– Nie denerwuj się tylko…
Marcin zauważył nas od razu. Odstawił szklankę, którą właśnie podał mu Adam, przesunął się pomiędzy tańczącymi parami i podszedł do nas.
– W twoje ręce! – powiedział Tomasz i wsunął moją dłoń w rękę Marcina. – Przywlokłem na siłę – dorzucił
– nie chciała przyjść za Boga! – Byłam mu wdzięczna za tę lojalność.
– Nie przypuszczałem, że się wybierzesz… – powiedział Marcin, kiedy Tomek oddalił się od nas. Wyczułam w jego głosie oprócz zdziwienia także i coś z urazy.
– Przykro mi w takim razie, że zawiodłam twoje nadzieje – odparłam chłodno.
Marcin objął mnie i przez chwilę tańczyliśmy w milczeniu. Coraz podchwytywałam niespokojny wzrok Miśki, zaciekawione spojrzenia Marianny, złośliwe uśmieszki Ewy. Chłopcy zachowywali się normalnie. Przy twiście, którego, jak się okazało, Marcin tańczył po mistrzowsku, nie żałowali mi dopingu. Potem usiedliśmy we dwójkę przy stoliku, przy którym stał Marcin, w chwili kiedy wchodziłam z Tomaszem. Wzięłam do ręki odstawioną przez niego szklankę, żeby powąchać pomarańczowy płyn. Marcin zrozumiał to widać inaczej. Gwałtownym ruchem wyrwał mi szklankę z ręki.
– Dlaczego? – zbuntowałam się błyskawicznie.
– Bo nie.
– Dlaczego nie?
– Bo nie. Ja ci nie pozwalam! Roześmiałam się. Nigdy nie piłam i nie miałam na to najmniejszej ochoty.
– Ty mi nie pozwalasz?
– Jesteś tu ze mną!
– Nie jestem tu ani z tobą, ani dla ciebie, Marcin!
Dostrzegłam w jego spojrzeniu niepohamowaną złość. Oddał mi szklankę.
– A jednak w jakiś sposób czuję się za ciebie odpowiedzialny – powiedział sucho.
– Radziłabym ci odpowiadać w pierwszym rzędzie za samego siebie. Ja nie zginę.
– Ja też nie zginę, możesz być spokojna.
– Toteż nie lękam się wcale – odstawiłam szklankę, w którą wpatrywałam się uparcie. – To nie jest gest pokory – zaznaczyłam – to zaledwie prosta uprzejmość!
– Nie chodziło mi o nic więcej – odparł. – Pokory nie lubię, uprzejmość cenię. Zatańczysz?
Tomasz nie zatrzymywał nas, kiedy koło ósmej zaczęliśmy się zbierać do wyjścia. Szliśmy wolno w stronę kortów, tam gdzie między drzewami błyskały światła w oknach Bistro. Marcin pogwizdywał, bzyczące chrabąszcze przelatywały ponad naszymi głowami. Wieczór był ciepły i spokojny.
– Zajdziemy? – spytał Marcin spoglądając w stronę cukierni.
– Dobrze.
Zeszliśmy na ścieżkę prowadzącą do wejścia, ale przed samym domem przystanęliśmy na chwilę, żeby skontrolować stan naszych finansów. Marcin stał tyłem do drzwi, więc ja pierwsza zauważyłam jego matkę wychodzącą z Bistro. Ukłoniłam się, jak zwykle nie panując nad tym okropnym dygiem, z którego miałam już pełne prawo zrezygnować. Matka Marcina spostrzegła to widać, bo odpowiedziała mi na ten ukłon rozbawionym uśmiechem. W tym samym momencie zauważyła stojącego obok mnie Marcina. I zaraz – kamienna twarz… ostry wzrok… "Wszystko to jest skierowane przeciwko mnie – pomyślałam – ponieważ Marcin ośmiela się być ze mną!" On także zauważył ją w tej chwili. Przygryzł wargę.
– Nie za późno to? – spytała.
