Богословие личности - Коллектив авторов 5 стр.


35

Zizioulas, John D. [1985] 1997. Being as Communion: Studies in Personhood and the Church, Crestwood: St. Vladimir’s Seminary Press, 50–65.

36

Ibid., 50; 52.

37

Ibid., 53.

38

Опасность гностицизма очевидна в таких фразах, как эта: «Личность как абсолютная онтологическая свобода нуждается в ипостасной конституции, лишенной онтологической необходимости, ее ипостась неизбежно должна быть укоренена или установлена в онтологической реальности, которая не страдает тварностью». Ibid., 54.

39

Ibid., 56.

40

Ibid., 57.

41

Ibid., 58.

42

Это центральный тезис Мюленберга: Mühlenberg, Ekkehard. 1966. Die Unendlich-keit Gottes bei Gregor von Nyssa. Gregors Kritik am Gottesbegriff der klassischen Metaphysik. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht. Его находки были лишь незначительно модифицированы Гельджоном: Geljon, Albert-Kees. 2005. “Divine Infinity in Gregory of Nyssa and Philo of Alexandra”. Vigiliae Christinae (2005), 59: 243–261.

43

Ориген, О началах II.9.1: Naturaliter nempe quidquid infinitum fuerit, et inconpraehensibile erit. Также в: Против Цельса IV.63. Ориген утверждает, что зло есть нечто неопределимое. Напротив, Бог создал благое творение согласно с «числом и мерою» (numero et mensura), ср. Прем 11:21. Ориген интерпретировал «числа» как относящиеся к разумным существам, rationales creaturae или logikoi, в то время как «мера» была соотнесена с телесной материей, materia corporalis, как полем потенциальности для новых существ, устроенным божественным провидением для будущих нужд спасения.

44

Григорий Нисский, Большой катехизис, 6. Gregory of Nyssa. 1994 [1892], “The Great Catechisms”. In: A Select Library of Nicene and Post-Nicene Fathers. Second Series, eds. Philip Schaff and Henry Wace. Edinburgh: T & T Clark, vol. 5, 480. Греческий текст в: Grègoire de Nysse. 2000. Discours catéchétiques, R. Winling ed. (Sources chrétiennes 453). Paris: Éditions du Cerf, 172.

45

Большой катехизис, 6. Ibid., 480 (греч. 174).

46

Большой катехизис, 27. Ibid., 497.

47

Большой катехизис, 25. Ibid., 494–495.

48

Большой катехизис, 27. Ibid., 496.

49

Ibid., 497.

50

Engberg-Pedersen, Troels. 1991. The Stoic Theory of Oikeiosis: Moral Development and Social Interaction in Early Stoic Philosophy. Aarhus: Aarhus University Press.

51

Lehmkühler, Karsten. 2004. Inhabitatio. Die Einwohnung Gottes im Menschen, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.

52

Григорий Нисский, Толкование Песни Песней, 14; Цит. по: Lehmkühler, Karsten. 2004. Inhabitatio. Die Einwohnung Gottes im Menschen, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 57.

53

ST IIIa 8 a 8 ad 1 (Thomas 1974, vol. 49, 80–81): Non autem dicitur [об антихристе] in eo esse per unionem personalem, nec per intrinsecam inhabitationem, quia sola Trinitas menti illabitur, ut dicitur in libro De Eccles. Dogm. [by Gennadiis, Patrologia Latina (ed. Migne), vol. 58, 999]; sed per malitiae effectum.

54

Благодать не разрушает природу, а улучшает ее (лат.).

55

Личностное единство (лат.).

56

Сумма теологии, IIIa 2 a 10 ad 1. Thomas Aquinas. 1974. Summa Theologiae. Latin text and English translation, ed. Liam G. Walsh. London: Blackfriers, vols 1-60, 76–77.

57

Первая часть (лат.).

58

Сумма теологии, IIIa 2 a 7. Ibid., 68–69.

59

Ср. Lehmkühler, Karsten. 2004. Inhabitatio. Die Einwohnung Gottes im Menschen, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 90–99.

60

Luther, Martin. 1963. “Lectures on Galathians” (1535). Luther’s Works, eds. Jaroslav Pelican and Walter A. Hansen, Minneapolis: Fortress Press, vol. 26, 280.

61

Ibid.

62

За нас (лат.).

63

В нас (лат.).

64

Wolf, Ernst. 1965. “Die Rechtfertigungslehre als Mitte und grenze reformatorischer Theologie”. In Peregrinatio II: Studien zur reformatorischen Theologie, zum Kirchenrecht und zur Sozialethik. München: Chr. Kaiser Verlag, 11–21.

65

Mannermaa, Tuomo. 2005. Christ Present in Faith. Luther’s View of Justification, ed. Kirsi Stjerna. Minneapolis: Fortress Press; Braaten, Carl E. and Robert W. Jenson eds. 1998. Union with Christ. The New Finnish Interpretation of Luther. Grand Rapids, MI: Eerdmans.

66

Обожение (греч.).

67

Все больше и больше, изо дня в день (лат.).

68

Luther, Martin. 1963. “Lectures on Galathians” (1535). Luther’s Works, eds. Jaroslav Pelican and Walter A. Hansen, Minneapolis: Fortress Press, vol. 26, 247.

69

Luther, Martin. 1883ff. Werke. Kritische Ausgabe (Weimar: Hermann Böhlaus Nachfolger). Bd. 17/1, 438.

70

Благодать (лат.).

71

Дар (лат.).

72

Luther, Martin. 1958. “Against Latomus” (1521). Luther’s Works, ed. George W. Forell. Minneapolis: Fortress Press, vol. 32, 133–260.

73

Luther, Martin. 1883ff. Werke. Kritische Ausgabe (Weimar: Hermann Böhlaus Nachfolger). Bd. 11, 114.

74

Ibid.

75

Ibid., 111.

76

Ibid., 105.

77

См. Lewis and Short, A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press 1975, p. 374, col. 1: «Свита, эскорт друзей, родственников, ученых, благородной молодежи и т. д., которая сопровождает должностное лицо в провинциях» или «прислуга известных людей».

78

Доклад на международной конференции «Богословие личности в западном и восточном христианстве».

79

Блаженный Августин, Исповедь, М.: Гендальф, 1992. С. 265.

80

Там же. С. 269.

81

Л. Фейербах, «Сущность христианства. Вступление», в: его же Собрание сочинений. В 2 т. Т. 2, М.: Наука, 1995.

82

См. Schleiermacher F. Der Christliche Glaube. 1821.

83

См. Nietzsche F. Der Antichrist. Fluch auf das Christentum. 1888.

84

См. Hegel G. W. F. Glauben und Wissen. 1802.

85

См. Heidegger M. Sein und Zeit. 1927.

86

Карл Барт, Церковная догматика. В 5 т. Т. 1–3, М.: ББИ, 2007–2013.

Назад