“Permesu ke mi konigu al vi sian Mostinon, a Regino. ” Doroteo klinetis sian kapon solene kaj a Regino riverencis, kaj post tio si farigis tre amikema kun la knabineto. La Birdotimigilo kaj a Hakisto nun komencis ligi la musojn al la caro, uzante la snuretojn kiujn ili estis alportintaj. Unu ?najo de ciu snureto estis ligita cirkau la a kolon de ciu muso kaj a alia ?no al a careto. Kompreneble la careto estis miloble pli granda ol iu el a musoj tirontaj gin; sed kiam ciuj musoj estis alligitaj ili povis tre facile tiri gin. Ec a Birdotimigi o kaj a Stana Lignohakisto povis sidi sur gi, kaj ili estis rapide tirataj de siaj strangaj cevaletoj al la oko kie la Leono kusis dormante. Post multa tre malfacila aboro, car a Leono multe pezis, ili sukcesis tiri lin sur a careton. Post tio a Regino ordonis ke sia sia popolo komencu, car si timis ke se a musoj restos tro onge inter la papavoj ankau ili ekdormos. Unue la bestetoj, kvankam multaj, apenau povis moveti la peze sargitan careton; sed a Hakisto kaj a Birdotimigilo ambau pusis de mal-antaue, kaj ili pli bone sukcesis. Baldau ili ?nrulis la Leonon el inter a papavoj sur a verdajn kampojn, kie li povis denove spiri la dolcan, fresan aeron, anstatau la venenan odoron de la ?oroj.
Doroteo venis renkonte al ili kaj elkore dankis la musetojn car ili savis de morto sian akompananton. Si jam multe amis la grandan Leonon kaj si gojis pro lia savigo. Post tio a musoj estis malligitaj al a careto kaj forkuris tra a herbaron al siaj hejmoj. La Regino de la Musoj foriris la plej lasta.
“Se iam vi denove bezonos nin, ”si diris, “venu en la kampon kaj voku, kaj ni audos vin kaj venos helpi vin. Adiau! ”
“Adiau! ”ciuj respondis, kaj a Regino forkuris, dum Doroteo ?rme tenis Toton por ke li ne postkuru kaj timigu sin. Post tio ili sidigis apud a Leono atendante lian vekigon vekigon; kaj a Birdotimigilo portis al Doroteo fruktojn el apuda arbo, kaj si mangis ilin.
“Permesu ke mi konigu al vi sian Mostinon, la Regino. ”
Capitro X
La Pordogardisto
Iom longe poste la Malkuraga Leono vekigis, car li kusis tre longe inter la papavoj, enspirante ilian mortigan odoron; sed kiam li ja malfermis siajn okulojn kaj ruligis de la careto li goje trovis sin viva.
“Mi kuris laueble rapide, ”li diris, sidiginte kaj oscedante; “sed a ?oroj superfortis min. Kiel vi elirigis min? ” Ili rakontis al li pri la kampomusoj, kaj kiel ili malavare savis lin de morto; kaj a Malkuraga Leono ridis, kaj diris:
“Mi ciam opiniis min tre granda kaj timiga; sed ec malgrandaj ?oroj preskau mortigis min, kaj malgrandaj musoj savis mian vivon. Cio estas tre stranga! Sed, kamaradoj, kion ni faru nun? ”
“Ni devas pluserci por retrovi a vojon el ?avaj brikoj, ”diris Doroteo; “kaj post tio ni povos marsadi lau gi al la Smeralda Urbo. ” Do, car la Leono estis tute refresigita, kaj tute bone fartis denove, ili ciuj komencis marsi, kaj multe guis la iradon tra la mola, fresa herbaro; kaj post nelonge ili atingis la vojon el ?avaj brikoj kaj returnis sin por marsi cele la Smeraldan Urbon kie logas la granda Oz. La vojo estis nun glata kaj bone pavimita, kaj a cirkaua pejzago estis bela; tial la marsantoj goje lasis la arbaron multe malantaue kaj kun gi la multajn dangerojn renkontitajn en giaj mornaj ombroj. Denove ili povis vidi barilojn konstruitajn laulonge de la vojo; ed ci tiuj estis verdkoloraj, kaj kiam ili atingis dometon, en kiu sajne logas kultivisto, ankau tio estis verdkolora. Ili preterpasis plurajn tiajn dometojn dum a posttagmezo, kaj kelkfoje homoj venis al a pordoj kaj rigardis ilin kvazau dezirante fari demandojn; sed neniu proksimigis al ili nek parolis al ili pro la granda Leono, kiun ili multe timis. La homoj ciuj estis vestitaj per tre belaj smeraldaverdaj vestoj kaj surportis pintajn capelojn kiel la Mangtuloj.