– Jest dopiero ósma… – powiedział Marcin spokojnie, ale w jego głosie było jakieś szczególne napięcie. Zbliżyła się do niego, jakby wiedziona instynktem.
– Piłeś? – zapytała ostro, zbliżając twarz do twarzy Marcina.
– Wiesz przecież. Byliśmy u Tomasza.
– Pytam się, czy piłeś?
– Mało. Minimalnie!
Patrzyła na nas z wyraźnym niezdecydowaniem. Delikatnym gestem odsunęła mi z czoła opadające kosmyki włosów.
– A ty, Mada? – zapytała łagodniej, zwracając się do mnie po imieniu, czego dotąd nie robiła.
– Nie, proszę pani. Wcale!
Przerzuciła wzrok na Marcina, później na zielony skuter, który ktoś zostawił przed Bistro. I znów na Marcina.
– Chciałabym, żebyś o dziewiątej był w domu…- powiedziała z naciskiem.
– I będę.
Zabrzmiało to dziwnie twardo. Widać, była to jedna z tych chwil, w których Marcin starał się zrozumieć jej wymagania. Piliśmy naszą kawę bez słowa. Często pijaliśmy kawę bez słowa, ale tego wieczoru wydało mi się to kłopotliwe. Zaczęłam szukać byle jakiego tematu do rozmowy i jak to zwykle bywa, trafiłam niefortunnie. Jakbym zapomniała, że siedzi obok mnie Marcin, a nie Miśka!
– Zauważyłeś, że dziewczęta były dobrze ubrane? Nie ma to jak letnie kiecki, z tego zawsze można zrobić zręczny ciuch! Oczywiście najbardziej podobała mi się sukienka Inez, a tobie?
Przez chwilę patrzył na mnie i nie widział – jestem tego zupełnie pewna – nie widział mojej twarzy, nie słyszał moich słów.
– Co mówisz? – zapytał wreszcie.
– Po prostu, pytam się, która sukienka najbardziej ci się podobała…
Roześmiał się, podparł czoło ręką i patrzył na blat stolika.
– Nie pamiętam, wiesz… – powiedział po chwili- ale, tak… była tam jedna sukienka, którą zauważyłem. Szafirowa z czerwonym pasem materiału na dole i takim samym obrzeżem przy dekolcie…
– Czyżby to była moja sukienka?
Spojrzał na mnie.
– Rzeczywiście – przyznał – to ta!
Pomimo największych starań nie potrafiłam się w tym momencie cieszyć faktem, że jesteśmy razem. Przekonałam się znowu, jak dalece byłam Marcinowi obojętna!
Tymczasem weszliśmy w drugą połowę sierpnia i coraz częściej zastanawiałam się, czy potrafię zatopić Marcina w szarzyźnie wielkomiejskich ulic i tempie zwyczajnego dnia?
– Miśka, czy my w ogóle potrafimy już kochać naprawdę? Czy potrafimy, rozumiesz, odróżnić prawdziwe uczucie od tych tysięcy zakochań, które mamy za sobą?
Po raz piąty w czasie tych wakacji przyszliśmy obejrzeć rosarium proboszcza. Marcina nie było z nami. Miśka nachylona nad jedną z najwspanialszych odmian róż zastanawiała się przez chwilę. Potem uniosła głowę i popatrzyła w głąb ścieżki, gdzie stał Piotr w swoich ciemnych okularach i czekając na nas wszystkich rozmawiał z księdzem.
– Potrafimy, Mada, jestem tego zupełnie pewna. Ale ty nie pchaj się tak ze wszystkim w tę historię z Marcinem, bo… och, będzie ci znowu przykro… ale to naprawdę nie ma sensu…
Od czasu urodzin Tomasza nawiązał się między nimi i Marcinem nikły kontakt, z obydwóch stron traktowany raczej jako gest w moim kierunku. Ale o ile chłopcy przestali już napadać przy mnie na Marcina, o tyle Miśka, kiedy zostawałyśmy same, nie kryła swojej wyraźnej do niego niechęci.
– Wyperswaduj sobie tę bzdurę! – powiedziała gniewnie, przechodząc do innego krzewu.
