— Простая чалавечая гісторыя. Я, дзяўчына з голасам і з такім сабе абліччам і фігурай, паступаю ў кансерваторыю. На той момант тата мой памёр, а мама працавала на дзвюх працах, каб аплаціць маё навучанне. Мяне ж наўмысна падрэзалі, каб не браць на бюджэт. Там цяпер дачка нашага галоўнага вучыцца, угу. Мне потым так і сказалі: на цябе мы бюджэтнае месца не трымалі. Мама працуе, я таксама як магу, так і дастаю грошы. Апрануцца няма за што, харчы самыя сціплыя. Мне і раз, і два, і тры прапаноўваюць паехаць на конкурсы за мяжу — а мне няма за што. У пазыкі мы з мамай не лезем, бо ведаем: няма чым аддаваць. Сваякоў у нас ніякіх, так ужо атрымалася. І вось аднойчы я падпрацоўваю на рэкламнай акцыі ў аўтасалоне. Туды бралі мадэлек, ну і мяне ўзялі. Мне мужыкі ўвесь час нешта прапаноўвалі. Сам разумееш што, але я ж чэсная. Там ён мяне і сустрэў, у аўтасалоне. Потым стаў прыгожа заляцацца, на сэксе не настойваў, увогуле вельмі добра са мной абыходзіўся. Я ад яго нічога кепскага не бачыла. У ложку нічога з ім не адчувала, ні прыемнага, ні брыдкага. А калі б цябе не сустрэла, дык і верыла б у тое, што так яно і трэба, абы чалавек быў добры.
Толькі цяпер Грынкевіч зразумеў, што падарваў рэйкі, па якіх яна на вялікай хуткасці гнала сваё жыццё ў нейкую ілюзорна светлую і бесклапотную будучыню, бо ніякіх запасных шляхоў лёс ёй не даў. І ўпершыню ён прымусіў сябе падумаць, што рабіць далей. Ён адчуў нешта падобнае да адказнасці.
— І стала я каханкай афіцыйнай і каханкай неафіцыйнай. — рэзюмавала Ірына, нявесела ўздыхаючы.
— Ты мне не каханка, — сказаў Грынкевіч, узняўся са свайго месца, але чамусьці зноў пацягнуўся за цыгарэтамі: ён невядома чаму пачынаў нервавацца.
— Лёша, а ты мяне хіба ні з кім не чаргуеш? — запыталася Ірына з іранічнай наіўнасцю. — Прабач, я не маленькая дзяўчынка, каб думаць, што гэта не так.
Гэтая размова даўно выспявала, але ці не дзеля гэтага ён хацеў, каб Ірына засталася на ўсю ноч?
— Бачыш, Іра. Бывае так, што сустракаеш чалавека, жанчыну — яна табе падабаецца, ты яе хочаш. Калі ты яе ну вельмі хочаш, дык пачынаеш мірыцца з тым, што яна не глядзіць з табой у адным кірунку. Або табе пачынае падавацца, што яна глядзіць з табой у адным кірунку, бо ты яе вельмі хочаш. Потым усе гэтыя пярэчанні робяцца відавочнымі і немілагучнымі. Але з табой ніякіх пярэчанняў няма. І я не маю адчування, што чарговым разам угаворваю сябе паверыць у цуд. І ні з кім я цябе не чаргую. Чаргаванні пачынаюцца, калі хочаш ад некага ўцячы, а не ведаеш куды. А я ад цябе ўцякаць не хачу.
Усё было не тое, але ў такі момант Грынкевіч страціў красамоўства. Красамоўным ён быў менавіта з тымі, з кім, як ён казаў, былі немілагучныя пярэчанні. Ён хутка дакурыў цыгарэту, падышоў да Ірыны.
— Ты мяне разумееш?
Яна апусціла твар і ціха, акцэнтуючы кожнае слова, прамовіла:
— Ты за некалькі месяцаў выпаліў усю маю душу, як поле з пустазеллем. Потым узараў. І я не ведаю, што ў маёй душы пасля гэтага ўзыдзе. Табой складана не захапіцца, а захапіўшыся — складана не закахацца.
Яна ўзнялася і пайшла з кухні. Грынкевіч стаў машынальна прыбіраць са стала, каб сабрацца з думкамі і эмоцыямі: спатканне рабілася не такім, якім яны, кожны па-рознаму, яго ўяўлялі. Калі ён увайшоў у пакой, то ўбачыў яе на ложку. Дзяўчына ляжала, прыкрыўшыся коўдрай. Яна паспела скінуць вопратку і расплесці свой «каласок», нібыта хацела, каб спатканне ішло так, як раней — неўтаймаванае любішча, у часе якога яны амаль нічога адно аднаму не казалі. Яна як быццам спрабавала аднавіць узарваныя рэйкі, паставіць на іх сваё жыццё і пагнаць яго туды, дзе так шмат грошай і камфорту, так лёгка робіцца кар'ера і дзе сэкс — не больш чым удзячнасць з боку жанчыны. Або спосаб рэлаксацыі, усё залежыць ад партнёра. Вось тут каханак, там спонсар — усё проста, і не трэба ўскладняць.
Джавані кажа, што ім не варта губляць ані хвіліны і трэба неадкладна пажаніцца. Тут непадалёк ягоны дом, дзе можна застацца сам-насам і згуляць вяселле.
Грынкевіч нахіліўся да Ірыны і пацалаваў яе ў плячо. Потым лёг побач і моўчкі абняў яе.
— Ты не будзеш распранацца? — запыталася яна, і дзявочыя пальцы яшчаркамі праслізнулі яму пад швэдар.