“Jen certe a Lando Oz, ”diris Doroteo, “kaj nepre ni proksimigas al la Smeralda Urbo. ”
“Jes, ”respondis la Birdotimigilo; “cio verdas ci tie, kaj en la Lando de la Mangtuloj bluo estis la preferata koloro. Sed oni ne sajnas egale amikemaj kiel la Mangtuloj kaj mi suspektas ke ni ne sukcesos trovi dormolokon por tranokti. ”
“Mi volas mangi ion alian ol nur fruktojn, ”diris la nur fruktojn, ”diris la knabino, “kaj mi certas ke Toto estas malsatega. Ni haltu ce la sekva domo kaj parolu kun la logantoj. ” Do, kiam ili atingis relative grandan domon, Doroteo kurage marsis al a pordo kaj frapis. Virino Virino malfermis gin nur su ?ce por trarigardi, kaj diris,
“Kion vi volas, infano, kaj kial tiu granda Leono estas kun vi? ”
“Ni volas tranokti kun vi, se vi permesos, ”respondis Doroteo; “kaj a Leono estas mia amiko kaj kamarado, kaj nenial damagus vin. ”
“Cu li estas malsovaga? ”demandis la virino iomete pli malfermante la pordon.
“Ho jes; ”diris la knabino, “kaj li estas ankau ege malkuraga; do li multe pli timos pro vi ol vi timos pro li. ”
“Nu, ”diris la virino, pripensinte kaj denove rigardetinte a Leonon, “se estas tiel do vi rajtas enveni, kaj mi donos al vi iom da vespermango kaj okon kie vi povos dormi. ” Do ili ciuj eniris la domon, kie estis, krom a virino, du infanoj kaj viro. La kruro de la viro estis vundita, kaj li kusadis sur sofo en angulo. Ili sajnis tre surprizitaj de la stranga grupo, kaj dum a virino surtabligis la mangilojn la viro demandis,
“Kien iras vi ciuj? ”
“Al a Smeralda Urbo, ”diris Doroteo, “por renkonti la Grandan Ozon. ”
“Cu vere? ”krietis la viro. “Cu vi certas ke Oz akceptos renkonti vin? ”
“Kial ne? ”si respondis.
“Nu, oni diras ke li neniam permesas ke iu ajn eniru al li. Mi multafoje estis en la Smeralda Urbo, kaj gi estas bela kaj mirinda urbo; sed mi neniam ricevis permeson vidi la Grandan Ozon, nek mi scias pri iu alia vivanto kiu vidis lin. ”
“Cu li neniam eliras? ”demandis la Birdotimigilo.
“Neniam. Li sidas tagon post tago en la granda tronocambro de la palaco, kaj ec liaj servistoj neniam vidas lin vizag-al-vizage. ”
“Kia li estas? ”demandis la knabino.
“Estas malfacile diri, ”diris la viro penseme. “Komprenu, Oz estas granda Sorcisto, kaj li povas doni al si kian ajn deziratan formon. Do kelkaj diras ke li aspektas kiel birdo; kaj kelkaj ke li aspektas kiel elefanto; kaj kelkaj diras ke li aspektas kiel kato. Al aliaj li aspektas bela feino, au elfo, au kia ajn li deziras. Sed kiu estas la vera Oz, kiam li surprenas sian propran formon, neniu vivanto scias. ”
“Tre strange, ”diris Doroteo; “sed ni devos strebi, iel, renkonti lin, car alie nia alveno estos vana. ”
“Kial vi volas renkonti la teruran Ozon? ” demandis la viro.
“Mi volas ke li donu al mi cerbajon, ”diris la Birdotimigilo, fervore.
“Ho, Oz povus fari tion su ?ce facile, ”deklaris la viro. “Li havas pli da cerbo ol li bezonas. ”
“Kaj mi volas ke li donu al mi koron, ”diris la Stana Lignohakisto.
“Tio ne genos lin, ”pludiris la viro, “car Oz havas grandan kolekton da koroj, ciudimensiajn kaj — formajn. ”
“Kaj mi volas ke li donu al mi kuragon, ”diris la Malkuraga Leono.
