Чаго-о?
З хвіліну яны перакрыкваліся, а потым у гасціную ўляцела юная дзяўчына з вяснушкаватым мілавідным тварам. Штосьці адразу выклікала ў мяне прыязнасць да яе: ці то вяснушкі, якімі і я, як вядома, была багатая, ці то яе адкрыты погляд і ўсмешка, адрасаваная мне.
Лем, ты калі прыйшоў? загаласіла яна, кінуўшыся да брата ў абдымкі. Я думала, ты сёння страшэнна заняты.
Я раптам стаў страшэнна вольны, важна адказаў Лем, абдымаючы дзяўчынку з перабольшана сурёзным выглядам. Дэйсі, дазволь прадставіць табе, гэта мілае стварэнне мая малодшая сястра Молі. Яна страшэнна хоча з табой пасябраваць, але я, тут ён мне падміргнуў, сказаў ёй, што ты вельмі строгіх правіл і не заводзіш сяброўства з усялякімі маляўкамі, я ж маю рацыю?
Не паспела я прыдумаць жарт у адказ (я тугадум, калі казаць адкрыта, геній «лесвічнага розуму»), як Молі ўжо горача абдымала мяне і цалавала спачатку ў адну шчаку, потым у другую.
Лем так многа расказваў пра цябе! паведаміла яна. Я страшэнна рада!
Молі, разявака, ты куды падзела прадзедаў карычневы нататнік? строга спытала яе маці, але вачыма яна нібы абдымала і гладзіла сваю малодшанькую, добрую і прыгожую дзяўчынку, і зноўку мне стала крыху сумна, бо ніколі ніхто не глядзеў так на мяне.
«Дзейсныя сродкі»? Молі роўна такім жа, як маці, жэстам пляснула сябе па лбе і праз хвіліну вярнулася з карычневай патрапанай кніжкай. Пры гэтым выгляд у Молі быў трохі дзіўны. Дакладна гэтак жа выглядаў наш кот, калі яму ўдавалася выкрасці на кухні рыбку і ён быў вельмі задаволены сабой, але ў той жа час перажываў ды чакаў, калі злачынства выкрыецца і ён будзе адлуплены газетай па тоўстым азадку.
Ну вось усё і вырашылася, матухна Лема з ласкавай усмешкай працягнула мне кнігу. Спадзяюся, ты знойдзеш там тое, што шукаеш, Дэйсі.
У гэта імгненне маё выхаванне часова кудысьці адлучылася. Драпежна і крыважэрна ўхапілася я за пульхны томік, дрыжачымі пальцамі прынялася яго гартаць. Старонкі там былі прастаўлены прыгожым акуратным почыркам. 81, 83, 85, 89, 91 Але дазвольце? 83, 85, 89? А дзе ж 87?
Я казала ўжо, што мне не шанцуе. Патрэбная старонка была выдрана. Дакладней, акуратна выразана лязом ці нажніцамі.
О не, праенчыла я.
Што такое? ускрыкнуў Лем, а маці, убачыўшы гэта варварства, прагрымела:
Молі!
Ну а што, ты ж забараніла выносіць гэтыя кнігі з дому, а мне было трэба да зарэзу! і дзяўчына правяла далонькай па горле. Я б перапісала ад рукі, але ў прадзядулі такі старамодны почырк, там нейкія зусім незнаёмыя мне літары Можа, увогуле на лацінскай
Табе было трэба да зарэзу, паўтарыла місіс Грымсвотн. Але вось Дэйсі, яна паказала на мяне, трэба яшчэ больш!
Молі вінавата зірнула на мяне.
Так, я бачу, прагаварыла яна ціха.
Куды ты дзела выдраную старонку? спытала маці.
Аднесла містару Свіфту, шморгнула носам Молі. Здаецца, яна была сурёзна засмучана наступствамі сваёй выхадкі. І матухна Лема выглядала засмучанай.
Адзін Лем пераводзіў погляд з маці на сястру, потым на мяне, потым ізноў на іх. Нездарма кажуць, што мужчыны зроблены інакш. Калі жанчыны хвалююцца з-за нейкай праблемы, мужчыны шукаюць спосаб гэту праблему вырашыць.
Не разумею, з якой нагоды сусветная скруха, прагаварыў ён нарэшце. Старонка ў містара Свіфта? Ну так хадзем да містара Свіфта і закажам дадатковую порцыю «самага дзейснага сродку» для Дэйсі.
Тут жа ажывілася Молі, і матухна стала глядзець на сына зіхатлівымі вачамі, у якіх чыталася: «Гляньце, якое разумнае дзіця я нарадзіла!» Канчаткова забыўшыся пра зверскі голад і астылую гарбату, мы трое Молі, Лем і я адправіліся да гэтага загадкавага містара Свіфта, а матухна грозна паабяцала да нашага вяртання прыгатаваць вячэру і не выпускаць нас з-за стала, пакуль мы не зямо ЎСЁ.
Па дарозе я зноў пачала трывожыцца.