Сёння яму не хацелася перажываць тое, што было ў іх звычайна. Ён не хацеў спяшацца, ён хацеў рассмакаваць яе, нарэшце вывучыць. Сыграць цэлы канцэрт замест капрыса, быццам той уяўны скрыпач-маньяк. Але яна сама прыспешвала, зацягвала яго, як човен у бермудскі трохкутнік.
№ 7: Дуэціна «La ci darem la mano...».
— І рукі ў цябе таксама ад дзеда-хірурга?
Яна ўзяла ягоную далонь і правяла ёю па сваім
твары. Ён адчуў вільгаць вуснаў на сваіх пальцах. У цемры дотыкі казал і болей за словы.
— Можна сказаць і так. Я ўвогуле ў матчыну радзіну ўдаўся. Па бацьку ў нас усе гонкія бландыны. Як мой брат.
— Бракавала яшчэ, каб ты быў бландынам! — смеючыся ўскрыкнула Ірына.
— Але ж да смуглявага мача мне яшчэ далей.
Ірына намацала ў цемры выключальнік. Сла-
бае святло начніка зрабіла ейную скуру і валасы залатымі. Яна раптам асядлала яго і паглядзела з вышыні, як ільвіца на здабычу. Ён правёў далонямі па ейных грудзях, па жываце, па сцёгнах, але не дзеля таго, каб распачаць новую мілосную гульню. Ён зноў пачуваўся тым скрыпачом-маньякам, які ўсё ж выкраў з музея дарагі інструмент, але не можа граць на ім на публіцы. Ірына нарадзілася, каб быць жанчынай ва ўсіх праявах. Яна нарадзілася, каб насіць жаноцкую вопратку, каб граць на сцэне прыгожых гераінь, атрымліваць асалоду ад мілаванняў і нараджаць дзяцей.
— Памятаю, ты на першай спеўцы была такой сур'ёзнай і правільнай дзяўчынкай. Баялася маёй рэпутацыі і таму прыйшла ў чорным швэдрыку, у доўгай спадніцы і без касметыкі?
— Я цябе з'ем, калі будзеш увесь час гэта прыгадваць.
Яна схілілася да яго і пацалавала, сапраўды злёгку грызануўшы вусны.
— Смачна есці! — засмяяўся ён і нечакана для яе апынуўся зверху.
Дон Джавані просіць Дзэрліну падаць яму руку і адказаць яму «так». Тут непадалёк яго дамок, варта туды скіравацца.
Цяпер ён моўчкі ляжаў і пільнаваў вуснамі, як б'ецца жылка ў яе на шыі. Яна раскінула рукі і таксама ляжала нерухомая, скораная, але шчаслівая падпарадкоўвацца. Была ўжо амаль раніца, але спаць ім не хацелася.
— На першай спеўцы ты мне нагадаў з твару некага з кампазітараў-рамантыкаў — валасы густыя і крыху хвалістыя, барада, вусы. Ты спазніўся хвілінаў на дваццаць, вельмі ветліва, але па-дзелавому папрасіў ва ўсіх прабачэння. Я нават памятаю, што на табе было кароткае шэрае паліто, класічныя чорныя нагавіцы і чаравікі, таксама класічнай нейкай мадэлі. І яшчэ на табе быў белы швэдар з высокім каўняром. Я тады старалася на цябе не глядзець, але ж падумала, што для кавалера гэта занадта чысты швэдар. Ты тады даўно не стрыгся, прадкі валасоў падалі табе на твар, але гэта выглядала дужа арганічна.
— І сэксуальна? — прамурчэў ён на вуха дзяўчыне.
— І сэксуальна. Ты запытаўся, дзе тут новая стажорка, якую ўводзяць у спектакль. Усе паказалі на мяне. Тут мы з табой сустрэліся позіркамі. Я хацела адвесці вочы, але не змагла. У той момант не змагла. Ты сказаў толькі ветліва-дзелавое: «Ага. Ну то будзем знаёмыя». Падышоў да мяне і працягнуў руку для вітання. Ад цябе пахла парфумай, у якой, на шчасце, было няшмат ментолу з эўкаліптам. Ад цябе пахла марозам, які ты прынёс з вуліцы.
— .цыгарэтамі, нявынішчаным перагарам. Я тады спазніўся, бо мы з Мішэлем да трэцяй ночы адзначалі нараджэнне ягонага сына. А спеўку паставілі на дзясятую раніцы.
— Я не думала ў той момант пра перагар. Ён мне не замінаў чамусьці.
— А я думаў. Бо калі я на цябе паглядзеў, то зразумеў, што з табой будзе або ўсё і сур'ёзна, або зусім нічога.
Яны абое сціхлі, цесна тулячыся адно да аднаго, бо сталёвае лязо шэрага восеньскага золку ўжо рыхтавалася раздзяліць іх, як сіямскіх блізнятаў. Можа, таму Ірына запаліла начнік: калі гарыць святло, раніцу за вакном не адразу заўважаеш. На дварэ тым часам усё яшчэ дажджыла.
— Як жа яно зарадзіла. — незадаволена сказала Ірына. — Ненавіджу восень і дождж.
— Я восень таксама не вельмі люблю, а вось дождж. Да дажджу ў мяне асаблівае і нават асабістае стаўленне.
— Гэта якое?
— Не скажу.
Тым не менш яна дачапілася да Грынкевіча і некалькі хвілінаў выпытвала, за што ён так любіць дождж.
— Мой першы раз. Сапраўдны першы раз быў у дождж, — нарэшце прызнаўся Грынкевіч. — Мы страшэнна вымаклі і вымерзлі. І сагрэліся толькі тады, калі зрабілі гэта. Па-сапраўднаму, як мы гэта тады называлі.