– Och Miśka, tylko bez takich powiedzonek!
– Kiedy nie widzę w tym nic ładnego… taka niby jesteś w nim zakochana, a dokuczasz mu, ile się tylko da!
– A co mam robić? Żebrać, żeby się we mnie zakochał? Jeszcze czego!
– Och… zaraz żebrać! Zachowywać się po ludzku, a nie jak szczypawka! Powtarzam ci: nie widzę w tym nic ładnego!
A jednak były ładne rzeczy między nami. Na przykład sweter Marcina… Któregoś wieczoru wypłynęliśmy we dwójkę na jezioro. Marcin chciał łowić ryby. Nie słyszałam jeszcze nigdy, żeby ktoś łowił ryby na wędkę w zupełnych ciemnościach, ale Marcin twierdził, że złowi na pewno.
– Wszystkie normalne ryby śpią o tej porze – powiedziałam – jeżeli jakąś złowisz, będzie to na pewno ryba-wariatka.
– Cicho – syknął.
– Chyba nie będziesz we mnie wmawiał, że ryby słyszą to, co do ciebie mówię.
– Cicho! No, proszę cię, bądź cicho przez moment!
– Powiedz mi, Marcin, czy do łowienia ryb potrzebne ci jest natchnienie?
– Potrzebne.
– I może ja mam być twoją muzą?
– Nie możesz być moją muzą w żadnym wypadku. Jesteś na to zbyt gadatliwa.
– Gadatliwe mogą być przekupki. Ja jestem jedynie rozmowna. Poza tym jest mi zimno.
– Potrzymaj wędkę…
– Myślisz, że mnie to rozgrzeje?
– Potrzymaj wędkę…
– Kiedy się boję, rozumiesz? Boję się ryb! Jeżeli którejś zachciałoby się połknąć haczyk akurat w chwili, kiedy będę trzymała ci wędkę, umarłabym z przerażenia!
– Potrzymaj wędkę… – powtórzył Marcin po raz trzeci.
Wzięłam od niego wędkę i zacisnęłam zęby. Rzeczywiście bardzo się bałam, że nagle poczuję na jej końcu ciężar ryby! Tymczasem Marcin ściągnął z siebie sweter i podał mi go, biorąc z powrotem swoje wędzisko.
– Włóż sweter, Mada… -powiedział – to idiotyczne, że ciągnąłem cię tu po nocy. Może chcesz, żebyśmy wrócili?
– Skąd! Przecież musimy złapać rybę!
Teraz mogłam już tkwić na środku jeziora aż do rana. Sweter Marcina był na mnie o wiele za duży. Sweter Marcina. Miałam go na sobie. Doznałam dziwnego uczucia, które usiłowałam jakoś sprecyzować. Nie wiem, co mnie tak wzruszyło w tym swetrze – czy fakt, że Marcin zadbał o mnie, czy wrażenie, tak bardzo nieprawdziwe zresztą, że znalazłam się w jego ramionach. Czy była to po prostu radość z posiadania choć przez chwilę jednej rzeczy wspólnej z Marcinem?
– Ciepło ci? – zapytał. – Podaj mi rękę… tak, masz ciepłe ręce! – stwierdził.
Odwrócił się i gwizdał cicho. Woda na jeziorze marszczyła się lekko, a księżyc drżał na niej tak, jak ja drżałabym z zimna, gdyby nie sweter Marcina. Ryba nie brała.
Wracaliśmy do domu dość późno. Przed furtką Marcin powstrzymał mój gest.
– Nie, nie oddawaj mi go teraz. Jutro! Przecież to nic pilnego – przytrzymał rękaw swetra, żebym mogła z powrotem wsunąć rękę. – Dziękuję za tę eskapadę, Mada! Dobranoc!
Kiedy weszłam do pokoju, mama spojrzała na mnie badawczo i od razu spostrzegła ten nowy szczegół mojej garderoby.
– Nie gniewaj się – powiedziałam – było tak przyjemnie, że nie chciało mi się wracać! I widzisz, nie zmarzłam, Marcin dał mi swój sweter…
– Dobrze, że chociaż o tym pomyślał! – powiedziała cierpko.
