Русско-туркменский технологический словарь. Rusça-türkmençe tehnologik sözlük - Пенджиев Ахмет Мырадович 2 стр.


Амортизатор amortizator; ýaýça; basyşy gowşadyjy

Амортизационные отчисления könelişe tutumy hasaplama;

Аморфный (-ая, -ое) amorfly; kristallaşmadyk; şekilsiz

 состояние amorfly (kristallaşmadyk) ýagdaýy

 структура amorfly (kristallaşmadyk) gurluş

 кремний amorfly (kristallaşmadyk) kremniý

Ампер (А) amper (elektrik tok güýjiniň ölçeg birligi);

Amper A  fransuz fizigi

Ампервиток amper sargy

Ампервольт amperwolt (1Ax1V)

Ампервольтметр amperwolt ölçeýji; togy we güýjenmäni ölçeýji

Амперметр ampermetr; elektrik tok güýjini ölçeýji abzal

 индукционный induksiýaly ampermetr

 магнитоэлектрический magnitoelektrik ampermetr

 электродинамический elektrodinamik ampermetr

Ампер-секунда amper-sekunt

Ампер-час amper-sagat

Амплитуда amplituda; giňişlik; gerim

 импульса impulsyň amplitudasy

 качания çaýkanma amplitudasy

 колебания yrgyldynyň amplitudasy

 резонансная rezonans amplitudasy; ýaňlanyş amplitudasy; sarsgyn amplitudasy

 результирующая netijeli amplitude

 собственных колебаний hususy yrgyldynyň amplitudasy

Амплитудное значение amplituda ähmiýeti; amplituda orny

Амплитуднофазовая характеристика amplitudafazaly häsiýetnamasy

Амплитудночасточная характеристика amplitudaýy-gylyk häsiýetnamasy

Анализ analiz; derňew; seljerme

 переходных процессов üýtgeme (geçiş) ýagdaýynyň seljermesi

 ресурсов солнечной радиации Gün şöhlelenmesiniň gorlarynyň seljermesi

 стоимости энергии солнечной установки и замещаемого топлива (месячный и годовой) Gün enjamynyň energiýasynyň we ornuny tutýan ýangyjyň bahasynyň seljermesi (aýlyk we ýyllyk)

 устойчивости durnuklylygynyň seljermesi

 цепи zynjyryň seljermesi

Анализатор analizator; seljeriji

 амплитудный amplitudaly seljeriji

 временной wagt seljeriji

 гармонический yzygiderli seljeriji

 импульсов impulslary seljeriji

 спектра spektrleri (şöhle zolaklaryny) seljeriji

Аналогия meňzeşlik; deňlik

Аналогичный (-ая, -ое) meňzeş

Анаэробное (-ый) брожение anaerob ajamak; kislorodsyz şertlerde ajamak (turşamak)

 биореактор anaerob (kislorodsyz şertlerdäki) bioreaktor

 бытовой биореактор anaerob durmuşy bioreaktory

 стационарный анаэробный ýerinden gozganmaýan anaerob (kislorodsyz şertlerdäki) bioreaktor

Ангидрид angidrid; suw bilen birleşende kislota emele getiriji turşylyk

Ангстрем (ед. изм.) angstrem (uzynlyk ölçeg birligi 1A =10 

-8

Анемометр anemometr; aýlanýan pyrlawajyň aýlaw sany boýunça ýeliň we gaz akymlarynyň tizligini ölçeýji gural. Ýeliň öwüsýän ugruny ölçeýän gurala anemorumbometr diýilýär.