А ты ўпэўнена, што гэты містар Свіфт правільна разбярэ почырк твайго прадзеда?
Вядома. Ён, ведаеш, які разумны, у яго нават мікраскоп ёсць. Ён кожную літарку там разгледзіць і кожны завіток, пераканана адказала Молі.
Усё будзе добра, Дэйсі, упэўнена прамовіў Лем. Не хвалюйся, а лепш падумай пра тое, што зусім хутка твая праблема будзе вырашана!
Я ўздыхнула, а Молі ўзяла мяне за руку. Лем ціхамірна ўсміхаўся, гледзячы на нас абедзвюх.
Ніяк не магу вырашыць, што лепш: быць сяброўкай нявесты ці дзяўчынкай, якая нясе букет? прагаварыла Молі задуменна. У сябровак нявесты такія прыгожыя дарослыя сукенкі, але ўсе аднолькавыя, а ў дзяўчынкі з букетам сукенка зусім іншая, дзіцячая, затое яна ідзе наперадзе ўсіх, і ўсе на яе глядзяць і думаюць: «Якая ж яна прыгожанькая!»
А можна яшчэ быць хлопчыкам, які нясе пярсцёнкі, з усёй сурёзнасцю адказаў ёй Лем. Падумай пра гэта!
Ну і ёлупень жа ты, абурылася сястра. Цябе зусім не турбуе хуткае вяселле? Ты хоць ведаеш, якія словы павінен будзеш прамовіць?
Вядома, сказаў Лем. На вяселлі жаніх і нявеста кажуць: «Так, так, так!» і ўвесь час цалуюцца. І гэта самы прыемны момант. Не лічачы, вядома, тортаў і падарункаў. Дарэчы, ты можаш яшчэ быць дзяўчынкай, якая ўпершыню ў гісторыі зела цалкам вясельны торт і не лопнула, га?
Частка 13
Яны перакідваліся жартачкамі ўсю дарогу, а я безуважліва слухала. Не верылася, што хутка буду вызвалена ад чараў. Я аказалася негатовай да таго, што ўжо не трэба перажываць і цяжка ўздыхаць, а можна цешыцца і пачынаць новае, яркае, цікавае, бачнае жыццё. Шчыра кажучы, у гэтай чахардзе з пошукамі схованак, ключоў, куфраў і чароўных кніг я зусім забылася пра тое, што я невідзімка. Лемюэль і яго сямейства не давалі мне часу на гаротныя разважанні, і як жа тужліва мне было пры думцы, што цяпер скончыцца ўся гэта мітуслівая прыгода, я забяру сваю порцыю «самага дзейснага сродку», памахаю рукой і адпраўлюся дахаты. Мне так не хацелася развітвацца з гэтымі мілымі людзьмі, якіх я ўжо паспела палюбіць! Нават дзіўныя цётачкі сталі мне як родныя, а ўжо вяснушкаватая смешная Молі, і яе прыгожая добрая матухна, а ўжо Лемюэль, пра жаніцьбу якога ўсе толькі і размаўлялі! Як шкада, што мы пазнаёміліся з ім толькі цяпер, калі яго вясельны фрак ужо аддалі ў чыстку
Думкі мае ішлі сваім парадкам, а ногі сваім, і вось мы спыніліся ля прысадзістага двухпавярховага будынка. Гарэзліва мне падміргнуўшы, Молі схавалася за цяжкімі дзвярамі. На іх было напісана напісана чакайце, на іх напісана «Фармацыя»? Аптэка?!
Як аптэка? Чаму? разгубілася я.
Бо містар Свіфт аптэкар, растлумачыў Лем. Не ў булачнай жа нам яго шукаць?
Аптэкар? Я думала, ён ён я пасаромелася прамовіць слова «чараўнік», каб не паказацца смешнай. Так, у нашы дні чараўніцтва выйшла з моды. Вось і містар Свіфт асцярожнічае. Хто ведае, магчыма, чараўнікам даводзіцца плаціць у тры разы больш падаткаў ці афармляць зашмат дакументаў, вось і хаваюцца яны за аптэчнымі шыльдамі
Лемюэль з чаканнем глядзеў на мяне, і мне раптам здалося, што ўсе мае думкі адлюстроўваюцца ў мяне на лбе, а ён чытае іх, ледзь стрымліваючы смех.
Тут дзверы аптэкі ляснулі і на вуліцу выскачыла Молі з невялікай бутэлечкай у руках. Дзяўчынка велікадушна працягнула яе мне са словамі:
Трымай. Матухна мае рацыю, табе патрэбней. А я пачакаю наступнай порцыі, містар Свіфт сказаў, што сродак вельмі складаны і гатуецца амаль месяц
Падзякаваўшы, я ўзяла бутэлечку ў рукі і пачала круціць яе, вышукваючы этыкетку, паперку з хоць якімі парадамі да ўжывання тое, што звычайна пішуць на вырабленых хімічным шляхам рэчывах. Бо я не ведала, як трэба піць гэта зелле: удзень па чайнай лыжцы нашча ці залпам у поўню, стоячы на скрыжаванні сямі дарог?