“Oz tenas grandan poton da kurago en sia tronocambro, ”diris la viro, “kiun li kovris per ora plado, por ke gi ne super ?uu el gi. Li tre volonte donos iom a vi. ”
“Kaj mi volas ke li resendu min al Kansas, ”diris Doroteo.
“Kie estas Kansas? ”demandis la viro, surprizite.
“Mi ne scias, ”respondis Doroteo malgoje, “sed gi estas mia hejmo, kaj mi certas ke gi estas ie. ”
“Versajne. Nu, Oz povas fari cion; do mi supozas ke li trovos Kansason por vi. Sed unue vi devos renkonti lin, kaj tio estos tre malfacila tasko; car al la Granda Sorcisto ne placas renkonti iun ajn, kaj kutime tio, kion li deziras, okazas. Sed kion VI volas? ”li pludiris, parolante al Toto. Toto nur skuis sian voston, car, neklarigeble, i ne kapablis paroli. La virino nun vokis al ili dirante ke la mango estas preta, do ili grupigis cirkau la tablon kaj Doroteo mangis bongustegan kacon kaj teleron da kirlitaj ovoj kaj teleron da bona blanka pano, kaj guis la mangon. La Leono mangis iom da kaco, sed gi ne placis al li, kaj li diris ke
gi konsistas el aveno kaj aveno estas mangajo por cevaloj, ne leonoj. La Birdotimigilo kaj a Stana Lignohakisto nenion mangis. Toto mangis iom da cio, kaj gojis denove bone mangi. La virino nun donis al Doroteo liton en kiu dormi, kaj Toto kusigis apud si, kaj a Leono gardis la pordon de sia cambro por ke neniu sin genu. La Birdotimigilo kaj a Stana Lignohakisto staris en angulo kviete dum a tuta nokto, kvankam kompreneble ili ne kapablis dormi. La sekvan matenon, tuj kiam la suno levigis, ili rekomencis marsi, kaj baldau ili vidis belan verdan brilon en la cielo tuj antau si.
“Jen nepre la Smeralda Urbo, ”diris Doroteo. Dum ili plu marsis, la verda brilo farigis pli kaj pli hela, kaj sajnis ke ?n ?ne ili proksimigas al la celo de la marsado. Tamen jam estis posttagmeze kiam ili atingis la grandan muron kiu cirkauis la Urbon. Gi estis alta, kaj dika, kaj hele verdkolora. Antau ili, kaj ce la ?no de la vojo el ?avaj brikoj, estis grandega pordo, kovrita per smeraldoj kiuj tiom scintilis pro la sunlumo ke ec a pentritaj okuloj de la Birdotimigilo preskau blindigis. Sonorilo estis apud a pordego, kaj Doroteo pusis la butonon kaj audis argentecan klakon el interne. Post tio la granda pordo malrapide malfermigis, kaj ili ciuj trairis kaj trovis sin en alta arkaohava cambro, kies muroj scintilis pro sennombraj smeraldoj.
Antau ili staris malgranda viro proksimume samgranda kiel a Mangtuloj. Li estis verde vestita, de la kapo al a piedoj, kaj ec lia hauto estis verdeta. Apud i estis granda verda kesto. Kiam li vidis Doroteon kaj siajn akompanantojn la viro demandis,
“Kion vi volas en la Smeralda Urbo? ”
“Ni venis por renkonti la Grandan Ozon, ”diris Doroteo. Multe surprizis la viron tiu respondo kaj li sidigis por pripensi gin.
“Jam de multaj jaroj neniu petas renkonti Ozon, ”li diris, skuante sian kapon perplekse. “Li estas potenca kaj timiga, kaj se vi venis pro senutila au malsaga celo por geni a sagan kontempladon de la Granda Sorcisto, li eble koleros kaj detruos vin ciujn tuj. ”
“Sed ne temas pri malsaga celo, nek sencela, ”respondis la Birdotimigilo; “gi estas grava. Kaj oni diris al ni ke Oz estas bona Sorcisto. ”
“Jes, ”diris la verdulo; “kaj li regas a Smeraldan Urbon sage kaj bone. Sed al tiuj kiu estas nehonestaj, au kiuj proksimigas al li nur pro scivolemo, li estas plej terura, kaj malmultaj iam petis vidi lian vizagon. Mi estas la Pordogardisto, kaj car vi postulas renkonti la Grandan Ozon mi devos konduki vin al lia palaco. Sed unue vi devos surmeti la okulvitrojn. ”
“Kial? ”demandis Doroteo.
