La knabineto plifelicigis audante tion.
"Mi nenie vidas la Orkon," si komentis, cirkau-rigardante. Siaj okuloj ektrafis ion kaj si kriis: "Ho, Kap'tano Vilcjo! Cu ne estas domo tie, livef"
Kap'tano Vilcjo atente rigardante vidis kaban-konstruajon ce unu rando de la arbaro. "spektas tiel, Trot. Ami ne nomus gin vera domo, sed gi ja estas konstruajo. Ani transiru kaj trovu cu gi estas enlogata."
Capitro 5
La Malgranda Oldulo de la Insulo
Kelkaj pasoj venigis ilin al la kabano, kiu estis nur tegmento el brancoj konstruita super kvadrata spaco, kun kelkaj arbobrancoj ligitaj al la flankoj por forteni la venton. La antauo estis tute malferma kaj frontis la maron, kaj dum niaj amikoj proksimigis ili observis vireton kun longa pinta barbo, kiu sidis senmove sur tabureto kaj gapis penseme trans la akvon.
"Malbloku la vojon, bonvolu," li vokis per kolerema voco. "Cu vi ne vidas ke vi obstrukcas mian vidonf"
"Bonan matenon," diris Kap'tano Vilcjo gentile.
"La mateno ne estas bona!" feroce diris la vireto.
"Mi vidis multe pli da matenoj pli bonaj ol ci tiu. Cu lau vi estas bona mateno kiam min genas tioma amaso da uloj kiaj vif"
Troton mirigis audi tiajn vortojn de nekonato kiun ili salutis tute dece, kaj Kap'tano Vilcjo rugigis pro la malgentileco de la vireco. Sed la velisto diris per trankvila voctono:
"Cu vi estas la solulo loganta ci tiun insulon cif"
"Vi misgramatikas," estis la respondo. "Sed ci tiu estas mia propra, ekskluziva insulo, kaj mi dankos ke vi foriru de gi laueble plej baldau."
"Volonte ni farus tion," diris Trot, kaj si kaj Kap'tano Vilcjo forturnis sin kaj marsis al la bordo, por trovi cu iu alia tero estas videbla.
La vireto starigis kaj sekvis ilin, kvankam ambau jam estis tro provokitaj por plu atenti lin.
"Nenio videbla, partnero," raportis Kap'tano Vilcjo, ombrante siajn okulojn per sia mano; "do ni devos resti ci tie kelkatempe, sajnas. Ane estas malbona loko, Trot, tute ne."
"Nu, vi nenion scias pri gi!" interrompis la vireto. "La arboj estas multe tro verdaj kaj la rokoj estas pli duraj ol taugas. Ami trovas la sablon tre eroplena kaj la akvon ace malseka. Ciu venteto kauzas aermovigon kaj la suno brilas dum la tago, kiam oni ne bezonas gin, kaj ekmalaperas guste kiam komencas mallumigi. Se vi restos ci tie vi trovos la insulon tre malkontentiga."
Trot turnis sin por rigardi lin, kaj sia dolca vizago estis serioza kaj scivolplena.
"Mi demandas al mi kiu vi estas," si diris.
"Mi nomigas Pesim," diris li, fiermiene. "Oni nomas min la Observanto."
"Ho. Kion vi observasf" demandis la knabineto.
"Cion kion mi vidas," estis la respondo, pli malagrablatona. Subite Pesim retiris sin, farante krieton de alarmigo, kaj rigardis kelkajn piedspurojn en la sablo. "Ho, ve!" li kriis lamente.
"Kia problemo nunf" demandis Kap'tano Vilcjo. "lu enpusis la teron! Cu vi ne vidasf"
"Ne sufice enpuse por difekti ion," diris Trot, ekzamenante la piedspurojn.
"Cio malgusta difektas," insistis la viro. "Se la tero estus enpusita kilometron, estus granda katastrofo, cu nef"
"Mi supozas ke jes," agnoskis la knabineto.
"Nu, ci tie gi estas enpusita plenan centimetron! Tio estas centono de metro, plena centmilono de kilometro. Do gi estas centmilono da katastrofo! — Ho ve! Estas terure!" diris Pesim per plorkria voco.