– No to ja już pójdę… – usłyszałam nagle obcy głos od strony okna.
Dopiero teraz zauważyłam, że stała tam matka Marcina. Przyglądała mi się badawczo, jakby chciała zetrzeć z mojej twarzy obojętny uśmiech, z którym ją przywitałam, i odkryć pod nim jakąś tajemnicę. Niestety… nie miałam tajemnic!
– Nawet do twarzy ci w tym swetrze… – przyznała ze swoją zwykłą uprzejmością.
Mama podniosła się z krzesła i sięgnęła po swój szal.
– Nalej sobie herbaty, aspiryna w pudełku… Czuję, że to wszystko skończy się grypą! Odprowadzę panią kawałek…
Jakżeby to było piękne, gdyby moje niewydarzone uczucie do Marcina mogło skończyć się grypą! Wyszły.
Było jasne, że przed moim przyjściem rozmawiały o nas. Oschły ton, którym mama zwracała się do mnie, nie nastrajał mnie optymistycznie, a także i jej milczenie, kiedy po chwili wróciła do domu.
Następnego dnia spotkaliśmy się na kortach, Marcin był zmęczony i psuł najprostsze piłki.
– Nie mogę dziś grać! – zawołał wreszcie z determinacją. – Jestem na to zbyt wściekły!
Nauczona doświadczeniem nie zapytałam o nic i po prostu zeszliśmy z kortu. Marcin sam zaczął mówić:
– Wiesz, Mada… wyjeżdżamy jutro! Matka ma jakieś swoje sprawy, które musi pozałatwiać. Głupia historia… – dorzucił – zupełnie bez sensu!
Te słowa zastanowiły mnie. Zaczęłam podejrzewać, że wczorajsza rozmowa naszych matek zakończyła się wnioskami i że nagły wyjazd Marcina jest ich konsekwencją. Tego rana, kiedy powiedziałam mamie, że umówiłam się z Marcinem na kortach, przestała malować usta, znieruchomiała i dopiero po chwili zastrzegła:
– Tylko żeby to nie trwało zbyt długo! Wydaje mi się, że on nie jest wart twojego czasu…
Spojrzałam w lustro i napotkałam tam jej spojrzenie. Przez kilka sekund tą okrężną drogą, patrzyłyśmy sobie w oczy.
Kiedy zeszliśmy z kortu, było jeszcze bardzo wcześnie.
– Przejdziemy się. Skinęłam głową.
– Może nie masz ochoty? – Marcin stanął na ścieżce.
– To powiedz!
– Mam ochotę – roześmiałam się z przymusem- trzeba zakończyć to wszystko jakimś spacerem!
– Zakończyć! To znaczy nie będziemy spotykać się po powrocie?
– Nie! – zdecydowałam nagle.
– Dlaczego? – zapytał.
– Po co? – odpowiedziałam pytaniem.
Stanowisko matki Marcina przeważyło szalę: nie chciałam zostawać tam, gdzie czułam się zbędna.
– A jeżeli bym nalegał? – zapytał Marcin po chwili.
– Nie będziesz nalegał!
Roześmiał się.
– Jak ty mnie zdążyłaś poznać! – powiedział z uznaniem.
Szliśmy bez celu i nagle spostrzegłam, że zbliżamy się do rosarium proboszcza. Uprzytomniłam sobie, że nigdy nie oglądaliśmy razem róż księdza.
– Ale o jedno mogę cię chyba prosić, Mada?
– Zależy o co?
– Mała rzecz. Odprowadź mnie na pociąg!
– Oszalałeś? – zawołałam zaskoczona.
– Umm… to takie romantyczne! Odjeżdżający pociąg, dziewczyna na peronie powiewa chusteczką! Sama poezja!
Jasne, że poezja. Bardzo chętnie pomachałabym mu chusteczką, ale kpił wyraźnie.
– Marcin – powiedziałam – nie bądźmy romantyczni! Jest druga połowa dwudziestego wieku!
