Яңа гасыр тавышы / Голос нового века (на татарском языке) - Антология 8 стр.

Феи августа так свободны и так легки,

их духи немного горчат.

алар бии таңга кадәр болыннарда.
сокланасың: менә ләса яшьлек үзе!
алар елый, яшеренеп үләннәргә
үзләредәй яшел күзле, яшел күзле.

алар көлә кыңгыраулы үзән буйлап
уйнап кына йөгерек җил узганмыни!
алар китә, артларыннан эз калдырмый,
берәүгә дә үч сакламый, кызгандырмый.

алар көтә айга, елга сузыламы,
сузыламы бер гасырга, аннан ары
алар кача кешеләрдән ераккарак,
сизә калса сүзләрендә ялган барын.

алар белә: югалсалар ахыр булыр.
төсләре дә онытылыр, үзләре дә.
дөнья биер, шашып-шашып, үз көенә,
бик иске дәрт күмерләнер күзләрендә.

бераз кырку тоелыр ул август төне:
нәкъ ирек һәм җуелмаган хәтер төсле.
һәм оза-а-ак чык кипми торыр үләннәрдә,
кемнедер бик хәтерләтеп яшел күзле.

Безнең хәсрәт хәтта хәсрәт түгел,
Хисләр хәрабәсе гап-гади.
Үлем сызыгында йөргәннәрнең
Исе китмәс иде әллә ни

Алар, бушлат кесәсеннән алып,
Махоркасын җилдә төрер дә,
Һәм саргайган теше белән кысып,
Ютәленә буылып көләрләр.

Көләр алар Артларында Әфган,
Артларында кырыс кырык бер
Безнең сугыш хәтта сугыш түгел,
Азагы юк хирыс коллык гел.

Без, җан өчен көрәшәбез, диеп
Алданабыз яки алдыйбыз.
Ә чынлыкта бары очын җуйган
Чынбарлыкны төшкә ялгыйбыз.

Шулай ярый. Пошынмаска артык.
Бу йөрәктә, имеш, җөйләр күп
Һәр кайтканы Булат безгә бүләк
Һәр тапканы яңа Зиләйлүк.

Биле нәзек Зиләйлүкләр өчен
Кергәннәрен утка күрмәдем
Минем буын башка: һәр яңа көн
Алыштырып кия күлмәген.

Юк, янамый аңа һичбер афәт,
Ул кизәнә үзе үзенә:
Фил кадәрле булып күренә дә
Очып барган чебен күзенә.

Күкрәк кесәсендә хатлар йөртеп,
Исән кайтканнарның әллә ни
Үзгә түгелдер дә сөюләре
Бераз тугры бары. Һәм гади.

Йөрәк идем.
Бары йөрәк идем.
Шартлап ярылганчы, таралганчы
Ай-йолдызлар качып киткән күккә
Миндә яңа галәм яралганчы.
Хәзер инде исем-атама да,
Һәм эндәш тә туры килми һичбер.
Шуңа «кемдер» диеп дәшә калсаң,
Җавап ишетмәсәң

Җилфер
Җилфер
Җилме?
Җилдер

Иярәм дә мин үтәли йөрим
Күлмәгеңнән синең ап-ак киндер

Түбәләргә менеп, кошлар куам
Күгәрченнәр гүли, гөлдер-гөлдер
Ә, бәлки, син төндер?
 Бәлки, төндер

Дөнья әле бүген ишетергә,
Теләмәгән ялгызак бер өндер?

Күр: үтәли йөрим йортлар аша,
Җаннар аша ишетмисез бары.
Һәркемнең үз куанычы, гаме,
Үрсәләнеп торган тиңсез зары.

Ә мин биим кыек читләрендә
Кем өчендер, бәлки, мин өндер дә
Төшләреңнән айнып елмаясың,
Кул селтисең:
 Китче
Кит!
Көлдермә!