"Penu forgesi la aferon, sinjoro," konsilis Kap'tano Vilcjo, konsole. "Komencas pluvi. Ani eniru vian kabanon por resti sekaj."
"Pluvas! Cu vere pluvasf" demandis Pesim, komencante plori.
"Jes," respondis Kap'tano Vilcjo, dum la gutoj komencis fali, "kaj mi ne vidas rimedon por haltigi tion, ec kvankam mi mem estas sperta observanto."
"Ne; mi timas ke ni ne povas haltigi gin," diris la viro. "Cu vi estas multe okupata guste nunf"
"Ne post kiam mi reiros al la kabano," respondis la velisto.
"Do bonvolu komplezi min," petegis Pesim, pasante vigle malantau ili, car ili rapide marsadis al la kabano.
"Dependas de kia komplezo," diris Kap'tano Vilcjo.
"Bonvolu porti mian ombrelon al la marbordo kaj teni gin super la povraj fisoj gis cesos pluvi. Ami timas ke ili malsekigos," diris Pesim.
Trot ridis, sed Kap'tano Vilcjo kredis ke la vireto mokas lin do li sulkis sian frunton je Pesim tiumaniere ke estis evidente ke li koleras.
Ili atingis la kabanon antau ol farigi tre malsekaj, kvankam la pluvo nun faladis en formo de grandaj gutoj. La tegmento de la kabano protektis ilin kaj dum ili staris rigardante la pluvadon io enzumis kaj cirkladis cirkau la kapon de Pesim. Tuj la Observanto komencis forbati gin per siaj manoj, kriante:
"Burdo! Burdo! La plej stranga burdo kian iam mi vidis!"
Kap'tano Vilcjo kaj Trot ambau rigardis gin kaj la knabineto surprizite diris:
"Jadi! Estas eta Orketo!"
"Tio gi estas, tute certe," kriis Kap'tano Vilcjo.
Efektive gi ne estis multe pli granda ol granda burdo, kaj kiam gi flugis al Trot si permesis ke gi haltu sur sia sultro.
"Jes, ja estas mi," diris tre malgranda voco en sian orelon; "tamen malgrau tio, mi estas en ega embaraso."
"Kio, cu vi do estas nia Orkof" demandis la knabino, miroplene.
"Ne, mi estas mia Orko. Sed mi estas la sola Orko kiun vi konas," respondis la uleto.
"Kio okazis al vif" demandis la velisto, metante sian kapon apud la sultron de Trot por pli bone audi la respondon. Ankau Pesim apudmetis sian kapon, kaj la Orko diris:
"Memoru ke kiam mi foriris de vi mi komencis flugi trans la arbojn, kaj tuj kiam mi atingis ci tiun flankon de la arbaro mi vidis arbuston kovritan de la plej bongustegaspektaj fruktoj kiajn vi povus imagi. La fruktoj estis proksimume grosgrandaj kaj estis bele lavendokoloraj. Do mi alflugis kaj plukis beron per mia beko kaj mangis gin. Tuj mi komencis malgrandigi. Ami povis senti min srumpi, eble forsrumpi, kaj tio ege timigis min, do mi flugis sur la teron por pripensi kio okazas. Apost kelkaj sekundoj mi atingis la dimension kiun vi nun vidas; sed tia mi restis, mi farigis ne pli malgranda, estas vere, sed ankau ne pli granda. Certe estas terura aflikto! Kiam mi ne plu estis tiom konfuzita pro la soko, mi komencis serci vin. Ane estas facile trovi vojon kiam oni estas tiel malgranda, sed bonfortune mi vidis vin ci tie en ci tiu kabano kaj tuj venis al vi."
Kap'tano Vilcjo kaj Trot multege miris pro tiu historio kaj sentis malfelicon por la povra Orko, sed la vireto Pesim sajne opiniis gin bona serco. Li komencis ridi kiam li audis la historion kaj ridis gis preskausufokigo, post tio li kusigis sur la teron kaj ruligis kaj denove ridadis, dum larmoj de amuzigo fluis sur liaj sulkoplenaj vangoj.
