Вушацкі словазбор Рыгора Барадуліна - Рыгор Іванавіч Барадулін 3 стр.


Адказваць завяшчаць. Перад смерцю ўсё свайму першаму адказала.

Адкарапкацца адчапіцца, адкараскацца. Ад гора ніяк не адкарапкаішся.

Адкормнік парсюк, пастаўлены на адкорм.

Адкормніку корму не набрацца.

Адкрасці забраць назад потайна. Міліцыянер забраў дудкі (як самагонку гналі), а малец узяў ды адкраў іх.

Адкрасціся незаўважна адысці. Памалу ад мяне адкраўся.

Адкрэвіць адысці ад хваробы, паправіцца, паздаравець. Можа, я троху адкрэўлю ў бальніцы.

Адмáлі змалку. Ён яшчэ адмалі, як нарадзіўся, хваравіты.

Аднавуры аднавокі. Шашок аднавуры, ды бачыць, дзе куры. Сляпіндá ты аднавурая!

Аднадумец хто адной думкі з некім. Мы з ёй такія аднадуміцы, што куды там!

Аднакавы аднолькавы.

Боты драныя мае,
Дома лакавыя.
А ці ў дзевак, а ці ў баб
Усе аднакавыя.

Аднаслоўны чалавек слова, верны свайму слову. Стахван чалавек аднаслоўны, сказаў зробіць. А Ладысь неаднаслоўны, у яго сем пятніц на тыдні.

Аднаяй мужчына з адным яечкам. І гэны аднаяй просіць «дай!».

Адпасáжыць адпрэчыць, адціснуць. Нявестка мяне ад печы адпасажыла, усё сама робіць.

Адпáсціць адкарміць, дагледзець. Які конь гожы стаў, як яго адпасціў.

Адперыць, перыць адлупцаваць, лупцаваць. Ён яго добра адперыў. Перастань малога перыць.

Адпіцца адсырэць, набрацца вільгаці, пусціць ваду. Дровы ў хаці ў цяпле адпілíся, ня хочуць гарэць. За ноч лайно адпілося на дварэ, ня высахла.

Адпойсаваць адлупцаваць. За такое добра адпойсаваць варта, каб і дзясятаму заказаў. (Відаць, ад пояса.)

Адпоўніць адсыпаць, адліць з поўнага. Адпоўні бутэльку на пахмелак. Адпоўні бочку, а то круп з коптуркам.

Адпрог калі адпрагаюць коней з дарогі.

Паедзем дамовачкі
З гэтае няволічкі.
Нам дома лепі будзіць,
Конікам адпрог будзіць.

Адпячы крыху спячы. Як на пасці на палцы бульбіну адпякуць, яна й смачная.

Адрадніцца адчурацца, ачужацца радні, адрачыся. Неяк вы ўжо адрадніліся, ні на парог нагой.

Адроддзе паходжанне. Маскалі стараверы, а ён якога адроддзя?

Адрэчны недарэчны. Адстань ад мяне, адрэчная гэта гаворка.

Адрэчча непамыснасць, недарэчнасць. Адрэчча нейкая выйшла з добрага намеру.

Адстрапаліць настроіць. Адстрапалілі малога, ён і носу ня кажаць.

Адхлон перадых, спакой. Піцую-піцую, і хвілінкі адхлону ня маю.

Адхон схіл, абрыў. Пакацілася кола з адхону ні шуму, ні звону.

Адхонаваты абрывісты. Бераг такі адхонаваты, аж страх.

Адцэбрыць адагнаць, адпрэчыць. Адцэбрылі яго ад цёплага мейсца. (Даслоўна прагнаць ад цэбра.)

Адчыхвосціць даць прачуханца, вылаяць, прабраць. Як адчыхвосцілі неслуха, дык шоўкавым стаў.

Адысці прапасці, знікнуць. Ужо снег адыйшоў. Адыходзіны адыход з гасцей, з дому. На адыходзіны капытковую выпіць ня шкодзіць. Казу падаіла на адыходзіны.

Адязджáны адезд, адездзіны. І Селівеіха на адязджаны прышла.

Ажавіны ажына. Смачныя ажавіны, толькі збіраць калюча.

Ажамеры выціскі, асадкі, ападонне. Можа, у цябе хоць якія ажамеры засталіся, галава кроіцца, дай выпіць.

Ажнуль аж, ажно.

Ажнуль мне галоўка баліць: Як жа мне дзетак жаніць?

Ажынаўка гарэлка на ажыне. Ажынаўку й без закусі піць смачна.

Ажыцца прыжыцца, атайбавацца, звыкнуць.

Ажыўшыся тут, і выязджаць ня хочуць.

Акалець сканаць. Акалеў нябога, і на кут паклалі.

Акалле холад, зябкасць; яшчэ змерзлае цела. Глядзела-глядзела яго на дварэ, аж мяне акалля ўзяло. Прыкрый сваё акалля, а то ссінеў як пуп курыны.

Аколіва ваколіца. Зялёнае аколіва ад птушыных песень глухне.

Акоцце асцюкі. На плечы снапы ўскініш акоцце сыпіцца, дык у капелюшы зручна.

Акраўкі абрэзкі тканіны, якія засталіся ад кроіва. З гэтых акраўкаў нічога не пашыіш.