– Masz rację, to zobowiązuje! A więc bez chusteczki!
Przez chwilę zdawało mi się, że mówi to poważnie, ale kiedy spojrzałam na niego, dostrzegłam natychmiast znajomą drwinę.
– Nie, Marcin, nie odprowadzę cię wcale.
– W porządku. Wcale…
Plebania była otoczona dość dużym ogrodem, zasłoniętym od drogi leszczynowym, gęstym żywopłotem. Ale furtka była zawsze otwarta.
– Chodźmy zobaczyć rosarium proboszcza – zaproponował Marcin – nie byłem tam nigdy!
– Nie lubię róż.
Sama czułam, że przeciągam strunę.
– Ja też nie lubię róż – powiedział Marcin spokojnie – ale chętnie zobaczę rosarium. Podobno jest fantastyczne.
– Ale ja nie mam ochoty oglądać rosarium! – upierałam się. – To mnie zupełnie nie interesuje. Jeżeli rzeczywiście chcesz je zobaczyć, to idź, poczekam na ciebie… o, jest ławka!
Marcin przystanął, niezdecydowany.
– Rzeczywiście chcę… – mruknął po chwili ze złością – i rzeczywiście pójdę sam! Jesteś fenomenalnie uparta – stwierdził – i zaczynam przypuszczać, że znosiliśmy się nawzajem na zasadzie jakiegoś kontrastu!
– To znaczy, że uważasz siebie za łagodnego baranka, tak? – zapytałam siadając na ławce.
– Pozwolisz, że nie będę precyzował tego dokładnie… – mruknął i wszedł do ogrodu.
Kiedy zaczynałam oglądać róże proboszcza, później wszystko dokoła mnie wydawało mi się brzydkie. Lubiłam je. Potrafiłam z Miśką godzinami podziwiać odmianę po odmianie, znałyśmy na pamięć wszystkie zakątki rosarium! Gdyby Marcin mnie kochał, weszłabym tam teraz razem z nim. Gdyby Marcin mnie kochał, pokazałabym mu teraz te dwubarwne róże, które wydawały mi się zawsze najpiękniejsze… Gdyby Marcin mnie kochał, nie siedziałabym teraz sama na ławce przed rosarium…
Wrócił bardzo szybko.
– To było warte dokładniejszego obejrzenia i żałuję, że nie przyszedłem tu wcześniej. Taki rzut oka to za mało. Dziękuję ci, że poczekałaś.
Ruszyliśmy w stronę osiedla. Z przeciwnej strony drogi nadchodziła Miśka z Piotrem.
– Idziemy do proboszcza! – powiedziała, kiedy zbliżyli się do nas.
– Furtka otwarta, róże piękne… – odparł Marcin- żałuję, że nie przyszedłem tu dawniej!
– Jak to? – zdziwiła się Miśka. – Widziałeś je pierwszy raz?
– Nigdy tu jeszcze nie byłem!
– No wiesz, Mada! Że też nie przyprowadziłaś go wcześniej!
Nie mogłam dać jej najmniejszego znaku, bo przez cały czas patrzyła na Marcina.
– Mada przecież uwielbia te róże! – mówiła. – Zawsze po przyjeździe do Osady, pierwsza rzecz, gna do rosarium! – dopiero teraz spojrzała na mnie i speszyła się.- Coś ty…? Mada…?
Marcin stał obok mnie pochmurny, nieskory do rozmowy. W swojej białej koszuli i odprasowanych spodniach wyglądał tak jak wtedy, kiedy zobaczyłam go pierwszy raz przed czytelnią… zupełnie jakby nie było tego lata za nami, jakbym go nie znała! Patrzył na mnie drwiącym spojrzeniem, tym samym, którym skwitował nasz uśmiech pod słupem ogłoszeniowym. Tylko jego tenisówki pobrudzone były ceglastym pyłem kortu, tak jak moje.
Nie mówiąc do siebie ani słowa, ani jednego słowa- wróciliśmy do domu.
– No, to ciao, Mada!
– Ciao…