Анероид aneroid; howa basyşyny ölçeýji abzal

Анизотропия anizotropiýa; belli bir ýeriň (zadyň) ugra görä baglylygy

Анионы anionlar

Анионная полимеризация anion polimerleşme

Анкер anker; daýanç; diireg; söýget

Анкерная опора daýançly sütün; diregli sütün

Анкерный изолятор daýanç aýryjysy

Анод anod; özüne tok gönükdirilen elektrod

Анодный (-ая) anodly

 батарея anodly batareýa; anodly gujurlandyryjy

Аномалия kadadan üýtgeme, adaty ýagdaýdan çykma

Антенна anten; tolkuny kabul ediji we ýaýradyjy

 вертикальная dik anten

 горизонтальная kese anten

 длинноволновая uzyn tolkunly anten

 излучающая tolkun şöhlelendiriji (ýaýradyjy) anten

 коротковолновая gysga tolkunly anten

 направленная gönükdirilen anten

Антивибрационный (-ая, -ое) titretmä garşylykly

Антикоррозийный (-ая, -ое) poslama garşylykly

Антиоксиданты okislenmä garşy

Апелляция şikaýat; närazylyk

Апериодический (-ая, -ое) aperiodik; geçiş döwürli

 затухание geçiş döwürli sönmek

 процесс geçiş döwürli ýagdaý

 разряд geçiş döwürli güýjenme

 составляющая geçiş döwürli düzüm

Апертура, отверстие apertura; deşik; 1. optikada: optiki guralyň linzalaryň ölçegi ýa-da diafragmalar bilen kesgitenilýän hereket edýän deşigi; 2. anten tehnikasynda: çylşyrymly antenleriň şöhle çykarýan ýa-da şöhle kabul edýän üsti

 входа (концентратора) (konsentratoryň) girel-gesiniň aperturasy

 коллектора kollektoryň aperturasy

 концентратора konsentratoryň (toplaýjynyň) aperturasy

 отражателя serpikdirijiniň aperturasy

 солнечная Gün aperturasy

Аппарат enjam, abzal

 для фокусировки солнечных лучей Gün şöhlelerini fokusirlemek üçin enjam

 измерительный ölçeg enjamy

 контактный birleşdiriji enjam

 математический matematik enjam

 низкого напряжения pes basyşly enjam

Аппаратура enjamlar; abzallar; esbaplar

 поглощающая солнечную энергию Gün energiýasyny siňdiriji enjam

Апробация aprobirleme; synag; hiline baha berme

Аргон argon; himiki element, reňksiz, reňksiz gaz

Аргумент subutnama; delil

Ареометр areometr; suwukluk derejesini ölçeýji

Арматура armatura; polat burmasim

Армо-железо armo-demir; ýokary elektrik geçirijili, uly magnit siňdirijili tehniki arassa demir

Артезианский колодец ýerasty basyş astynda saklanýan guýular; artezian guýular

Архитектура binagärlik; arhitektura

 гелио Gün arhitekturasy

Асбест asbest; tehnikada giňden ulanylýan oda çydamly süýümli mineral

Ассиметрия simmetriýasyz

Асинхронный (-ая, -ое) sinhronsyz, sinhron däl, asinhron

 генератор asinhron generator

 двигатель asinhron hereketlendiriji

 пуск asinhron işe girizme

 электродвигатель с короткозамкнутым ротором rotory gysga birleşdirilen asinhron elektrik hereketlendiriji

 электродвигатель с фазным ротором rotory fazaly asinhron elektrik hereketlendiriji

Аспект (мн. ч. аспекты) nukdaýnazar, garaýyş

 правовые солнечной энергетики Gün energetikasynyň hukuk jähtleri

Астатическое равновесие durnuksyz deňagramlylyk

Атлас atlas

 ветровой ýel atlasy

 геотермальных ресурсов geotermal gorlaryň atlasy

Атмосферa howa; atmosfera

Атмосферный (-ая, -ое) atmosferaly; howaly

 давления howa basyşy

 разряд ýyldyrym

 электричество howa elektrigi

Атом atom (jisimiň kiçi bölejigi)