“Car se vi ne surhavus okulvitrojn a brilego kaj gloro de la Smeralda Urbo blindigus vin. Ec a logantoj de la Urbo devas surhavi okulvitrojn nokte kaj tage. Ili estas sur ?ksitaj per seruro, car tiel ordonis Oz kiam la Urbo unue estis konstruita, kaj mi havas a solan slosilon kiu povas malslosi ilin. ” Li malfermis la grandan keston, kaj Doroteo vidis ke gi estas plena de okulvitroj ciudimensiaj kaj ciuformaj. Ciu el ili havis verdajn vitrojn. La Pordogardisto trovis okulvitrojn precize gustadimensiajn por Doroteo kaj metis ilin sur siajn okulojn. Estis du oraj bendoj ligitaj al ili, kiuj cirkauis la dorson de
sia kapo. kie ili estis kun ?ksitaj per slosileto ce la ?no de ceno cirkau la kolo de la Pordogardisto. Kiam ili estis sur ?ksitaj, Doroteo ne povus forpreni ilin ec se si volus, sed kompreneble si ne volis esti blindigita de la brilego de la Smeralda Urbo, do si diris nenion. Post tio a verdulo metis okulvitrojn sur a Birdotimigilon kaj a Stanan Lignohakiston kaj a Leonon, kaj ec malgrandan Toton; kaj ciuj estis ?ksitaj per la slosilo. Post tio a Pordogardisto surmetis siajn proprajn okulvitrojn kaj diris al ili ke li pretas gvidi ilin al la palaco. Preninte grandan oran slosilon de hoko sur la muro li malfermis alian pordon, kaj ili ciuj sekvis lin tra la pordon en la stratojn de la Smeralda Urbo.
Capitro XI
La Mirinda Smeralda Urbo de OZ
Ec kun okuloj protektataj per la verdaj okulvitroj Doroteo kaj siaj amikoj estis unue iomete blindigitaj de la brilego de la mirinda Urbo. Laulonge de la stratoj estis belaj domoj konstruitaj el verda marmoro kaj cie ornamatitaj per brilantaj smeraldoj. Ili marsis sur pavimo el la sama verda marmoro, kaj kie la blokoj kunigis estis densaj vicoj de smeraldoj, brilantaj pro la sunlumo. La fenestroj estis el verda vitro; ec la cielo super la Urbo estis iomete verda, kaj la sunradioj estis verdaj. Multaj personoj —viroj, virinoj, kaj infanoj — cirkaumarsadis, kaj ili estis verde vestitaj kaj havis verdc etajn hautojn. Ili rigardis Doroteon kaj sian strangan grupon mirokule, kaj la infanoj ciuj kuris kasi sin malantau siaj patrinoj kiam ili ekvidis la Leonon; sed neniu parolis al ili. Multaj butikoj estis apud la strato, kaj Doroteo vidis ke cio en ili estas verda. Verdaj dolcajoj kaj verda krakmaizo estis vendataj, ankau verdaj suoj, verdaj capeloj, kaj ciaspecaj verdaj vestajoj. Unuloke viro vendadis verdan limonadon, kaj kiam la infanoj acetis gin Doroteo rimarkis ke ili pagas gin per verdaj moneroj. Sajne estis nek cevaloj nek iuspecaj bestoj; la viroj disportadis objektojn per verdaj caretoj, kiujn ili antauenpusis. Ciu sajnis felica kaj kontenta kaj prospera. La Pordogardisto gvidis ilin tra la stratoj gis ili atingis grandan konstruajon, precize en la mezo de la Urbo, kiu estis la palaco de Oz, la Granda Sorcisto. Soldato staris antau la pordo, vestita per verda uniformo kaj kun longa verda barbo.