"Ho ve! Ho ve!" li fine anhelis, sidigante kaj visante siajn okulojn. "Estas troe! Estas preskau tro gajige!"
"Mi trovas nenion amuzan," komentis Trot indigne.
"Vi trovus se vi havus samajn spertojn kiel mi," diris Pesim, starigante kaj iom post iom rehavante sian solenan malkontentan mienon. "Tutsamo okazis al mi."
"Ho, cuf Kaj kiel vi do trovigis sur ci tiu insulof" demandis la knabino.
"Mi ne trovigis; la najbaroj alvenigis min," respondis la vireto, sulkante sian frunton pro la memoro. "Ili diris ke mi estas kverelema kaj kulpigema kaj ili akuzis min car mi diris al ili cion misan au ciam malgustan, kaj car mi diris al ili kia cio devus esti. Do ili venigis min ci tien kaj lasis min tute sola, dirante ke se mi kverelos kun mi mem, neniu alia farigos malfelica. Absurde, cu ne?”
"Sajnas al mi," diris Kap'tano Vilcjo, "ke tiuj najbaroj guste agis."
"Nu," pludiris Pesim, "trovinte min Rego de ci tiu insulo mi devis vivi per la fruktoj, kaj mi trovis multajn fruktojn kreskantajn ci tie kiujn antaue mi neniam vidis. Ami gustumis plurajn kaj trovis ilin bongustaj kaj nutraj. Sed unu tagon mi mangis lavendan beron — same kiel la Orko — kaj tuj mi farigis tiel malgranda ke mi estis apenau kvin centimetrojn alta. La kondico estis tre malagrabla kaj, samkiel la Orko, mi multe ektimis. Ami ne povis facile marsi, nek multe marsi, car ciu terbulo antau mi aspektis monto, ciu folio de herbo arbo kaj ciu sablero rokego. Aplurajn tagojn mi cirkaustumbladis plene de timo. Foje arbobufo preskau glutis min, kaj kiam mi kuris el sub la protektantaj arbustoj la mevoj kaj kormoranoj alflugis por beki min. Fine mi decidis mangi plian beron kaj tute nuligi, car la vivo, por ulo tiel malgranda kiel mi tiam, farigis teda kosmaro.
"Fine mi trovis malgrandan arbon sur kiu, mi supozis, kreskas la samaj fruktoj kian mi mangis. La bero estis malhele purpura anstatau hele lavenda, sed alie gi estis tute simila. Car mi ne povis grimpi la arbon, mi devis atendi sub gi gis akra venteto estigis kaj skuis la brancojn tiel ke bero ekfalis. Tuj mi prenis gin kaj lastafoje rigardinte la mondon — lau mia tiama supozo — mi tuj mangis la beron. Apost tio, surprize al mi, mi komencis regrandigi, gis mi reatingis mian antauan altecon, kaj tia mi restas. Ane necesas diri ke mi neniam denove mangis la lavendajn fruktojn, nek mangas ilin iuj bestoj au birdoj logantaj sur ci tiu insulo."
Ciuj tri fervore auskultadis tiun mirigan historion, kaj kiam gi finigis la Orko kriis:
"Cu vi do kredas ke la malhele purpura bero estas la antidoto por la lavendaf"
"Mi estas tute certa," respondis Pesim.
"Do gvidu min al la arbo tuj!" petegis la Orko, "car ci tiu eta formo kiun mi havas nun vere timigas min.”
Pesim zorge ekzamenis la Orkon.
"Vi jam estas sufice hida," diris li. "Se vi estus pli granda eble vi estus dangera."
"Ho, ne," Trot certigis lin; "la Orko estas nia bona amiko. Bonvolu gvidi nin al la arbo."
Pesim konsentis, kvankam iom kontrauvole. Li gvidis ilin dekstren, lau la orienta flanko de la insulo, kaj post kelkaj minutoj kondukis ilin al la rando de la arbaro kiu frontis la bordon de la oceano. Tie staris malgranda arbo sur kiu kreskas beroj malhele purpurkoloraj. La fruktoj aspektis tre allogaj kaj Kap'tano Vilcjo etendis manon kaj elektis beron kiu aspektis precipe dika kaj matura.