Што ты шукаеш? спытала Молі. Містар Свіфт не стаў налепліваць ярлычок, ён перадаў мне ўсё вусна. Змазваць трэба пяць разоў на дзень, з інтэрвалам у тры гадзіны, пасля стараннага ўмывання.
Змазваць? Пасля ўмывання? паўтарыла я. Змазваць што?!
Як што? цяпер ужо здзівілася Молі. Вяснушкі.
А прычым тут вяснушкі? я здзіўлена глядзела на яе.
Як гэта прычым? яна кінула хуткі погляд на Лема, але брат толькі паціснуў плячыма, таму што сам не разумеў, што ж мяне гэтым разам не задавольвае.
Што ты мне прынесла? з раптоўным жахам спытала я, гледзячы на бутэлечку.
Што ты мне прынесла? з раптоўным жахам спытала я, гледзячы на бутэлечку.
Тое, што ты і шукала, пакрыўджана прагаварыла Молі, самы дзейсны сродак ад вяснушак, рэцэпт з 87 старонкі, што ж яшчэ? Калі я цябе ўпершыню ўбачыла, то адразу зразумела, што менавіта ты хочаш знайсці ў прадзедавай кніжцы. Я цябе вельмі добра разумею! цяпер Молі казала з жарам і запалам. Я таксама цярпець не магу гэтыя рудыя плямы на твары, і абавязкова пазбаўлюся ад іх, і мая скура стане прыгожай і чыстай, і
Але прычым жа тут вяснушкі? прагаварыла я. Молі, Лем, вы ўпэўнены, што містар Свіфт правільна расшыфраваў запісы вашага прадзеда? На 87 старонцы павінна было быць нешта зусім іншае! Быць можа, у простага аптэкара не хапіла адукацыі і ведаў, каб правільна растлумачыць рэцэпт?
Упэўнены, што містар Свіфт усё зрабіў правільна, адказаў Лем сурёзна. Сама памяркуй, Дэйсі, хто лепш прачытае запісы аптэкара, чым іншы аптэкар?
Аптэкара? Што? Ты хочаш сказаць, што сэр Лемюэль Грымсвотн быў аптэкарам?
Ну так, маг фармацэўтыкі, уладар глаўберавай солі і рыцыны, дрэсіроўшчык пявак, а пры згасаючым месяцы ён яшчэ і зубы вырываў ахвотнікам
Мяне нібы аглушыла, і ўсе словы Лема даносіліся здалёк, праз тоўстую заслону ашаламлення і смутку. Аптэкар. Сродак ад вяснушак. Змазваць пасля ўмывання. А як жа чараўніцтва? Як жа спосаб стаць бачнай і нарэшце зрабіць штосьці са сваім сумным жыццём? І чаму, чаму ж я за ўвесь гэты час ні разу не пацікавілася прафесіяй сэра Грымсвотна, а толькі чула тое, што хацела пачуць? Зразумеўшы, што слёзы кіпяць на вачах, я аддала Лемюэлю злашчасную бутэлечку і кінулася прочкі.
Дэйсі, куды ж ты? закрычала Молі разгублена.
А я і сама не ведала, куды. Мне хацелася скрозь зямлю праваліцца, абы толькі не стаяць цяпер побач з гэтымі цудоўнымі людзьмі, дабрыню і спагадлівасць якіх я так бессаромна выкарыстоўвала, распавядаючы пра «пытанне жыцця і смерці». А ў выніку аказалася, што я шукала ўсяго толькі рэцэпт ад вяснушак? О, якая насмешка лёсу. Якая пстрычка па носе. І па заслугах мне, па заслугах! Нудная, маркотная, няздольная падтрымліваць гутарку і жартаваць, нязграбная, непрыгожая і немаладая, я раптам уявіла пра сябе немаведама што. Зачараваная Ды каму я патрэбна! Не, зачароўваюць шкодных і наравістых прыгажунь, а такую, як я, ніводны нармальны чараўнік і не заўважыць
Я забегла ў нейкую цёмную падваротню і дала волю слёзам. Ох, як я кляла сябе, прыдуркаватую, за тое, што дазволіла разгуляцца фантазіям, за тое, што вышукала ў старадаўніх лістах словы, якіх там не было, а потым увяла ў зман незнаёмых мне людзей, блукала па іх дамах, выслухвала чужыя сямейныя гісторыі, ледзь не па шафах і кладоўках шнарыла. Божа, які сорам, якая ганьба! Аптэкар! А я напрыдумляла сабе невядома што! Маг і чарнакніжнік, стваральнік гамункулусаў, заклінальнік чарцей, ратавальнік дурных жытнёвых блінчыкаў Не, з цыбуліны не вырасце ружа, бабуля правільна кажа.
Я рыдала, захінуўшы твар рукамі, як раптам хтосьці абхапіў мае плечы, асцярожна і моцна, і разгарнуў мяне да сябе. Я ўткнулася тварам у мяккую тканіну Лемавага сурдута і расплакалася яшчэ больш.