“Jen fremduloj, ”diris al li la Pordogardisto, “kaj ili postulas renkonti la Grandan Ozon. ”
“Enpasu, ”respondis la soldato, “kaj mi portos vian mesagon al ili. ” Do ili trairis la pordojn de la Palaco kaj kondukigis en grandan cambron kun verda tapiso kaj belaj verdaj mebloj ornamitaj per smeraldoj. La soldato devigis ilin ciujn visi siajn piedojn per verda mato antau ol eniri la cambron, kaj kiam ili sidigis li diris gentile,
“Bonvolu komfortigi vin dum mi iros al la pordo de de la trono cambro kaj diros al Ozo ke vi ceestas. ” Ili devis longe atendi gis la soldato revenis. Kiam, ?ne, li revenis, Doroteo demandis,
“Cu vi vidis Ozon? ”
“Ho, ne, ”respondis la soldato; “mi neniam vidis lin. Sed mi parolis al li dum li sidis malantau sia ekrano, kaj diris al li vian mesagon. Li diras ke li akceptos paroli kun vi, se vi deziras; sed ciu el vi devos eniri sola, kaj li akceptos nur unu el vi ciutage. Sekve, car vi devos resti en la Palaco dum pluraj tagoj, mi kondukigos vin al cambroj kie vi povos esti komfortaj post via marsado. ”
“Dankon, ”respondis la knabino; “Oz estas tre afabla. ” La soldato nun blovis verdan faj ?lon, kaj tuj juna knabino, vestita per bela verda silka robo, eniris la cambron. Si havis belan verdan hararon kaj verdajn okulojn, kaj si si riverencis profunde antau Doroteo dirante,
“Sekvu min kaj mi gvidos vin al via cambro. ” Do Doroteo adiauis ciujn siajn amikojn escepte de Toto, kaj preninte la hundon en siajn brakojn sekvis la verdan knabinon tra sep koridoroj kaj supren lau tri stuparoj gis ili atingis cambron en la antaua parto de la Palaco. Gi estis kiel eble plej carma malgranda cambro, kun mola komforta lito kiu havis tukojn el verda silko kaj verdan veluran kovrostofon. Fonteto estis en la centro de la cambro, gi altigis sprucon de verda parfumo en la aeron, kiu refalis en bele cizitan verdan marmoran basenon. Belaj verdaj ?oroj staris en la fenestroj, kaj trovigis breto kun vico de malgrandaj verdaj libroj. Kiam Doroteo havis su ?can tempon por malfermi la librojn si trovis ilin plenaj de kuriozaj verdaj bildoj kiuj ridigis sin pro sia komikeco. En sranko estis multaj verdaj roboj, el silko kaj sateno kaj veluro; kaj ciu el ili estis precize gustadimensia por Doroteo.
“Sentu ke vi estas cehejme, ”diris la verda knabino, “kaj se vi deziros ion sonoru. Oz alvokos vin morgau matene. ” Si lasis Doroteon sola kaj reiris al la aliaj. Ilin si ankau kondukis al cambroj, kaj ciu el ili trovis sin loganta en tre agrabla parto de la Palaco. Kompreneble tiu gentileco estis sene ?ka rilate al la Birdotimigilo; kiam li trovis sin sola en sia cambro li staradis stulte sur unu loko, tuj apud la pordo, por atendi la matenon. Lin ne ripozigus kusado, kaj li ne povis fermi siajn okulojn; do li restis dum la tuta nokto rigardante malgrandan araneon kiu faras sian reton en angulo de la cambro, kvazau gi ne estus unu el la plej belaj cambroj en la mondo. La Stana Lignohakisto kusigis nur pro kutimo, car li memoris sian vivon kiel karnulo; sed car li ne kapablis dormi li pasigis la nokton movante siajn artikojn por certigi ke ili bone fukciadas. La Leono preferus liton el sekaj folioj en la arbaro, kaj al li ne placis esti fermita en cambron; sed lia sageco ne permesis ke tio genu lin, do li saltis sur la liton kaj ruligis kiel kato kaj ronrone tuj dormigis sin. La sekvan matenon, post la matenmango, la verda knabino venis por konduki Doroteon, kaj vestis sin per unu el la plej belaj roboj —el verda brokita sateno. Doroteo surmetis verdan silkan antauveston kaj ligis verdan rubandon cirkau la kolon de Toto, kaj ili ekmarsis al la Tronocambro de la Granda Oz. Unue ili atingis grandan kunvenejon en kiu estis multaj virinoj kaj viroj de la kortego, vestitaj per ricaj kostumoj. Tiuj homoj havis nenian laboron tie kaj nur konversaciadis, sed ili ciam atendis ekster la Troncambro ciumatene, kvankam oni neniam permesis ke ili vidu Ozon. Dum Doroteo eniris ili rigardis sin scivoleme, kaj unu el ili ?ustris,