La Orko gis tiam restis staranta sur sultro de Trot sed nun gi flugis al la tero. Estis tiel malfacile por Kap'tano Vilcjo surgenuigi, pro la ligna kruro, ke la knabineto prenis de li la beron kaj tenis gin proksima al la kapo de la Orko.
"Gi estas tro granda por eniri mian buson," diris la uleto, rigardante la frukton flanke.
"Vi devos plurfoje mordi gin, mi supozas," diris Trot; kaj tion faris la Orko. Li bekis la molan maturan frukton kaj mangis gin tre rapide, car gi tre bone gustis.
Ec antau ol li finmangis la beron ili povis vidi la Orkon kreski. Apost malmultaj minutoj li reatingis sian naturan dimension kaj fiere pasadis antau ili, tute gojoplene pro sia transformigo.
"Nu, nu! Kia vi taksas min nunf" li demandis fiere.
"Vi estas tre maldika kaj rimarkinde hida," deklaris Pesim.
"Vi malbone taksas Orkojn," estis la respondo. "Ciu povas vidi ke mi estas multe pli bela ol tiuj aculoj kiujn oni nomas birdoj, kiuj estas nur lanugo kaj plumoj."
"El iliaj plumoj eblas fari molajn litojn," asertis Pasim.
"Kaj mia hauto bone servus kiel tamburajo," kolere respondis la Orko. "Malgrau tio, senpluma birdo au senhauta Orko neniel valorus al si mem, do ne necesas fanfaroni pri nia utileco post la morto. Sed, nur por la argumento, amiko Pesim, mi volas scii: kiel utilus vi se vi ne vivusf"
"Ne atentu tion," diris Kap'tano Vilcjo. "Li malmulte utilas ec nun."
"Mi estas la Rego de ci tiu Insulo, mi diru tion, kaj vi trudis vin al mia tereno," deklaris la vireto, sulkigante la frunton je ili. "Se al vi mi ne placas — kaj mi estas certa ke tiel estas, car mi placas al neniu alia — kial vi ne foriras kaj lasas min solaf"
"Nu, la Orko kapablas flugi, sed ne ni," klarigis Trot responde. "Ni neniel volas resti ci tie, sed mi ne scias kiel ni povus foriri."
"Vi povas reiri al la truo el kiu vi venis."
Kap'tano Vilcjo kapneis; Trot tremegis pro la penso; la Orko laute ridis.
"Eble vi ja estas la Rego ci tie," la ulo diris al Pesim, "sed ni intencas regi ci tiun insulon por ni mem, car ni estas tri kaj vi estas unu, kaj plejfortas ni."
La vireto ne respondis al tio, kvankam dum ili remarsis al la kabano lia vizago plej feroce mienis. Kap'tano Vilcjo kolektis amason da folioj kaj, helpate de Trot, preparis du komfortajn litojn en kontrauaj anguloj de la kabano. Apesim dormis en hamako kiun li pendigis de du arboj.
Ili ne bezonis telerojn, car ilia mangajo konsistis tute el fruktoj kaj nuksoj plukitaj disde la arboj; ili ne faris fajron, car la vetero estis varma kaj nenio estis kuirenda; mebloj mankis en la kabano krom la kruda tabureto sur kiu kutimis sidi la vireto. Li nomis gin sia «trono» kaj ili permesis ke li retenu gin.
Do ili logis sur la insulo dum tri tagoj, kaj ili ripozis kaj mangis gissate. Tamen, ili tute ne felicis pro tiu vivo, pro Pesim. Li konstante kritikis ilin, kaj kion ajn ili faris, kaj la tutan cirkauajon. Li trovis nenion bonan au admirindan en la tuta mondo kaj Trot baldau komprenis kial la iamaj najbaroj de la vireto portis lin al tiu insulo kaj lasis lin tie tute sola por ke li ne povu geni plu. Estis misfortune por ili ke iliaj aventuroj venigis ilin al tiu loko, car ofte ili preferus la ceeston de sovaga besto al la ceesto de Pesim.
