Uxone aliisque officialibus nostris presentibus et futuris et eorum locatenentibus quatenus huismodi laudacionem et confirmacionem teneant firmiter et observent et non contraveniant seu aliquem contravenire permitant aliqua racione. In cuius rei testimonium presentem carta nostram fieri iussimus nostro sigillo munitam.
Datum Valencie, quinta die aprilis anno a Nativitate Domini .Mº.CCCº.LXXº.nono.
Infans Martinus.
Iacobus de Castellione mandato domini infantis facto per expensorem. Probata. 59
24.
1379, abril 15. València.
Linfant Martí, ja que laljama de sarraïns de la Vall dUixó i dAlfondeguilla sha reintegrat a la Corona, i com han acordat amb el seu dispenser i procurador general del Regne de València, Bonanat de Sant Feliu, el lliurament de 1.000 florins dor dAragó, els concedeix immunitat de qualsevol acusació criminal feta per lalcaid i batlle dUixó, així com pels seus oficials reials, tot absolent-los de qualsevol crim, passat o present, especificant-ne el de contacte sexual entre cristians i musulmans.
ACA, Reial Cancelleria, Registres, núm. 2068, f. 157r-v.
Nos infans Martinus etc., ex eo quia vos, aliame sarracenorum vallium nostrorum de Uxone et de Alfandiguiella ad nostrum dominium de novo non est diu pervenistis et cum venerabili et dilecto consiliario et procuratori generali locorum nostrorum regni Valencie Bonafonato de Santo Felice, nomine et pro parte curie nostre, composuistis ad mille florenos auri de Aragonia, tenore presentis carte nostre absolvimus, difinimus, remittimus et perdonamus vobis dictis aliamis et singularibus sarracenis et sarracenabus ex vobis omnes acciones, questiones, peticiones et demandas et omnes etiam penas civiles et criminales et alias quaslibet quas contra vos et bona vestra nos seu officiales nostri possemus facere, proponere vel movere aut nobis infligere racione quorumcumque criminum seu delictorum per vos et quemlibet vestrumcomissorum usque in hunc presentem diem, tam de illis de quibus denunciati fuistis per nostrum procuratorem fiscalem quam de crimine collere quod nos ut locumtenens generalis regni Valencie vobis remittimus cum hac eadem, dum tamen cum mulieribus christianis seu vos sarracene cum hominibus christianis non vos carnaliter immiscueritis, ita quod sive in predictis culpabiles fueritis sive non, nequeat de cetero per nos seu officiales nostros quoscumque contra vos et bona vostra pro predictis aliqua questio, peticio fieri vel demanda neque possitis propterea capi, detineri, impediri seu alia quomodolibet conveniri, ymo (sic) sitis a predictis cum omnibus bonis vestris perpetuo quitii, absoluti pariter et inmunes, vobis tamen facientibus querelantibus de vobis civiliter dumtaxat iusticie comple<me>ntum et solventibus expensas sique per officiales nostros facte fuerint in prossecucione predictorum. Nos enim serie huius cancellari iubemus quascumque emparas, capudleutas et sequestraciones factas pro predictis de bonis vestris sicuti nos60 nunc pro tunc eas pro cancellatis, irrit[is] et innanis habemus et haberi censemus. Mandantes per presentem procuratori nostro predicto alcaydo et baiulo de Uxone aliisque officialibus nostris presentibus et futuris et eorum locatenentibus quatenus remissionem, relaxacionem et graciam nostram hanc teneant firmiter et observent et non contraveniant seu aliquem contravenire permitant aliqua racione. Pro huiusmodi vero remissione habuimus a vobis dictos mille florenos auri quos dilecto consiliario et expensori nostro Georgio Iohannis nomine et vice nostra integre tradidistis. In cuius rei testimonium presentem carta nostram fieri et sigillo nostro pendenti iussumus comuniri.
Datum Valencie, quintadecima die aprilis anno a Nativitate Domini millesimo .CCCº. LXXº.nono.
Infans Martinus.
Dominus infans misit eam signatam expediendam. Probata.
25.
1379, maig 7. València.
Linfant Martí, a súplica de laljama de sarraïns de la Vall dUixó i Alfondeguilla, els ratifica i confirma totes les seues prerrogatives, privilegis, llibertats, immunitats i franqueses concedides pels seus predecessors. Ordena a lalcaid i batlle dUixó, així com als seus oficials reials, que observen i no contravinguen cap daquests privilegis, llibertats i immunitats per linfant concedits.
Testimonis: Énnec, bisbe de Sogorb, canceller; els nobles, Ramon dAbella i Dalmau de Cervelló; Andreu Martí de Vallterra i Pere de Tous, cavallers.