Һәм мин очам моннан ераккарак
Каналларда көймәләр җип-җиңел
Кара чутыр малай әнкәсенең
Ычкындыра кулын:

 Кем ул?!
Җилдер

Мин елмаям бары:
Җилдер җилдер

Ә кып-кызу көньяк төне җиргә
Япкач зәңгәр ябынчасын киндер,
Мин иелеп аңа әкият сөйлим
Һәм җыр көйлим таңга кадәр:

Җилбер-җилбер

Тум-тулы күктә ай, тум-тулы.
Югыйсә бит инде онтылды:
Ул көбә күлмәкне киюләр
Һәм хәнҗәр йөзендә биюләр
Буй-колач җитмәслек ялганнар
Бу шанлы каланы алганнар
Үз-үзен ничә кат аклады
Һәм сине, сүз дә юк, сатмады.
Көймәдә озатмады.
Иделең
Илереп дәшмәде:
Җиңелдең
Дастаннар сүтелә җилләрдә
Кем тели, шул аны җилгәрә.
Сорама:
 Ник беркем эндәшми?
Ятмы мин аларга?
Көндәшме?!
Яугирме көбәдән киенгән?!
Иделең суына иел дә
Пышылдар сиңа ай тум-тулы
Пышылдар Иделең:
 Онтылды
Тарихың да күптән
Илең дә
Шәп-шәрә
Баскыннар җилендә.
«Кайт» диеп дәшәдер далаңда
Чәчләре чаларган Атаң да,
Кайт шунда,
Монда син килмешәк,
Сиңа тик дастанда килешә
Исеңдә иде бит, исеңдә
Шул теге борынгы кичеңдә
Ай гына тәрәздән карады.
Яныңда берәү дә калмады
Калмады дус түгел, дошман да
Кит, оныт, Үткәнгә ышанма!

Тум-тулы, тум-тулы күктә ай.
Нурлары, аҗдаһа-еландай,
Чорный да
Уянам яңадан
Мин әле җуймаган Урдамда
Һәм йолкып чәчләрем толымнан,
Җил мине далага томыра
Ул инде ят түгел иркәрәк
Ефәктәй ургыла җилкәмнән,
Мин кара юргамда җилгәндә
Ә ерак-еракта
Тилгәннәр
Каңгылдый, һөҗүмгә ыргыла
Мин кайтам Әтием Йортына.

Алар өчен телең дә юк синең,
Илең дә юк
Сүндер төшләреңне!
Яшьлек хыялыдай
Беркатлырак
Булганга ул бик тиз өшәндеме
Безнең ирек?
Очсызгарак төшеп,
Югалттымы үз кадерен, затын?
Алар өчен
Без олтырак кына,
Дәверләрдә солтан булган халкым.

Кемнең тәхетенә әверелер
Яңа җан йөгерткән кирмәннәрем?
Әйтерсең мин, кендек каным тамып,
Дөньясына хәтта килмәгәнмен
Бик борынгы кояш асларында
Күпне күргән
Һәм бик күпне белгән
Мин әйтерсең бетмәгәнмен янып,
Әйтерсең баш калкытмаган көлдән.
Оныт, диләр,
Кайсы кышлауда син
Чыккан идең соңгы кабат кышлап.
Тик онытма:
Кемгә тез чүктең
Һәм
Ант китердең,
Кемнән алдың бөят.

Әйтерсең без булмаган да җирдә.
Әйтерсең без тамактагы сөяк.

Яшем белән юып
Үбәм синең
Ташларыңны
Хәрабәгә калган.
Дөньялыкның
Кай читенә барма,
Сөйләшәләр
Минем телдә һаман.

Кайсы гына
Туфрак
Сугарылсын,
Кубарылсын
Минем тарих калка:
Тәңкәләре, әнә
Сөңгеләре,
Каберлекләр
Еламсырап ята.

Әнә бик борынгы
Тынлыгыннан
Күләгәләр
Күтәрелә иңрәп:
Мин аларны,
Алар мине таный,
Һәрберсенә
Кушуч
Дога кирәк.

Сөт тәмен дә,
Сөю тәмен дә мин
Үз илемдә
Үз телемдә
Белдем.
Оныт, диләр,
Тик йөземә бәрә
Бик борынгы,
Ирек сөйгән
Җилем.