Атомный (-ая, -ое) atomly

 модель atom modeli; atom ülňüsi; atom nusgasy

 электростанция atom elektrik bekedi

Аустянит austýanit; karbonly demiriň ýokary derejede gatamasy

Аэрация aerasiýa, şemallatma, ýelejiretme

Аэрация воды suwy howalatma

Аэрогенератор, ВЭУ aerogenerator, ÝEE

Аэростат Aerostat

Б

База (базис) esas, binýat

Базисная нагрузка esasy ýükleme

Бак gap, çelek

 аккумуляторный ýygnaýjy (akkumulýator) gap

Бакелит (резол) bakelit; sintetik şepbik

Бакслитовые лаки gatan laklar

Баланс balans; deňeşdirme; deňagramlylyk

 водный баланс, водные ресурсы suw deňa-gramlylygy, suw gorlary

 мощности (энергии) (energiýa) kuwwatlylygynyň

deňeşdirmesi

 суммарный пиррадиометр, балансомер umumy pirradiometri, deňeşdirme ölçegi

 тепловой ýylylyk deňagramlylygy

 энергетический energetik deňagramlylygy

Балансировка barabarlama; deňleme; sazlama

Балансированные испытания ротора rotoryň sazlama synagy

Балансное реле sazlaýjy relýe

Балка pürs

Балл baha belgisi, dereje

Балластное сопротивление deňagramlaşdyryjy ýük, deňleşdiriji garşylyk

Баллон balon; ýapyk gap; çelek

Бандаж sargy; guşak

Бандажный (-ая, -ое) sargyly

 зашита goraýjy sargy

 изоляция aýryjy sargy

 проволока sargy simi

 кольцо sargy halka

Бар (ед. изм) bar (basyş ölçeg birligi)

Барабан çarh

Барабанная обмотка çarh sargysy

Бареттер baretter; elektrik togunyň güýjüni bir boluşda saklamak üçin ulanylýan elektrik guraly

Барий bariý; kümüş reňkli ýumşak metal

Барограф atmosfera basyşyny öz-özünden ölçeýji gural

Барометр howa basyşyny ölçeýji gural

Барьер germew

 изоляционный aýryjy germew

 потенциальный kuwwatly germew

 энергетический energetiki germew

Бассейн howuz, howdan

 водосборный suw ýygnalýan howdan

 плавательный с солнечным обогревом Gün bilen ýyladylýan suwda ýüzülýän howuz

Батарея batareýa; ýyladyjy; berkitme; düzüm

 автономная солнечная özbaşdak Gün ýyladyjysy

 аккумуляторная (аккумулятор) ýygnaýjy (akkumu-lýator) batareýa

 гибкая солнечная çeýe Gün ýyladyjysy

 конденсатор kondensator ýyladyjysy

 резервная ätiýaçlyk ýyladyjy

 солнечная Gün batareýasy; Gün energiýasyny elektrik energiýa öwürýän ýarym geçirijiden edilen fotoelektrik generator. Gün batareýasynyň basyşy  onlarça W çenli, kuwwaty  onlarça kWt çenli bolýar

 солнечная фотоэлектрическая Gün fotoelektrik batareýasy

 тепловая ýylylyk batareýasy

 термоэлектрическая солнечная termoelektrik Gün batareýasy

 топливных элементов ýangyç düzüm bölekleriniň batareýasy

 электрическая elektrik batareýasy

Башня diň, minara

 многотурбинная башня (ветроэлектростанции) (ýel elektrik bekediniň) köp turbinaly diňi

 (солнечной или ветровой установки) (Gün ýa-da ýel enjamynyň) diňi)