Аксціцца апамятацца, прыйсці ў сябе. Аксціся, што ты такое гаворыш?!

Аксыля вокліч да цялят. Аксыля, у хлеў, аксыля, цяляткі!

Акуратны́ далікатны, уважлівы. Ён такі акуратны і сабаку на «вы» называіць.

Акушок акунёк, акуньчык. Акунь, той як дурань бярэць, акушок яшчэ дурнейшы.

Алјха вольха. Насек белай алехі, усё ж дровы будуць.

Амјрдзіцца апрацівець, збрыдзець. Амердзіўся ён мне, нідзе ад яго праходу німа. Амердзілася мне ўсё, куды ні глянь свінні, а ня людзі.

Анадоень надоечы. Анадоень яшчэ бачыліся, і нá табе памерла.

Анелюбјць знелюбець. Анілюбела мне гэта хата, ды ня ведаю, куды ўцячы.

Анінютанькі нізавошта, ні ў якім разе. Да работанькі анінютанькі, а да любатанькі, ах, мае матанькі.

Апагодзіцца распагодзіцца. Як апагодзіцца, дык гэтыя травы бяруць і ў ямы кладуць.

Апáданкі, ападонне ападак на дне катла ці місы; яшчэ апалая садавіна. А яму асталося толькі ападанкі зесці. Узвар увесь выпілі, адно ападонне асталося. Наліў ападоння й частуіць, пі сам. Цэлы мех ападанак назбіралі.

Ападоліцца быць у жонкі пад слухом. Быў малец як малец, ды ападоліўся.

Апантаны утрапёны, нястрыманы, зваряцелы.

Апантанаму й мора па калену, і хмары па барадзе.

Апаследкі рэшткі, астаткі. Апаследкі дошак ссунуў з машыны.

Апіра апора. Гэта мая апіра надзейная. Аплэвуш ацеслівы, непадцягнуты, няўзглядны.

На такога аплэвуша ніякая дзеўка не паглядзіць.

Аплятанік, пляцёнак буталь, аплецены лазой. Бражкі быў цэлы аплітанік, дык выпіў адзін. Пляцёнак бражкі на стол гуляй да ночы, пакуль запацеюць вочы!

Аповалач цямрэча, зацем, заслань. Аповалач вочы завалакла, нічога не відаць, іду як сляпая.

Аполак дошка з краю бервяна, гарбыль. Тынянка абабіта аполкамі, і добра.

Апромеццю, промеццю стрымгалоў, не зважаючы ні на кога. Як угледзіць бацьку, апромеццю ляціць.

Апрыч асобна. Ад усіх апрыч сядзіць. Апрычонкі, асабенкі смачная ежа, якую трымаюць асобна для пестунка. Ён толькі асабенкі есь, зласелы, здураны.

Апсік прэч, уцякай (вокрык на ката). Апсік, дуронік!

Апурхнуць натапырыць пере, абвяць. На такой золі куры апурхлі.

Апячы спячы, запячы. У печы апяку печанёўку.

Арфаваць веяць, правейваць. За дзень столькі мяхоў жыта наарфавалі.

Асада драўляная акантоўка акна. Асаду паставілі, засталося толькі рамы ўставіць і зашкліць.

Асва, асвінá аса. Проста асвой у вочы лезіць да яго, не адбіцца. Асвіна прыстала не адмахацца ад яе.

Асвер жардзіна ў студні, на якой трымаецца вядро (журавель). Асвер задзёр шыю ўгару з вядром у зубах.

Асвойчыць прыручыць, зрабіць свойскім.

Пакуль сабаку асвойчылі, усе пакусаныя хадзілі.

Асвяраць падважваць. Асвер бярно, а я моху падторкну.

Асвяціць асвятліць, пасвяціць. Запалю я свечачку, асвячу я сцежачку.

Асеціць абсесці, атабуніць, апанаваць. Яго ж не сямёра асеціла (не шмат дзяцей). (Яўна ад сеткі.)

Асецішча месца, дзе стаяла асець (восець). На асецішчы буракі ўрадзілі.

Асівець пасівець. А як жа ты асівеў, а мой жа ты свой.

Асітá сітнёг. Асіты з берагу нажала на подсціль.

Аслонак там, дзе сонца, прыслонак. Кот сядзіць на аслонку й курню пяець.

Аслухаць пачуць. Тады аслухалі, што другая баба храпіць.

Аслядаваць высачыць, знайсці па следзе.

Мы ўвялі слядочак
На сваткі дварочак.
Дзе мы яе аслядуем,
А там мы і заначуем.

Асмакавацца, абсмакавацца адчуць смак у ежы. Як асмакуешся, за вушы не адцягніш цябе.

Асобенна асобна. Яны й спяць, і ядуць асобенна.

Астатнік апошні, хто адстае. Ня будзь выдатнікам, ды ня будзь і астатнікам.

Астрáшыцца спалохацца, узяць у страх. Ці я астрашылася так, ці што?

Астроў востраў, астравок. А пасярэдзіне Плінскага возіра астроў.

Аступіць абступіць, акружыць. А людзі іх аступілі кругом.

Асунуцца занядужыць, заняпасці, астарэць. А ты йдзі ў прыстарэлы дом, як асунішся.

Асцявільна дзяржальна восцяў. Закалоў шчуку восцю, як асцявільна не зламалася.

Назад Дальше