Оныт, диләр,
Кайсы җәйләүдә син
Чыккан идең соңгы кабат җәйләп.
Ул җәйләүдә атлар үрсәләнә,
Күз алартып, авызлыгын чәйнәп.
Кендек каным тамган тамырларны
Кубарам да
Бер йодрыкка
Төйнәп
Карап торам:
Ватанымны
Минем
Йота бара
Дәвасы юк
Үләт
БИТАРАФЛЫК.

Ул очсызга төшә
Кемнәргәдер.
Ә кемгә
Бик кыйммәт.

 Ә мин туганчы сез ничек яшәдегез?

 Синең туасыңны көтеп, кызым

 Нәкъ менә минем сездә туасымны алдан ук белдегезме?!

 Белдек, билгеле! Синең безне эзләп табуыңны көттек

Бала чактагы сөйләшүләрдән.

Бик борынгы чордан, көлгә калган йорттан
Чыкканнар да исән,
Төбәлгәннәр күзгә
Чит-читләре көйгән моңсу сурәтләрме,
Кораблармы саксыз якорьларын өзгән?
Чәчләрендә чал юк, сыр юк маңгайларда,
Елмаялар әнә үзләре яшь, ихлас
Мин юк әле, юк мин
Кояш астындагы
Ул яшәеш шуңа, ахры, сәер бераз.
Орынмыймын
Чатнап уалыр да инде
Җыеп алмам сыман югалырлар эзсез.
Мин аларның минсез чакларына һаман
Ышана алмый яшим
Кем идегез?
Кем сез?!
«Әбием» дип сезгә эндәшкәнче «бабам»,
Учыгызга учым йомылганчы
Әүвәл
Мин галәмдә, йолдыз тузанында кайнап,
Эзләгәндә оя йөрәгемә тәңгәл
Таныганчы сезне,
Табылганчы, аннан
Ак биләүгә төшеп, елаганчы тәү кат
Юк бу сергә ачкыч,
Булган ул сер гүя
Иңгәнче ук Коръән, Яхшы Хәбәр, Тәүрат
Миңа бары җырлар һәм әкиятләр калды
Сез яшәгән чордан
Дөньяда юк йорттан
Һәм сурәтләр
Анда
Шундый бәхетле сез!

Шул бәхетне ялгыш югалтудан куркам!

ялгыз килгән җиргә, ялгыз китә.
ә калганы аның язмыш эше.
ул урманнан тотып алып кайткан
киек сыман.
юкса шул ук кеше.

бар тапканын, барлык югалтканын
чәркәләргә салып кат-кат чайкый.
җанындагы упкыннардан качып,
мәгарәгә керә, җирне айкый.
юк, белми ул шул җанында кайчан
галәм шартлап, йолдыз атыласын.
янартаулар уянасын
әле
җир күрмәгән энҗе табыласын.

күзләренә карамый да, кайчак
тоя үзе бимазасын ятның.
яна, яна, яна
тынга каба!
ә акылы аек кала, салкын.

ул һичкемгә яр да түгел, пар да
кияүгә бир аны, хет өйләндер.
авызлыгын чәйнәп, чабыш көтә
фатирларда,
яшәп кем беләндер.

көтә мәхәббәтнең һичберәүгә
очрамаган иң бөеген
хагын
һәм ваз кичә аннан ул сөюдән:
«тапмадым, дип, ул булмадың тагын»
ул капшанып бара, бара, бара
чытырманнан
эз салмаган бәндә.
«минеке бу туфрак!
һәм Җир шары!..»
шапырына
тик
үзе дә хәтта

үзенеке түгел.
ил, чорныкы
чәркәдәге ялкын түзми, чатный.
авызлыктан ычкынырга теләп
бәргәләнә
юк!
ычкына алмый!

ычкынса да ычкыначак бары
мәңгелеккә.
монда
бу «урман» да
ялгыш кулга төшкән бер киек ул
уңыш елмаймаган бер сунарда.

улый, улый, улый
җиңәлмичә
үзеннән мең тапкыр олы көчне.
дөнья чигәсеннән тишеп уза
ә калганы инде
Ходай эше.