Безаварийная работа heläkçiliksiz iş

Безводный (-ая, -ое) suwsyz

Бездействие hereketsizlik

Безинерционное звено inersiýasyz bölek

Безмен el terezi

Безопасность howpsuzlyk

Безотказный (-ая, -ое) bökdençsiz

Беличья клетка awysidik kapasasy

Бензопровод benzin geçiriji turba

Бензостойкость benzine durnukly; benzine çydamly

Берег kenar

Берма berma; suw elektrik bekediniň meýdanyndaky açyklyk

Бесколлекторный (-ая, -ое) kollektorsyz; zeýkeşsiz

Безконтактное реле kontaktsyz rele; birleşdirijisiz rele

Бесконтактный регулятор kontaktsyz sazlaýjy; birleşdirijisiz sazlaýjy

Безпазовый якорь berkidijisiz labyr

Бесперебойная работа üznüksiz işleýiş

Беспрерывно arakesmesiz; üznüksiz

Беспроволочный (-ая, -ое) simsiz

Бессемеровский процесс bessemer hadysasy; çoýundan polat alyş usuly

Бесструктурный gurluşsyz

Бесступенчатое регулирования basgançaksyz sazlama

Бестоковая пауза toksuz arakesme

Бесшовный (-ая, -ое) tikinsiz

Безшеточная машина çotgasyz maşyn

Бета-железо beta-demir

Бетон beton; daş

Биения iki sinusoidal yrgyldydan emele gelen titreme

Биллион müň million, milliard (1 mlrd = 10 9)

Биметаллический (-ая, -ое) goşa metally

 провод goşa metally sim

 пластина goşa metally ýuka gatlak

Бинарный (-ая, -ое) goşa düzümli

Биоконверсия biologiki üýtgetme; biokonwersiýa

Биогаз biogaz; biologiki gaz, biomassany wodorod ýa-da metan bilen turşutmak arkaly alynýan gaz

Биогазное сооружение biogaz desgasy; gazy, ikilenç ýylylygy işläp çykarmak we organiki dökünleri almak maksady bilen organiki galyndylary we lagym suwuny anaerobik usulda turşatmak üçin niýetlenen enjamlar toplumy

Биомасса biomassa; biologiki massa, gözegçilik pursadynda biogeosenozda bar bolan ösümlik we haýwanat beden düzümleriniň möçberiniň jemi

Биологическое получение метана metanyň biologiki usulda alynmagy; biogazyň alynmagy

Биопотенциал biomümkinçilikli; janly organizmlerde döreýän energetik hadysalar

Биотопливо bioýangyç; ýangyç hökmünde ulanylýan islendik bir biomassa

Биполярный (-ая, -ое) goşa polýusly

Битум mum, gara sakgyç, bitum

 природный tebigy mum

 нефтяной nebitli mum

Битумный (-ая, -ое) mumly; bitumly

 изоляция mumly aýryjy; bitumly izolirleýji

Бифиляр bifilýar; jübüt sim bilen gapma-garşy sarama

Блок blok; çarh; ýükleri galdyrmak üçin gural, bölek

 солнечный Gün blogy; Gün toplumy

Блок-контакт blok-kontakt; birleşdiriji bölek

Блок питания iýmit çeşmesi, gujurlandyryjy bölek

Блокинг-генератор bloking-generator; gönüburçly impulslaryň birkaskadly generatory