La kvaran tagon felica penso trafis la Orkon. Ili ciuj cerbumadis pri ebla metodo foriri de la insulo, kaj diskutis tiun au tiun rimedon, sen trovi planon praktikan. Kap'tano Vilcjo diris ke li povus konstrui floson el la arboj, sufice grandan por porti ilin ciujn, sed kiel ilojn li havis nur tiujn du postrancilojn kaj ne eblis haki arbojn per tiel malgrandaj klingoj.
"Kaj supozu ke ni sukcesus flosi sur la oceano," diris Trot, "kien ni drivus, kaj kiom longe necesus por ke ni alvenu tienf"
Kap'tano Vilcjo devis agnoski ke li ne scias. La Orko povus forflugi de la insulo kiam ajn gi volus, sed la kuriozulo estis lojala al siaj novaj amikoj kaj rifuzis lasi ilin en tia soleca dizertita loko.
Sed kiam Trot urgis lin forflugi, dum tiu kvara mateno, la Orkon ektrafis la felica penso.
"Mi forflugos," diris li, "se vi ambau konsentos rajdi sur mia dorso."
"Ni estas tro pezaj; vi eble faligus nin," oponis Kap'tano Vilcjo.
"Jes, vi estas tro pezaj por longa veturo," agnoskis la Orko, "sed se vi mangus tiujn lavendajn berojn vi farigus sufice malgrandaj por ke mi povu facile porti vin."
Tiu kurioza propono surprizis Troton kaj si rigardis pensprofunde la parolinton dum si konsideris gin, sed Kap'tano Vilcjo malestime elspiris kaj demandis:
"Kio okazus al ni postef Ni malmulte utilus se ni estus nur kvin au ses centimetrojn altaj. Ane, S-ro Orko, mi preferas resti ci tie kia mi estas, ol esti fingrulo aliloke."
"Kial vi ne povus kunporti kelkajn malhele purpurajn berojn, kiujn vi mangus atinginte nian cellokonf" demandis la Orko. "Tiel vi povus regrandigi laudezire."
Trot kunfrapis siajn manojn pro gojo.
"Guste!" si kriis. "Ni faru tion, Kap'tano Vilcjo." l la maljuna velisto unue ne multe placis la plano, sed li pripensis gin zorge kaj ju pli li pensis des pli gi placis.
"Kiel vi sukcesus porti nin, se ni estus tiel malgrandajf" li demandis.
"Mi povus meti vin en paperan sakon, kaj ligi la sakon cirkau mian kolon."
"Sed ni ne havas paperan sakon," oponis Trot.
La Orko rigardis sin.
"Via sunkufo," gi diris post kelka pensado, "estas kava en sia mezo kaj havas du snurojn kiujn vi povus ligi cirkau mian kolon."
Trot deprenis sian sunkufon kaj rigardis gin kritikeme. Jes, gi ja povus facile enteni kaj sin kaj Kap'tanon Vilcjon, kiam ili estos mangintaj la lavendajn berojn kaj srumpintajn. Si ligis la snurojn cirkau la kolon de la Orko kaj la sunkufo farigis sako en kiu du hometoj povus veturi sen dangero elfali. Do si diris:
"Mi kredas ke ni agos tiel, Kap'tano."
Kap'tano Vilcjo gemis sed li ne povis fari logikan oponon escepte ke la plano sajnis al li tre dangera — kaj pli ol unumaniere dangera.
"Anaku mi opinias tion," diris Trot sobre. "Sed neniu povas resti vivanta sen kelkfoje eniri dangeron, kaj dangero ne nepre signifas ke oni damagigas, Kap'tano; nur ke ni eble damagigus. Do mi supozas ke ni devos riski tion."
"Ni iru serci la berojn," diris la Orko.
Ili diris nenion al Pesim, kiu sidadis sur sia tabureto kaj malfelice sulkis la frunton dum li gapis la oceanon, sed tuj komencis serci la arbojn sur kiuj estas la magiaj fruktoj. La Orko tre bone memoris kie kreskas la lavendaj beroj kaj gvidis siajn kompanojn rapide al la loko.