Блокировка gabama; gorama; birleşdirme

Блокированное реле goraýjyly rele

Блинкер blinker; ýylpyldaýjy; görkeziji baýdajyk

Блуждающие волны azaşýan tolkunlar; ýerini üýtgedýän tolkunlar

 токи azaşýan toklar; ýerini üýtgedýän toklar

Блюминг blýuming; ýokary öndürijiligi bolan güýçli gysyjy gurluş

Бобина bobina; tegegiň bir görnüşi

Боск bosk; urguç

Боксит boksid; alýumin magdany

Болванка eredilip galyba guýlan metal; taýýarlanyp goýlan zat

Болото batgalyk

Болометр elektromagnit şöhlelenmesiniň energiýasyny ölçeýji

Болт nurbat; hyrly myh; zülpli kilt

Бомбардировать zarplandyrmak

Борт ýan diwary; bir zadyň gyrasy

Брак zaýa, kemçilikli; şikesli, bozuk

Бракованный (-ая, -ое) zaýalanan, kemçilikli, bozulan

Броневой (-ая, -ое) polat bilen örtülen

 магнитопровод polat örtükli magnit geçiriji

 трансформатор polat örtükli transformator

 кабель polat örtükli kabel

Бронза bürünç

Бронировать polat bilen gaplama

Броня sowut

Бросок zyňyş

Брутто brutto; önümiň gaply agramy

Брызгать syçratmak, pürkmek

Брызги syçrama

Брызгозащищенный (-ая, -ое) syçramadan goraýjy

Буйный (-ая, -ое) güýçli; joşgunly

Бук berk gara agaç

Буксир tirkeg; süýreg

Буксовать boş aýlanmak; ýerinden gozganmazlyk

Бумага kagyz

 кабельная kabel kagyzy

 конденсаторная kondensator kagyzy

 пропиточная siňdiriji kagyz

 намоточная saralýan kagyz

 стеклянная çüýşeli kagyz

 электроизоляционная elektrik aýryjy kagyzy

Бумажный (-ая, -ое) kagyzly

 изоляция с вязкой пропиткой ýelim kagyzly örtük

 лента lenta kagyzy

 конденсатор kagyzly kondensator

Бункер ownuk zatlar zaklanýan ýöriteleşdirilen gap

Бур burawlamak üçin gural

Бурит burawlamak

Буфер sarsgynyň zarbyny gowşadyjy

Бухнуть pökgerme, çişme

Бухта kiçiräk gämi duralgasy; kiçiräk aýlag

Быстродействие çalt täsir edýän; tiz täsir edýän

Быстрое срабатывание çalt işleme

Быстрота çaltlyk, tizlik

Быстротечный (-ая, -ое) çalt akymly; çalt geçişli

Быстроток çalt akym

Бьеф býef; iki gatlanyň aralygy

 верхний ýokary býef

 нижний aşaky býef

Бюджет býujet; girdeýji we çykdaýjy

Бюллетень býulleten; gysga maglumat

 верхний ýokary býef

 нижний aşaky býef

В

Вага uly terezi; gapan

Вагоноопрокидыватель wagon agdaryjy

Вазелин (техн.) wazelin; nebitden alynýan suwuk çalgy önümi

Вакантный (-ая, -ое) boş orun

Вакуум wakuum, boşluk

 болометр boşluk bolometri

 высокий ýokary boşluk (basyşy 10 -5 mm.sim. süt pes bolan ýagdaýy)

 низкий pes boşluk

Вакуумметр boşlugy ölçeýji; wakuummetr

Вакуумный (-ая, -ое) wakummly; boşlukly

 выключатель wakuumly öçürgiç

 разрядник wakummly gujursyzlandyryjy

Вал ok; çarh

 ведущий hereketlendiriji ok; hereketlendiriji çarh

 полый boşlukly ok; boşlukly çarh

Валентность walentlilik; atomlaryň başga atomlar bilen birleşme güýji

Валик oklawjyk; çarhjagaz

Вальцевать juwazlama, ýaýma

Вальцы juwazlar

Ванна wanna; çoýundan ýa-da başga zatdan edilen uzyn taňňyr

Ван-дер-Ваальса силы wan-der-waals güýçleri

Вариант hil; görnüşi

Вариационный (-ая, -ое) köp dürli özgerýän; özgerdiji

Вариометр warioölçeýji; yrgyldyly kontury gerekli ýygylyga sazlaýan induktiw tegek

Вариконд warikond; üýtgeýän kondensator

Варистор waristor; üýtgeýän rezistor; egri çyzykly häsiýetli, ýarymgeçiriji işjeň garşylyk

Варить gaýnatmak; eretmek

Варметр warmetr; reişjeň kuwwaty ölçeýji

Ватт watt  kuwwatyň halkara ulgamynyň (SI) birligi Wt belgisi bilen aňladylýar. Iňlis oýlap tapyjysy Jeýms Uattyň (Watt) hormatyna atlandyrylýar. 1 Wt = 10 7 erg/s = 0,102 kgs m/s = 1,36·10 -3 a/g. Tehnikada bölünýän birlikler; elektrik kuwwatynyň ölçeg birligi

Ватт-час, Вт·ч watt-sagat, Wt·s  işiň we energiýanyň ulgamdan daşary birligi Wt·s belgisi bilen bellenilýär. 1 Wt·s=3600 J, 1 kWt·s = 3,6·10 6 J

Ваттметр wattmetr; işjeň kuwwatlyk ölçeýji

Назад Дальше